Logo DBNL
Die hystorie van die seuen wijse mannen van romen (1898)

Die hystorie van die seuen wijse mannen van romen

(1898)–Anoniem Seven wijse mannen van Romen, Die–rechtenstatus Auteursrecht onbekend

Vorige Volgende

Een exempel des vierden meesters

HEt was een out ridder rechtuaerdich ende

was langhe tijt sonder huusvrouwe ende sonder kint Sijn vrienden ende maghen leyden hem veel ende dicwile an dat hi een wijf soude nemen Ende als hi dicwijl hier of ghemoyt wort so gaf hi ten laetsten consent Doe gauen hem sine vrienden des prouoest dochter van romen die seer rijck was. ende die maecht was seer schoen Ende doe hi se sach. wort hi ter stont verblindet in sijn hart van haerre lieften ende haddese vtermaten seer lief Ende als si een tijt bi een hadden gheweest. ende si gheen vrucht van hem en ontfinc Op een tijt als si des morghens ter kercken ghinck. so moetede haer hoer moeder. ende gruetese seer vriendelijcken alst behoerde. ende seide haer: Mijn lieue dochter. hoe behaghet v dit hilick ende uwe man die ridder Si seide seer qualiken want ghi hebt mi ghegheuen enen ouden versuften man. ic woude dat ghi dat verseten hadt. Ic hebbe so grote ghenuecht bi hem te legghen. ende mit hem te eten. als mit enen vercken Ende daer om en can ick des niet langher ghedraghen. ende en can mi niet liden ick en moet enen anderen lief hebben Doe seide die moeder. dat moet verde van v sijn mijn lieue dochter verstaet wel dat ick v segghe Ick hebbe soe langhe mit uwen vader gheweest ende en hebbe mi niet van sulcken dinghen onderwonden.

Doe seide die dochter Ja moeder ghi hebt daer goet segghen toe ghehadt ghi hebt uwe ionge daghen te samen gheweest. ende die een heeft solaes vanden anderen ontfanghen. mer ic en hebbe gheen solaes mit allen van hem. want hi is cout ende leyt opten bedde mit mi also stille als een steen Die moeder antwoerde Segt mi dochter In dien dat ghi enen anderen lief hebben wilt soe segt mi wien dat ghi liefhebben wilt Die dochter antwoerde Enen priester wil ic lief hebben Die moeder seide Het waer beter ende minre sonde dattet waer een ridder of een ander wel geboren man dan een priester Doe seide die dochter Neen moeder also en coemtet niet. waert dat ic enen ridder of enen anderen wel gheboren lief hadde die soude haestelick mijnre sat wesen Ende als hi mi hadde so soude hi mi bescamen ende daer nae versmaden. mer soe en isset niet vanden priester. want hi sel alsoe wel bewaren sijn eer als die mijn Ende die gheestelike personen bewisen hem veel trouwer tot haer boelen. dan die waerlike Doe seide die moeder Hoor dochter mijn raet. ende het sel v wel vergaen die oude mannen sijn seer hart ende wreet Proeuet daer om ende besoect uwen here in te doen teghens sinen wille Ende ist dat hi v dan dat vergheeft sonder slaghen ofte pinen so hebt dan den priester

lief Die dochter seide Ick en mach soe langhe niet beyden Doe seide die moeder Ick wil dat ghi so langhe wacht om minen wille. hent dat ghi hem gheproeft hebt Die dochter seide Ic sel dan moeder om uwen wille mi onthouden. mer segghet mi. hoe sel ic dat beproeuen Die moeder seide. in uwen boemgaert staet een boem dien die ridder seer lief heeft. gaet toe. ende hout dien boem op als hi wt is ghereden te iaghen. ende maect hem een goet vuyer teghens dat hi coemt Ende isset dat hi v dan dat vergheeft. soe hebt vrylijck den priester lief Als si den raet haers moeders hadde ghehoert. soe ghinc si te huys. ende als si te huys quam vraechde hoer man waer si alsoe langhe hadde gheweest Si antwoerde Ick hebbe in die kercke gheweest. daer quam mijn moeder mi te ghemoete. daer ic mit haer een luttelkijn hebbe gepraet. ende hi liet dat duechdelijcken also wesen Nae der middaghe ter bequamer vren doe toech die ridder wt iaghen Doe seide die vrouwe tot den hofbewaerder Ghanck. ende houwe op den boem die daer nyewelijcken ghesettet is. want het is een cout windich weer. ende mijn here sel cout weder in comen van iaghen. dat hi vuyer vinden mach hem te warmen Die gardenier antwoerde Seker

