|
| |
| |
| |
Mitsgaders,
Uande groote Tierannije ende grouwelijcke Wreetheden, die in meer andere omligghende steden, van dese Suyvere Ghepredestineerde Broeders bedreven zijn.
BEminde Leser, hier heeft uwe E. tghene dat tot Oude Water is gheschiedt, daermen de Wet op t'Stadt huys eertijts heeft met ghewelt gedwongen, sulcke Acten te teeckenen, ende af te laeten Lesen, als het gemeene graeu begheerde, men heefter Borghers ende Soldaten aenghenomen, Harman de Lopicker Capiteyn, men magh dencken watter voor Soldaten zijn gheweest, als Rochus, ende Ian Calven goede neven, den Ionghen Hertech ende zoodanige haere mede-ghesellen, aen ghedreven, door haeren Leugenachtighen Lijdius, haeren treffelijcken Predicant, die seyt datter een romer vol waters wt zijn liesch loopt, als hy toeback drinckt, ende seyt tot syn Wijf, liefste, daer loopt het al heen, maer zyn deuchtsame Vrouwe beschaemt zijnde, zeydt, ja Vaer laet het loopen: Dits een proefken.
Tot Schoon-hoven, most een Vrou de Boeten betaelen om dat zy buyten over de Lecke hadde geweest, gevraecht wesende, of zy inde Pridicatie geweest hadde: Zeyde neen, maer datse de meyninghe hadde ghehadt, ende een Vrou die zy quamen de boeten af halen, ende dat haer een halve stuyver, of vijf duyts, aen haer gelt te cort quam, het ghelt niet en wouden ontfangen, maer zy wilde haer bedde mede nemen, tot dat zy de reste creegh, daer zy conde.
Tot Woerden, hebben sy door lootinge inde nieuwe vroetschap gesonden Mattheus van Rijck, met de Kettel boeter uyt de haver straet met noch yemant meer, ten huyse van Petrus Cupus aldaer Predicant, wel wetende dat hy uyt was de Vrou overvallen, ende van haer begheert het Classe boeck | |
| |
(waerom) het is te gelooven, dat dit gheschiet is om dat de schelmstucken ende menighvuldighe leugens, van Marcoter tot Alphen, synde een verloopen Moninc, niet en souden openbaer comen, als die wel meer, als twaelf mael int selfde boeck te zien is, maer desen crijtert, moet zyn grouwelijckheyt bedeckt zyn: Maer de Huys-vrouwe van Cupus zeyde, dat haer Man niet thuys en was, maer dat hy binnen een dach zoude thuys comen, als gheschiet is, soo hebben zij daer niet op ghepast, maer gheseydt, zy wouden de sloten op hebben of zy soudense op slaen, de Vrouwe protesteerden van d'overlast die haer ghedaen warde, maer zy lachten daer om, sy smeeten de slooten met gewelt op, ooc het Cantoor, ende zo voort, tot dat zyt vonden, zy nament mede, ende staelen het met ghewelt, want het ginck Cupus niet alleen aen, maer ooc alle de Predicanten des Classis, vande welck achtiene, twaelf Remonstranten waren. Daer na een droncken vaendel van Capiteyn Koeck, van Oude water ingebracht, ende droncken zynde, hebben zy seer teghen de Borghers op de houte Brugge by Slodt ghebraveert, hoe dat zy de Arminianen wouden handelen, zoo dat zeven Soldaeten terghende vijf Borgers, teghen malcanderen zyn aengheraeckt, daer quam noch een soldaet vant Slodt by, die zy selfs onvoorzichtich, met een spies hebben doorsteken dat hy daer Doot bleef, doen ginck de furij aen de Borghers tegen de Soldaten, de Stadt-poorten worden toegehouden, dat de pannebackers niet in en mochte, daer ginckt op een slaen, smacken, ende schieten, weynich Borghers ghequetst, maer veel Soldaten.
Tot Amsterdam, hebbent zydt oock niet ghelaten, behalven dat inde spijcker, oock tot Rem Egbertsen Bisschop is gheschiet, ghelijck al de Werelt bekent is, hoe zijn huys is op ghebroken, ende zyn goet jammerlijck berooft: O Amsterdam, Amsterdam, is dat u vrome Burgherij beschermen, dat ghijse een hoop rapaeilje ende jonghens, zoo ghy selver seght, datse waren, die dit werck hebben bedreven, in haer handen overgheeft. | |
| |
Tot Leyden, heeftmen haer moetwil gezien, aen eenen Knotters ghenaemt, diese zyn huys, ende meer andere seer schandelijck die glasen hebben uyt ghesmeten, jae terwijl het de Remonst. noch gheoorloft was te preken, heeftmen de Predikanten, van het Canailje, ende quaet ghespuys, niet connen beschermen, het wasser zo verre gekomen, dat dit gespuys een Predikant om den hals soude gebracht hebben, zo hy in Sinte Pieters Kerc, gepredickt hadde, ten ware, dat het de Remonst. kloecklijck hadde beledt, dit is al met Oogh luyckinghe gepasseert, maer wee wee u, ghy Arminianen, zo ghy eens kict, men sal u groote boeten af nemen, alst gheschiet is, ende uyt die Stadt bannen, al en heefter Predikant, noch voor-Leser in huys gheweest.
