De Saksenspiegel in Nederland

Van ordel te bieden den man. CCXXI. (8.)

Of si twee, mit enen goede beleent, des goedes wat lien enen manne, hore yewelic ne mach sonder den anderen an den goede sinen man niet verdelen noch oplaten sinen heren, also alst den anderen scade, die wile si an dien goede onbedeelt syn.⁷) Die here moet wel sinen mannen ghebieden mit ordele, die een goet van hem houden⁸), dat si hem binnen ses weken besceiden, dat hi wete op wien hi syns dienstes verzien sal, ende ne doen si des niet, si werden weddehaft daer omme ende men deelt hem hore goet af⁹), oft hore here mit leenrechte volghet. So wie

[p. 125]

tekstkritische noten

eens heren man is voersprake ¹) moet hi wel syn ende ordel vinden binnen leenrechte, al ne hebbe hi ne gheen goet van dien here. Ordel synre manne ne moet hi oec niet scelden²) hine sette borghe enen beleenden man des heren, dat hi mit rechte volcome of mit rechte late. So welc man driewerf ordel scelt ende hem dat weder vonden wert, dat hijt niet also bescouden en hebbe alst hem helpende si, ne gheen ordel ne moet hi meer scelden³), hine hebbe ghebetert dat hij an⁴) drien ordelen misdaen hebbe. Wittelike lude segghen dat men en gheen ghedinghe lien en moete sonder des gheens bede. ⁵) Des ne is doch niet⁶), want die man sel betughen sine leninghe of hys behoeft ende niemans bede. ⁷) Is oec een man beleent van sinen here mit enen ponde of mit tween⁸), so wat hem eerste ledich wert, leenrecht hevet hi daeran dien gheliet ende benoemt wert.

1) Soe wie eens heren mannes voerspreck moet hy wail syn O is die moet wel voerspraec wesen C.
2) maer der mannen oerdel en moet hy niet schelden C.
3) Soe wie drienwerven oerdel beschelt ende dat wedder wyset wort dat hys niet beschouden hevet als recht is die gheen en moet geen oerdel meer schelden C.
4) dat hi on an drien O.
5) selke lude segghen dat men gheen ghedinghe lenen moet sonder desgheens bede diet in gheweren heeft C.
6) des en is hi doch niet O.
7) of hys behoeft ende een betughet doch niemants bede C.
8) mit eenen ponde of met meer soe wart oec eerst ledich wort leenrecht hevet hi daer an diet beleent ende C. heet hi daer aen deent geleent ende O.
9) wanneer die heer synen man goet bewiset of bewisen laet dat hi hem gheleent hevet te hant hevet C.
10) weighert te wisen al sulc goet als hy gheleent hevet C.
11) sonder bewysinghe van den heer C.
12) daer hy syn goet in gheleent heeft, die man en sel niet kiesen op een ander stat C. daer hi on syn guyt aen gelieet heet die man en moit niet aen een ander stat varen C.