vrouwe dat en darf ic niet doen. want mijn here heeft desen boem lieuer dan alle die andere mer ic wil v wel helpen sprockelen andere tacken ende sticken Ic en wil desen boem niet op houwen Als dit die vrouwe hoerde so greep si die bijl wt des knechts handen ende houwede den boem op. ende gheboot den gardenier dat hise mitten anderen int huys soude brenghen Des avonts doe die heer quam van iaghen ende seer cout was. soe dede die vrouwe hem een groet vuyer maken. ende ghinck hem te ghemoete. ende settede hem een stoel om te warmen Ende als hi een wile gheseten hadde. ende den roeck vanden vuyer hadde vernomen. soe riep hi den gardenier ende seide hem Ghelijck als ick bi den roeck verneem. soe duncket mi dat die nyeuwe boem int vuyer gheleyt is Die gardenier seide Here het is waer Mijn vrouwe heeften opghehouwen Doe seide die ridder Dat moeste vorde van v allen wesen dat ghi den boem op sout hebben ghehouwen: Doe antwoerde die vrouwe ter stont. ymmer here soe hebbe ick dat ghedaen bekennende dat het een couwe tijt is. ende dat ghi vercouwet soudet te huys comen Ende daer om heb ict gheordineert van alsulcken vuer tot uwen solaes Doe dit die ridder hoerde sach hise an mit enen

wreeden aensichte ende seide Vermaledide wijf van gode moet ghi vermaledijt werden hoe mocht ghi so stout wesen alsoe schonen nyewen plant op te houwen ende ghi wel wistet dat ic hem sonderlinghe lief hadde Als dit hoerde die vrouwe. wort si wenende ende began haer te beclaghen Ic hebbet heer ghedaen voert beste tot uwen ghemake. god betert dat ghi dat so qualike neemt Rechteuoert als die ridder die tranen sijns wiues sach. ende haer clachten hoerde wort hi beweghen tot medeliden mit haer ende seide. hout op van screyen ende wilt voert an wachten mi te verstoeren in enighe dinghen dat ghi weet dat ick lief hebbe Des anderen daghes vroech als si ter kerken ghinc so quam si oec haer moeder te ghemoete ende si grueteden malcander Doe seide die dochter haere moeder O lieue moeder nv wil ic den priester lief hebben. want ic hebbe minen here besocht ende vertoernt als ghi mi gheraden haddet mer tot luttel tranen die ic stortede heuet hijt mi alle vergheuen Doe seide die moeder Al isset dochter dat die oude luden eens vergheuen si dubbeleren die pijn ter ander reysen Daer om rade ic dat ghijt noch eens besoeket Die dochter seide Ick en mach niet langher beyden. want ick lide alsoe veel om die minne des priesters dat ics mit ghenen tonghen wt

spreken mach daer omme soude ghi mit mi mededoghen hebben ende niet langher vertrec te raden Doe seide die moeder om die kintschelike lieften ende uwer vaders benediccie wiltet noch eens besoecken Ende isset dat hi v dan dat sonder berispinghe quijt sceldet soe hebt dan den priester lief in goods namen Doe antwoerde die dochter Het is mi soe grote pijn alsoe langhe tijt beyden. mer nochtant sel icket noch eens besoecken Mer segghet mi hoe icket dan beghinnen sel Die moeder seide Het is kenlijcken dat uwe here een hondekijn heeft dat wel baffen can. ende sijn bedde bewaert dat seldi werpen teghens die want dattet sterue Ende isset dat hi v dat lichtelijcken vergheuet. so gaet dan totten priester lief te hebben Doe seide die dochter Ick sel alle dinck doen na uwen raet Want daer en is gheen dochter opter aerden die lieuer hadde die benediccie des vaders ende des moeders als ick Ende also sonde si haer moeder ende ghinck te huys. ende brochte dien dach ouer mit groter onrusticheyt van harten totten auont Doet auont gheworden was. doe wort den ridder ende haer dat bedde gemaect ende ghedecket mit purpur ende siden laken Ter willen dat die ridder bi den vuyer sat Ende doe dat bedde bereyt was

