De Saksenspiegel in Nederland

Woemen de kinder de binnen oren iaren synt hore lijff nicht verwercken en moghen ⁵). LXIV. (II. 65.)

Gheen kint en mach binnen sinen iaren enighe misdaet doen daer het sijn lijf mede verwercken of verliesen mach ⁶). Slacht een kint enen man doot of lemmet hem, sijn vormunder sal ⁷) dat beteren mit des mans weerghelde, indien dattet op hem ghebracht worde. Ende welken scaden dattet doet die sal hi beteren ⁸) van sinen guede na sijnre waerden. Slacht ooc een man een kint doot, hi sal sijn volle weerghelt ⁹) gheven. Slacht ooc een man een kint also dattet roept of mit roeden sonder sijn misdaet ¹⁰), so blijft hi es sonder scaden ¹¹), indien

[p. 129]

tekstkritische noten

dat hi dat verwere opten heylighen ¹), dat hi dat kint anders nerghent om gheslaghen en heb dan om die misdaet, die het dede ende kerstelike trouwen ²) wil. Ende dat is redeliken ende mogheliken ³).

Ghewelt en mach niement doen sonder wille, want kinderen ende sinnelose lude en moghen ghenen wil hebben, daerom so en verwerken se hoer lijf niet. Scade mach men doen sonder wil, dat doch selden ghesciet, daerom so moet men die kinder scade beteren.

1) vorwere op den hillighen. G.
2) ende omme kersteliker trouwe willen, Gr. 2.
3) ende kerstelike enz. dit ontbreekt in het Leidsche handschrift. Het eerste Groninger eindigt dit artikel met: de het dede ende om kerstelike trouwe.
4) Van den vredes dag ende women vrede holden sal. Gr. 2.
5) in den lande myt gueder lude wilkoer alle daghe ende alle G. myt der gueder knechte wylkoer L. te Sassen myt goeder lude wilkoer in den lande. Gr. 2.
6) Alle tyt sollen. L.
7) ende ioncvrouwen. G.
8) bynnen sinen graven ende sloten. Gr. 2. add. und tunen. L. bynnen syner grove ende sloten, ploch ende molen. G.
9) des konynx. L.
10) steden vrede. G. Gr. 2.
11) ende allent dat daer en bynnen coempt. Gr. 2.
12) to vrede daghen gegeven. Gr. 2.
13) so wyet men den kresem, des Gr. 2. so weyet men de kreseme, des. G. add, dair men ons allen mede tekenet to der kerstenheyt in den dope. L.
14) ende began doe onsse ee. Gr. 2. unse nye ee. L.