De Saksenspiegel in Nederland

Hoe die man riden sal dor dat walt mit synre iacht. CXXXI. (II. 61.)

Do God ⁵) den menssche ghescoep doe ghaf hi hem ghewoud over vissche ende over voghele ende over alle wilde diere. Daer omme hebben wys orconde ⁶) van Gode dat niemant syn lyf noch syn ghesont an desen dinghen verwerken en mach. Doch syn drie ⁷) steden binnen den lande te zassen daer den wilde vrede ghewaert is ⁸) bi coninghes banne, sonder beren, wolven ende vossen. Die heten banne vorsten. Dat ene is die heyde te coeynere. ⁹) Dat ander die harz. ¹⁰) Die derde die meghet heyde. ¹¹) So wie dor den banvorst ryt, syn boghe ende syn ermborst sel opghespannen syn. ¹²) Syn coker sal bedem syn, syn honde ende sine winde ende syn bracken sellen opghevangen syn ende sine honde opghecoppelt. ¹³) Jaghet een man buten den vorsten ende volghen die honde binnen den

[p. 74]

tekstkritische noten

vorsten ¹), die man moet wel volghen sodat hi niet ne blase noch die honde niet ne groete ²), ende ne misdoet niet daeran of hi oec dat wilt vaet. Syn honde moet hi wel weder roepen. Nieman en moet die saet tredde dor die iacht³) noch dor hertzen; sint die tyt dat coren ledekine hevet. ⁴)

1) ende loppen syn honden daer binnen men moet die honden wel volghen C. volghen hem die honde W.
2) opdat hy niet een blaset noch die honden niet toe en spreeket C.
3) Niemant en moet den saet treden daer hi iaghet noch dor hertzen O. niemant die iaghet en moet die saet tredden noch doer lopen C.
4) koren ledeken heet O. coern leden heeft C.
5) gelummenden O. bittenden C.
6) of appen vossen C.
7) wilbor hem utene nader scaden A. wil hier hi vten na den scade W. wil hier oen uten nae den scaden O. wil hy oec sonder scade daer van wesen hy selse nader scade van hem doen, daer mede is hi quyt C.
8) dat hyse nae der scade niet ghehouden en heeft C.
9) om dattet hy misdoen wil C.
10) des hyt sweren wil C. of hi dat geswere O.
11) hegen wil buten W. hegen wil halden buten van vorsten C.
12) soe wie se houden wil die sal se mit tuynen bewerken C.
13) Ten en mach geen man voerspreck syn C.
14) dat verloes in die vrome rike missebaer O. dat verloes een vrouwe heet calefurnan omdat sy voer dat ryke enen krec liet.