Die hystorie van die seuen wijse mannen van romen

Dat vierde exempel der keyserinnen

SEuen wwise mannen waren hier voermaels inder stat van romen doer welcken alle dat roemsche rijck gheregiert wort Ende die keyser die doe was en dede gheen dinc sonder haren raet Als die wise verstonden dat die keyser tot hem luden alsoe gheneyghet was dat hi niet sonder hem luyden en dede noch en ordineerde Soe deden si dat mit heymelijcken consten dat die keyser als hi in sijn pallaes was sach hi claerliken alle dinck. ende als hi buten den pallaes was so wort hi blint ende dat deden si daer omme dat si hem onderwinden mochten van allen dinghen die den keyser an gaen mochten ende trecken tot haren profijt Ende nae dien dat si dese kuere ghewrocht hadden so en mochten si dat niet verwandelen. mer die keyser moste blint bliuen veel iaren lanck Hier om maecten si een ordinancie dat alle die ghene die enighen droem hadde die hi niet en verstont noch en wiste dat die tot hem luden soude comen brenghende hem een pont gouts. ofte siluers. ende dan so souden si hem haren droem segghen ende die beduydinghe daer of Ende mit dusdanighen consten vercreghen si

[p. 28a]

meer vanden goude dan die keyser Ende als die keyser op een tijt ter tafel sat bi sijnre keyserinnen so began hi seer swaerlijcken te suchten ende in hem seluen vertroest te wesen Als dat die keyserinne verhoerde. pijnde si naerstelijcken te vernemen die saeck sijnre droefheyt Die keyser antwoerde En soude mi dat niet swaer wesen dat ic langhe tijt blint hebbe gheweest als ick buten mijn pallaes ben ende daer gheen remedium toe ghecrighen en mach Doe seide die keyserinne Heer hoert mijn raet ende doet daer na het en sel v nymmermeer rouwen Ghi hebt in uwen rijck die seuen wise. bi welcken alle uwe rijck gheregiert wort Isset dat ghi uwe saeck nv wel doersiet soe seldi vinden dat si saken sijn van uwer blintheit Ende wortet also gheuonden so sijn si waerdich versmaets doots te steruen Hoert daer om mijn raet ende seynder om hem luden ende gheeften uwe ghebrec te kennen ghebiedende hem opten versmaden doot die si alle liden sellen moeten. ten si dat si v vander blintheyt verlossen Desen raet behaghede den keyser seer wel. ende seyndede ter stont om die meesters tot hem te comen Ende doe si ghecomen waren so gaf hem die keyser te kennen sine blintheyt. ende gheboet hem op die peyn des doots dat si hem raet gheuen mosten verlosset te

[p. 28b]

worden van sijnre blintheyt Doe antwoerden die meesters O ghi keyser. ghi eyscht een swaer dinc van ons. mer want ghijt van ons doch ymmer hebben wilt so gheeft ons respijt tien daghen lanc ende op ten tienden dach sellen wi den keyser antwoert daer of gheuen Die keyser gaf hem daer toe consent. ende het beliefde hem: Doe ghinghen die meesters mit malcander te rade hoe si dat verwandelen mochten. mer si en vonden ghenen raet dat si die blintheyt van den keyser weder verdriuen mochten. waer om wi seer worden verblijt. ende seiden onderlinghe Ten si dat wi den keyser raet gheuen hem te helpen. alle sellen wi moeten steruen. des soe ghinghen si alle dat rijck doer fantaseren. ende sochten of god enighe goede auentuere verlenen woude tot des keysers hulp ende raet Daer si aldus gaende waren. ende quamen doer eenre stat daer die kinder speelden int midden vander stat. ghebuerde datter een man quam lopen after hem luyden mit een pont gouts segghende O goede meesters. in deser nacht heb ic een droem ghehadt. wilt mi doch beduyden wat dat wesen wil. ick sel v gheuen alst ghewoenlicken is dit pont gouts Dit hoerde een vanden kinderen die daer speelden ende seiden En wilt dat niet doen. mer segt mi den droem

