De Saksenspiegel in Nederland

Dat de pape deel myt den broderen ende myt den susteren. XII. (I. 5. § 3.)

Die pape deelt dat erve ghelijc mit sinen broeder. Ende neemt oec ghelijc deel mitter ³) suster der moder gerade ⁴). Men en mach ooc ghenen man tot enen pape segghen ⁵), hi en si gheleert, ghewiet ende ghescoren tot enen pape ⁶). Ende ist sake dat een vrouwe ghenen broeder en hevet dan enen pape, so neemt si ghelijc deel mitten pape an erve ende an gherade. Van des papen goet en mach se gheen gherade nemen dat hi ghewonnen heeft onder der kercken, want het is der heylighen goet, daerom so en mach hi des niet erven. Die onberaden dochter die en deelt niet mitten pape hoerre moder gherade, indien dat hi kerck of proven heeft ⁷).

Al dat goet dat die pape hevet dat is erve, behalven dat hi van der kercken beseten heeft ende an der kercken gewonnen heeft, dat en mach hi niement erven, dat sal by der kercken bliven. Een erfghenaem en is anders niet dan een navolghinghe in allen rechten dat die dode ghehat heeft - Al is 't sake dat die erfghename den dode navolghet in allen rechten, so en derf hi hem doch niet navolghen in sinen onrechte, want al was die dode een dief of een onrecht man, doch so en volghet hi hem niet na in sinen onrechte. Drierleye wijs sterft een man mit alsodanighen rechten dat hi sijn goet niement an en erft.

[p. 10]

tekstkritische noten

1^e.	So en heeft hi gheen erfghename die sijns selfs broderen verraden heeft.
2^e.	So en heeft hi gheen erfghenamen die jaer ende dach in des keysers achte gheweest is.
3^e.	So en heeft die gheen erfghenamen die sich selven dodet, behalve als hij het doet in krankzinnigheid, ziekte of nood.

1) Uit Gr. 2. Wie een erve nympt wat he aldar voer betalen. G.
2) dat erve waert in L.
3) noch gheen ongherechte, ontbreekt in L. en in G.
4) tet en sy sake dat he dat goet selven ontfangen hefft Gr. 2.
5) Doch neyne schult dan der hie weder stadinge ontfeet eder borgen worden was L.
6) of hi des erynnet wart alse recht is myt twee ende seventich mannen die alle schepenbaer vryen synt eder echtgeborne laden, wat aver eyn man weet des en darf men on nycht erynnen off mit getuge L.
7) Ende de schult sal men den erven ock bytalen de se myt tughen wynnen moghen als recht ys off een man sijn tuech aff gheet ende ghene tughe en hevet. G.
8) De erven sullen ock betalen denghenen de op den doden eneghe schult winnen myt rechte moghen G.