ghinck dat hondekijn op dat bedde alst ghewoenlic was. ende die vrouwe nam dat bi die afterste voeten ende werpt mit rasender toernighen moet teghen die want dattet doot was Die ridder als hi dit hoerde. wort hi veruaerliken toernich ende sprack sijn wijf qualiken toe ende seide Hoe mochte dat uwe natuer verdraghen dat ghi dat edel ionghe hondekijn dat ick soe lief hadde also dodest Daer op si ter stont antwoerde. here hebdi niet ghesien hoe die hont mit sinen vuylen voeten onse bedde vul heeft ghemaect Hi seide weder Wist ghi niet dat ic dat hondekijn lieuer hadde dan dat bedde: Doe si dat hoerde. wort si noch meer screyende. ende seide Och lacy dat ick ye gheboren was. want alle dat ic int beste doe. dat wort alle ten quaetsten verkeert Die ridder en mochte haer screyen ende clachten niet horen. want hise seer lief hadde ende seide En wilt niet screyen. want ict v altemael vergheue ende wacht voert meer van desen dat rade ick v. ende also ghinghen si te samen slapen Des morghens stont si vroech op. ende ghinck te kerken daer si haer moeder vant. welcke als sise ghegroet hadde. soe seide si tot haer Moeder. nv wil ic doch den priester minnen. want ick nv ander weruen minen man ghetempteert hebbe ende

hi alle dinc guetelic ouer laet lijden Die moeder seide O dochter daer en is geen wreetheit bouen die wreetheyt der ouden Daer om rade ic dat ghi hem noch eens tempteert Die dochter antwoerde Te vergheefs is moeder uwe arbeit. wist ghi wat last dat ic lijde om des priesters wille ghi soudet mi doch daer toe helpen haddet ghi my anders lief: die moeder seide Hoor mi dochter noch een reyse ende meer en sal ic v niet hijnderen Ghedencke hoe ghi melc wt minen borsten hebbet ghesoghen. ende wat groter last ic hadde doe ic v ter werelt brochte Bij deser lieften ende lijden dat ic van v hebbe ghehadt vermaen ic v dat ghy my dese beede niet en weighert ende ic beloeue gode van hemelrijcke v hier nae niet meer te hijnderen Doe antwoorde die dochter Al isset mi alte swaer pijn soe langhe tijt te beyden van des priesters lieften nochtan om dye scarpe vermaninghe die ghi mi ghedaen hebbet ende want ghijt doch my gelouet hebt mi niet meer te hinderen soe segghet my hoe sal ic hem tempteren ende ic salt noch eens besoecken: doe seide dye moeder Soe als wy wel weten dat hi ons alle nooden wille ten sonnendaghe toe comende met hem middaghes te eten daer uwe vader ende ic ende alle lieue vrienden

ende maghen ende die beste vander stat wesen sellen Ende ghi dan gesettet selt worden in uwen stoel. ende als die spise op die tafel ghebrocht is so hemelt enen spiker onder die dawel ende vesticht daer mede die dwael met behendicheyt an uwe clederen. ende dan seldi laten recht of ghi uwe mes haddet vergheten ende segghen here god hoe vergetel is mijn memorie Ic hebbe mijn mes ghelaten in die camer Ende selt dan opstaen mit haesticheit ende werpen dye dwael met die spise ende al dat op die tafel is op die aerde Ende ist dat ghi dan sonder pine ontgaet. soe loue ic gode dat ic v niet meer hinderlijck sal wesen Doe seide die dochter. dit wil ic altemale gaerne doen ende soe sonden si malcanderen Daer nae doe dye dach vanden werscap gecomen was dat si alle vergaderen souden als die moeder gheseit hadde. soe bereide dat ghesin die tafel ende alle ghingen si sitten aen die tafel ende deeden die dochter sitten op enen stoel teghens den ridder ouer Doe die tafel seer wel met goede spysen besettet was. ende alle dinck bescicket alst dat daer betaemde Soe seide die vrouwe vanden huse met luder stemmen Siet doch allegader hoe verghetel dat ic ben Ic hebbe mijn mes inder camer ghelaten ic wilt gaen halen. ende stont haestelijc\ken