[p. 29a]

ende ic sel v daer of bedudenisse segghen Die man seide Ic sach int midden van minen boemgaert wt springhen een fonteyne daer veel ryuierkens wt ghinghen. alsoe dat die boemgaert mit water veruult worde Dat kint seide Neemt een graef of neemt een spade. ende graeft op die stede daer v dochte dat die fonteyn was daer seldi alsulcken scat vinden soe groet ende soe goet dat ghi ende alle uwe kinderen daer of rijck sullen worden ghemaect Die man die dede als dat kint hem hadde gheseyt. ende vant daer soe nae sinen woerden Doe ghinck die man tot den kinde ende brochte hem dat pont gouts om die bedudenisse van sinen droem Mer dat kint en woude dat gout niet ontfanghen. ende begheerde dat ghebet des mans Als die seuen wijse mannen van romen verhoerden die warachtighe beduydinghe des kindes. soe seiden si onderlinghe tot hem Segghet ons goede kint hoe is uwen naem Dat kint antwoerde Minen naem die hiet merlinus Doe seiden die meesters Wi sien lieue kint datter grote wijsheyt in v gheleghen is Wi sellen v een saec voer legghen Wi bidden dat ghi ons daer of bescheyt wilt doen Dat kint seide Segget

[p. 29b]

v saeck Doe seiden si Die keyser van romen onse here heeft dit ghebreck also langhe als hi in sijn pallaes blijft soe mach hi alle dinc claerlijken sien. mer also vroech als hi buten den pallaes gaet so is hi so blint dat hi niet en siet. wilt ons segghen die saeck van desen ende raet gheuen dat in hem te beteren Ghi selt groet loen ende eer vanden keyser ontfanghen Dat kint seit Beide sel ict doen als die saeck vander blintheyt segghen ende raet ende boet daer toe gheuen Doe seiden die meesters Wilt dan mit ons totten keyser gaen dat ghi hem te baten comen moghet. ende van hem loen ontfanghen Dat kint seide Ic ben bereyt mit v te gaen Doe si doe mitten kinde ten keyser quamen. soe seiden si tot hem Siet heer keyser Dit kint hebben wi voer v ghebrocht die uwe begheerte gheheeliken volbrenghen sel Doe seide die keyser totten meesters Goede meesters. dorft ghi wel op v nemen wat dat kint mit mi sel doen Si seiden Jae wi heer keyser. want wi hebben sine wijsheyt gheproeft Doe keerde hem die keyser totten kinde ende seide Wiltste des onderwinden mi te segghen die saeck mijnre blintheit ende gheuen mi raet dattet mi beteren mach Dat kint seide Heer keyser leydet mi in uwe slaepcamer bi uwen bedde. ende daer sel ick v

[p. 30a]

wisen watmen doen sel Ende als hi daer gebrocht was seide hi totten knechten. doet gheringe of dat bedde ende alle sijn reescap. ende ghi selt daer wonderlike dinghen sien Ende als dat gheschiet was. saghen si daer een fonteyn die rokende was ende hadde oec vij bobbelen Doe dit die keyser sach wort hi vtermaten seer verwonderende Doe seide hem dat kint Siet ghi wel dese fonteyn Het en si dat si wtgedaen worde mit haren bobbelen ghi en selt nymmermeer moghen sien Die keyser seide Anders niet dan in eenre manieren Die keyser seide Wilt ons doch segghen die manier daer of Isset dat mi moghelic si ic selt volbrenghen op dat ic mijn ghesicht weder crighen mach alsoe wel van buten als van binnen Doe seide dat kint Heer keyser die seuen bobbelen beteykenen die seuen wise die v ende uwe rijc tot desen daghe toe qualicken hebben gheregiert dese hebben v blint ghemaket als ghi quaemt buten v pallaes op dat si uwe ondersaten te bet scheeren ende scatten moecht als ghijs niet en saecht Ende nv en konnen si v gheen raet daer toe gheuen. mer hoert nv mijn raet Die fonteyn sel dan wech gaen doet onthoefden die eerste meester. ende dan sel vergaen die eerste bobbele Ende so voert hent si alle onthoef sijn. ende dan sel die fonteyn

