De Saksenspiegel in Nederland

Van echtscap. CLX. (III. 27.)

So wie een wyf te echte neemt onwetende, die hi niet hebben en moet⁴) ende kindere⁵) bi hore wint, werden si sint ghesceiden mit rechte ten scaet dien kynderen te horen rechte niet, die eer die sceidinghe gheboren syn ende dien dat die moeder draghet. So wie men oec onrechte seghet van boerte ⁶) of van amechte, dat moet men op hem ghetughen diet daer seghet selve mit hem sevenden volcomenen lude an horen rechte. Spreket men oec dat hi syn recht verloren hebbe voer gherechte mit diefte of mit rove⁷), dat moet die rechter tughen selve mit hem sevenden. Ne gheen scepenbaer man en derf syn hantghemael bewisen noch syn vier vierendeel ⁸) benoemen hine spreke enen sinen ghenoet campelike an. Die man moet hem wael ⁹) te sinen hantghemael mit sinen ede tien al ne heb-

[p. 90]

tekstkritische noten

bes onder hem niet. So waer twee mannen een erve sellen nemen die oudere sal delen ende die ionghere sal kiesen. ¹)

1) die altste sal deilen ende die jongeste sal kisen O. die altste sal delen ende die ionxten kiesen C.
2) Voerspreck O.
3) een sal hy niet hebben C.
4) Soe langhe als een man recht weert soe een heeft hy C. dat on die man werrdet antwordens O.
5) Die rechter sel elc man ghelyc recht doen hy een sal gheen vonnes wysen noch beropen C.
6) neempt moet men den erfnamen voerantworden O. soe wat een man den anderen ghenomen heeft of dat hy hem sculdich was C.
7) Stirff die gene oic daer O.
8) daer men om beclaecht C.
9) soe wie den anderen viet ende niet wondet of niet en neemt of slaet sonder dootslach, sonder leemten, sterft hy C. ende on niet en neempt off on wont off slaet O.
10) off hi sturfft nae der iaertale der clage ende waer O. ende ist veriaret syn erfnamen een sellen daer niet voer antwoerden, die claghe een waer begonnen eer hy starft C.
11) ghegheven hebbe des W. gegeven heet des moit wael diegene onsculdich wesen ten sy O. Soe wie seit dat hy vry is ende een ander zeit hy heeft toe eyghen ghegheven des mach hem die ghene wel ontsculdighen het een sy C.