De Saksenspiegel in Nederland

Van den de enen man begravet de ghedoedet is op den velde off ghemoerdet, wat hi dar an mysdaen heft. Ende oeck off em sijn maech off vrient off gheslagen worde. LXXXII. (III. 90.)

Wort een man ghedoot of ghemoort opt velt ³) ende en weet men des niet wie dat ghedaen heeft, ende wort die begraven ⁴) opten velde of inden dorpe ⁵) mit witscap der bueren, so en heeft hi daeraen niet misdaen die den doden man begraven heeft. Ende wort ooc een sinen maech of vrient of ghesleghen, hi moet hem wel begraven, al ist dat hi ooc wel weet wie dattet hem ghedaen heeft ⁶), tensi dat hi ⁷) die claghe mitten doden voir gherichte begonnen hebbe, so moet hi mitten doden die claghe volvoeren ⁸) ende en moet den doden niet begraven buten des rechters oorlof, al so langhe ⁹) als die claghe ongheeyndet is. Valt een man ¹⁰) of wort hi ghewont of ghesleghen also seer dat hi totten dorpe niet comen en mach, ende wie dien indraghet ¹¹) ende sterft die in sijnre ghewere ¹²), hi sal des bliven sonder scaden. Ende des doden erfnamen

[p. 214]

tekstkritische noten

sullen hem sijn cost ende arbeit betalen, indien dat sijn goet dat hi bi hem hadde doe hi starf min waerdich was dan die cost, die hi mit hem ghedaen had ¹).

1) syne kost gelden eder syn guet dat he by em heft of yt der kost wert ys de he myt em verdaen heft. L.
2) doet buten des huesheren scult bynnen synen huse oft hove oft daer en buten ende ok so wat misdade horer een den anderen doet so sal de hueshere des sunder scade blyven. G.
3) aene synre schult bynnen synen geweren eder dair buten eder welck ungerychte oerre een den anderen begeet, de waert sal des bliven ane schaden unde ock de bure alle. L.
4) den vredebreker nicht op en hoelden. Gr. 2.
5) to gedynge wrogen. L. to rechte untweren. G.
6) noch hoger dan tot synre scolt. Gr. 2.
7) noch ane vormunden sunder den clager to kampe wart hogher dan to syner unschult off hye sye doe dair mallick na synre rechten. L.
8) He ne moet ock neen gebot noch herberge noch bede noch denst noch leenrecht uppe dat lant zetten yt ne wylkore dat land volck. L. Hiermede eindigt dit HS.
In G. luidt dit artikel: De rechter en mach gheen man anspreken mit vormunde oft sunder vormunde behalven de clagher to kampe noch hogher dan tho syner unscult of ze doen elc na horen rechte. He en moet ok neen ghebot noch herbergende noch bede noch denst noch gheen nye recht op dat lantrecht setten ten se dat het dat volck wilkoere. G. Hiermede eindigt het eerste Groninger handschrift.