Het is ooc seer moordadigh, te winter voorleden tot Hoorn toegegaen, een Predikant zijn Huysvrow swanger, ende op het uyterste zynde, alzo de Heeren vande stadt haer uyt thuys wilde zetten, daer zy inwoonde, heeft zyt haer man laten weten, hoet daer ghestelt was, den welcken thuys comende, om zijn Vrouw te besoecken, ende ordre op syn dinghen te stellen, zo is hy doort beleyt van sommighe, dadelijc wederom tot Dordrecht ontboden, ende also die goede man begeerde te Obedieeren, ende te vertrecken, zijnder eenighe Borghers vergadert, sommighe om hem twech reysen te beletten, ende inde stadt te houden, daer hy zo langh Predikant hadde geweest, ooc lief en aengenaem was anderen om hem Adieu te seggen, wat doetmen om desen Man te doen vertrecken, die soldaten laetmen in de wapenen comen, ende men doet de Burgerij seer wreedelijck vermoorden, men laeter met geladen Musketten onder schieten, tot datter 7. of 8. zo vande quetsueren, als op staende voet zyn doot ghebleven.
Alsmen daer nae niet conde bewijsen, datter een vergadering tot Sijmon Aertsen huys hadde geweest, heeftment deur vermoeden op zyn Eedt gestelt, die goede Man van zyn eygen dingen niet sweeren willende, heeft hy de boeten van 200. Gul. moeten betalen, ende noch 200 Gul. om dat hy eertyts, Ouderling vande Remonst. is geweest. | |
| |
Tot Alckmaer: Nae dat zijn Prince Excellentie tegens allen recht, ende Privilegie, die Magistraet ende Vroetschap hat verandert, heeftmen haer de beloften gehouden, die van zijn Princelijcke Excellentie ghedaen was, van weeck, om weeck, inde Kerck ende Capel te preken (ganschelijck niet) want zoo haest dit een weeck, twee ofte drie ghedeurt hadden, hebben die Calvins ghezinde, op een sondaeghs smorgens, alzoo het de Remonstranten beurt was te Prediken, de Kerck met Soldaten beset, ende sonder wederstant, met ghewelt in ghenomen ende ter wijle zy haar Godts-dienst deden, danderen daer uyt ghehouden. De Remonstranten dese moetwil ziende, die teghens de beloften, van syn Princ. Extie. ghedaen worde, hebben haer toevlucht tot Godt genomen, ende terstont een schuyr toegestelt, om aldaer Godts Woort te hooren, overmidts Calvijn haer den wech hadde geweesen, maer ist nu al in rust, nu dese fijne Priesters, die Kerck met het Raethuys hebben, neen gansch niet, maer de Remonstranten moeten ten gront uytgheroeydt zyn, Coraghe Mannen, men valt die schuyr aen, men slaetse op, men steelter by nacht de Preeckstoel ende de bancken daer uyt, ende besetten die deur ende straedt met Soldaten, om datter niet in ghepreeckt, ofte Godts Woort geleert souden worden, noch zyn wy al goede Christenen die d'anderen verdrucken, tmach al op die kerfstock: Dit gheschiet zijnde, hebben haer die Remonstranten buyten de Stad begheven, ende aldaer ten eynde vant voorhout, ofte nieuwe plantagie, die Predicatie ghehoort doch dese weldaet, is haer niet langhe vergunt, daer zyn Commissarien gecomen, om het selfde te beletten, men trect met ghewapender handt naer die vergaderinghe toe, den Commissaris Broeckhoven van Leyden, als een vroom Capiteyn, ende den Officier met ettelijcke soldaten quamen trecken aen d'een zijde, noch een Compagnie soldaten aen d'ander zijde met geladen musketten ende met haer lonten op de haen, de zyde van Broeckhoven, hadden haer zeer vromelijck gheweert, om met haer bloot gheweer, op dit | |
| |
onghewapende Volck te slaen, ende te smijten, evenwel en konden zy die vergaderingh niet beletten, maer hoe zy die meer wilde verstooren, hoe Godt Almachtigh, die alle dagen, meer en meer liet toenemen (is dit nu al genoech, dese schandelijcken moetwil bedreven zynde, neen, men soeckse noch meerder te dempen, men doeter met gheladen Musketten in schieten datter daer door eenige gequest zijn, ende het is daer mede niet genoech, maer men roept die Burghers voor Commissarissen, ende voor de Heeren, men vraeght haer, of zy buyten inde Predikatie geweest hebben, willen zijt niet bekennen terstont steltmense in gijselingh, en men laetse met dief-leyders bewaren, tot dat sy haer selven hebben beschuldicht ende bekent Godts Woort gehoort te hebben, zoo moeten zy dan dadelijck vijf-en-twintigh Gulden van boeten gheven, den eenen vanghtmen, den anderen spantmen, ende men haeltse by nacht van bedde, sommige bantmen uyt de Stadt, daer haer voor Ouders in zijnde, met Godes hulp, den Spangiaert soo vromelijck hebben uytgekeert: dit is het loon van haer getrouwicheyt, heeftmen hierom dus langh ghevochten, de Spaensche Inquisitie is uyt het Lant, het is meer dan tydt dat de Calvijnsche op de bane is, soude ment al te mael verhalen, watter inde Briel, ende in meer andere Steden, en Dorpen is bedreven, van de Bloet-dorstighe Calvijns ghezinde, ons soude tijdt, pampier ende inckt ontbreken.
Beminde Leser, dese waerachtige Historien, hebben wy u lieden willen mede deelen, ghelijck wyt' uyt de monde van die daer by gheweest zyn, gheschreven hebben, om dat ghy eens soudt moghen zien watte wreede en bittere Gasten de Calvinisten zijn: Hout ons dit ten goede, ende neemt het in danck. So daer yets meer passeert dat Notabel is, sullent V.E. noch in alder haest mede deelen. Vaert wel.
FINIS.
|
|
Auteursrechtvrij