De Saksenspiegel in Nederland

Van doden ende van leemten te sonen. CXVII. (II. 40.)

So wes hont of beer ⁴) of peert of osse of so welkerhande vie et si, dat enen man dodet of lemmet of ander vie, syn here sal na recht den scade ghelden of na synre weerde beteren, of hyt weder an synre were nemet na dien dat hi die daet vreysschet ⁵). Slaet hyt oec wt ende ne ettet noch ne drincket in synre were noch ne hovet hyt noch ne huset hyt na dien dat hi die daet eerst vreysschet, so is hi onsculdich ⁶). So onderwindes hem die ghene ⁷) voer sinen scaden of hi wille. Ne gheen vie ne verboert wedde ieghen den rechtere an synre daet. So wanneer die rechtere syn ghewedde niet panden en mach op eens mans eyghene, dattet also cleyne ghelt, so sal die vrone bode een cruce op die dore steken na scepen ordel ⁸). Ne tiet hys niet binnen ⁹) iare ende binnen daghe ¹⁰), so comen syn erfnamen voer gherechte ende tien hem tot des gheens erve voer gherechte daer si erfname of syn alse recht op den heilighen, ende ghelden die scout ¹¹), die die rechter daer op ghetughen mach selve mit hem derden ende die ghewonnen is voer

[p. 66]

tekstkritische noten

gherechte ¹). Ne ghene hogher scout ne mach hi daerop tughen dan drie ghewedden of een weerghelt.

1) tugen mach gewonnen voer gerichte selve derde O. ende geven hem tot dien goede soe dat sy houden op den heiligen ende betalen den rechter sulke sculde als hy daer op tughen mach met hem derden voer recht C.
2) op den anderen he neme ene syn guet, dat men weder eme to zeghet van sonderlinghen heren er ie weder sal synen waren vor gerichte bringhen O. ende elc tughet op een sonderlinghe heer elc sal syn heer voor recht brenghen C.
3) gheweringhe cryghet C.
4) dat goet C. Soe gewaret wert die behalt dat guet O.
5) unde des warent nicht ne kumpt die verlyst it ne dede nemen rechte noet, die he bescheme doch mogen die vorsten geweren enen man mit enen open brive bezegelt O. die hy bewijsen mach doch moghen die vorsten een man gheweren mit enen open brieve besegelt. Soe sullen sy daer mede senden horen rechten ingheboren dienstman C.
6) Segget se aver beide dat goet van enen man te hebben so voer den solen se comen beide over ses weken unde die richtere solen twe der boden mede senden die dat horen wie behalt of wie verliset O.
7) een ander W.O. ende een coemt ende seit C.
8) dan die ander tot leen. Soe wie een goet iaer ende dach heeft in syn ghewere C.
9) Soe wellick man goet hevet an gewere jaer ende dach aen rechte O.