op. ende tooch die dwael mit alle datter op was na haer ende alle die gouden ende silueren vaten laghen op die aerde Doe wort die ridder seer toernich inder harten. mer van scaemten so veynsde hi hem. ende bedecten sijn toernicheyt voer sine ghasten ende dede een ander tafelaken brenghen dat scoen was ende andere spisen weder opsetten Ende node sine gasten mit vrolijcheyt ten eten ende drincken alsoe dat si alle van hem vermaecket worden Ende doe die werscap voleyndet was. danckeden si alle den ridder ende een yeghelick ghinck tot sinen huse Des anderen daghes stont die ridder vroech op. ende ghinck ter kercken ende hoerde misse ende als die misse wt was. soe ghinck hi tot sinen barbier ende seide hem Meester en soudi niet comen bloet trecken van allen aderen die ick v soude moghen nomen Ja seide hi here ick hebbe die conste wel te laten enighe ader die in eens menschens lichaem wesen mach Die ridder seide: Wel. ick ben des content. volghet mi nae Ende doe hi te huys ghecomen was. doe ghinck hi in die camer totten bedde daer sijn huysvrouwe lach ende seide haer Staet op haestelijcken Doe seide si Wat soude ic aldus vroech op staen. het en is noch gheen neghen uren: Die ridder seide Ghi moet doch opstaen. want

ghi selt laten ter ader aen beyden armen Die vrouwe seide O lieue here wat soude dat want ic nye ghelaten en hebbe. hoe soude ick dan nv laten Doe antwoerde die ridder Ghi segghet waer. daer om sijt ghi aldus sot En ghedenct v niet hoe ghi ghedaen hebt Ten eersten hebdi den boem opghehouwen Ten anderen hebdi dat hondekijn ghedoot. mer ghisteren hebdi mi seer merckelicken bescaemt voer alle mine gasten Ende ten vierden mercke ick. waert dat ick v alsoe liet begaen ghi sout mi ten lesten ewelijcken confunderen Ende also mi duncket die saeck van desen te wesen dattet v doet dat veruylde bloet dat ghi int lijf hebt Ende daer om wil ick dat quade bloet wt trecken. op dat ghi mi niet meer en bescaemt Ende hi dede een groet vuyer maken Doe stont si al screyende op. ende sloech haer handen ten hemel segghende. O here ontfermet di mijnre: Die ridder seide En wilt gheen ghenade bidden. want het en si dat ghi den arm wtreycket. hoe sel ick haestelijcken doen voert comen dat bloet vwes harten Ende hi seide totten barbier Slaet harde. ende maket een diep gat inden arm. of ghi selt enen harden slach van mi ontfanghen Des soe sloech die barbier alsoe doe dattet bloet mit groten hoop wt

liep ende stopten dat gat niet ter tijt dat haer aensichte die verwe verloes Als dit ghesciet was stoppede die ridder dat gat ende seide den barbier Slaet mi den anderen arm Doe riep si: Och lieue here hebt mededoghen mit mi want siet ic sterue te hant Die ridder antwoerde. dit soudi voerdocht hebben. eer ghi mi die drie quaden bewijst hebbet Doe gaf si den lufteren arm voert. ende die barbier sloech daer een gat dat bloede alsoe langhe dat die verwe haers aensichtes verwandelt wort Doe seide die ridder Bindetse nv Ende seide voert tot sijn huusvrouwe. gaet nv te bedde ende siet dat ghi v voert meer betert. of ick sel dan dat bloet uwes harten wt laten Ende als hi dit gheseyt hadde so gaf hi den barbier sijn loen. ende liet hem gaen sijns weghes Ende die vrouwe wort mitten handen hare camerieren bi nae doot gebrocht te bedde Ende si seide haer camerieren Gaet sonder vertreck tot mijn moeder dat si tot mi coemt eer ic sterue Als dit haer moeder hoerde. was si blide vander correctien haerre dochter. ende quam haestelijcken tot haer Ende als die dochter haer moeder hoerde. seide si O alre liefste moeder. ick ben bi nae ter doot ghecomen. want ick hebbe soe veel bloets ghelaten dat ick vermoede mi den doot niet te ontgaen