[p. 30b]

mit alle die bobbelen vergaen ende ghi selt weder sien als ghi pleghet te doen Ende als dit altemael geschiet was soe verghinck die fonteyn mit alle sine bobbelen Ende die keyser maecte dat kint groet ter eren ende rijc van goede Daer na seide die keyserinne. hebdi heer coninc dit wel onthouden ende verstaen Hi seide Altemael heb ict wel verstaen. want ghi een goet merkelick exempel vertellet hebt Doe seide si In ghelijcker manieren so menen uwe meesters mit v te leuen mit hare callinghe op dat uwe soen regneren mach bouen v dat god verhoeden moet Voert seide si sel ic dit exponeren tot uwen verstande

Die bedudinghe van dat exempel

DEse fonteyn is uwe soen daer wt vloeyen seuen bobbelen dat sijn seuen meesters die ghi niet verdriuen en moghet. ten si dat die seuen meesters eerst te niet ghebrocht sijn: Ende als dat gheschiet is. soe sel die fonteyn uwe soen mit alle sijnre loesheyt te niet gaen: mer op dat hi van sine meesters gheen hulpe en heuet so doet hem eerst hanghen. ende dan daer nae die seuen wise Ende dan so moechdi uwe rijck in goeder manieren regieren mit alre vreden Doe gheboet die keyser sinen dienres dat si den soen ter stont souden leyden ter galghen Ende doe die dienres dat vol\brenghen

[p. 31a]

wouden so wort daer groot gheloep ende gheroep vanden volke. also dat dat gheroep te voren quam den vierden meester ghenoemt malquedrac Ende hi haestelick op sijn paert sat ende reet ten pallaes totten keyser Hem so quam te moete die soen ende neygde sinen meester mitten hoefde toe beuelende hem seluen den meester Als die meester voer den keyser ghecomen was ende hem mit alre waerdicheyt hadde gegruet. so antwoerde die keyser Nymmermeer en moet di salicheyt gheschieden vermaledide oude man dat ghi minen soen wel sprekende ende mit alle duechden verciert verkeert hebbet ende een stomme ende een rybaut ghemaect alsoe dat hi mijn huysvrouwe woude vercraften. ende daer om moet hi quader doot steruen ende ghi alle mit hem Doe seide die meester O lieue heer keyser alsulcke groet en hebbe ick an v niet verdient. god die weet waer omme uwen soen niet en spreket. mer ghi selt noch corts ander dinghen vernemen. die tijt en is noch niet ghecomen Ghi segghet dat uwen soen uwe huysvrouwe vercraften woude: Heer keyser die woerden die dat luyden en sijn niet autentijck noch int tughen ghebrobeert. daer om en soudi uwen soen om een singulaer persoen niet laten doden Ende ist dat ghi nv

[p. 31b]

uwen soen laet doden om dat woert uwes wijfs so selt v qualijker gaen mit uwer huusvrouwen dan enen ridder die qualiken voer mit sijnre huusvrouwe als ic v bewisen sel Doe seide hi hem Meenstu oude gheck also mit mi te leuen als sommighe ander seuen wise mit enen anderen keyser leefden Daer op antwoerde die meester Neen heer des eens boesheit en sel niet ghesettet worden op enen anderen. al waren daer oec twintich. want van allen staten der werelt so vintmen goede ende quade menschen. mer een dinc moet ic v segghen Het sel v seker qualiken becomen ist dat ghi huden uwen enighen soon laet doden om dat woert uwes wijfs dat ick v wel bewisen woude bi een notabel exempel Doe seide die keyser. wilt ons dat segghen tot onser leringe Die meester seide Doet eerst wederroepen uwen soen Ende als ghi mijn reden ghehoert hebt so doet dan van uwen soen alst v oerbaerliken sel duncken ghedaen Aldus sel ict v vertellen anders niet Doe seide die keyser Segghet op meester ende ic sel laten wederroepen minen soen Ende doe hi weder gheroepen was. doe began die meester te segghen als hier nae volghet