Doe antwoerde die moeder En hadde icks v niet wel gheseyt dat die oude mannen seer wreet sijn wildi oeck noch den priester lief hebben: Doe antwoerde die dochter. die duuel moet den priester beschamen Ick en sel voert meer nyemant anders liefhebben dan minen man Daer nae seide die meester totten keyser. hebdi mi wel verstaen Hi antwoerde seer wel ende seide voert Onder al dat ick ye ghehoerde was dit exempel dat alre beste. want si haren man drie grote quaden ghedaen hadde. ende ick en twiuel daer niet aen. hadde si ten vierden mael haer quaet moghen bedriuen si soude haeren man te mael seer hebben confundeert Daer om seide die meester Heer keyser ic rade v ist dat ghi v wachtet van uwer huysvrouwen dat v niet argher en ghesciede. want ist dat ghi uwen enighen soen om hare woerden wille dodet. soe seldi namaels vernemen haer bedrieghelicheyt ende ghi selts dan ewighen rouwe hebben Die keyser die seide hem: Huyden en sel mijn soon niet ghedoot worden Doe seide die meester Heer keyser danck moet ghi hebben dat ghi uwen soen huyden om minen wille spaert Daer nae hoerde die keyserinne dat des keysers soon noch niet doot en was Ende ghinck ende vercierde haer mit

alle haer beste clederen. ende dede haren waghen bereyden. ghebeerende of si tot haren vader trecken woude. om hem te claghen wat groter scande haer was ghedaen daer si gheen beteringhe of ghecrighen en conde Dit vernamen dat ghesinde des keysers. ende seiden hem dat die keyserinne haer bescickede tot haren vader te reysen Ende als hi dat vernam. doe ghinc hi tot haer ende seide O vrouwe. waer wilt ghi reysen Ick hadde ghemeent dat ghi mi alsoe lief ghehadt haddet. dat ghi in alder werelt gheen ander solaes ghesocht en soudet hebben dan mi: Doe antwoerde si. ende seide Jae ick heer keyser. dat is waerlijck alsoe Ende daer om wille ick van v trecken. want ick lieuer hebbe te horen uwen doot. dan te sien dat ghi soe grote ghenuecht hebbet in die meesters te horen. ende v doch daer of vallen sel Dat den keyser octauianus gheschiede om dat hi alsoe ghyerich was. soe ghinghen die edelen. ende heren ende groeuen hem leuendich. ende volleden sinen mont mit goude: Doe seide die keyser En wilt dat niet doen lieue vrouwe. want men v of mi die schult daer of gheuen soude Doe seide si. dat is doch waer dattet uwe schult is. want en hebdi mi niet dicwijl gheloeft dat uwen soon ghedoot

soude worden ende noch leeft hi Daer om en wil uwe woerden niet meer ghelouen Doe seide die keyser En isset niet seer betamelic dat een coninck alle saken wel ouer legghen sel eer hi sentencie gheue En sel ic sonderlinghe mi niet wel beraden teghens minen enighen soen sentencie te gheuen om te steruen Ende daer om segghe ic v ende bidde dat ghi mi wat segget daer ic mi nae regieren mach. want het alte grote scande is den coninck dat hi onwijsselijcken oerdel gheue Si antwoerde Ick wil gaerne een notabel exempel rekenen. op dat ghi voert meer niet soe ghyerich en sijt die meesters te horen. ende began te segghen als hier nae volghet


Vorige Volgende