Roeping. Jaargang 33

[p. 15]

Herman van den Bergh

Socratisch

Hij zei tot mij: sta rechtop schim en volg
de weg die ik je wijs, want deze nacht
zul je iedere afgrond kennen van 't azuur
en je verheffen in 't oneindige
tot aan zijn oerbron, en daar langsgaan waar
wij gingen voordat onze weg zich deelde.

... Hoe ken 'k je, wezen van glorie! herken
je ogen en voorhoofd door wit vuur berijpt.
In 't diep van verste tijden dwaalden wij
vol gedachten van sterre' in dageraad.
Mijn daglicht is getaand, mijn goud en blauw
maar jij hoedt brandend 't zonnevuur van toen,
mijn stap blijft haken achter struik en steen
mijn denken werd gans aarde en zocht als water
de laagste stand. Terug: scherp niet mijn pijn
wezen van vreugde.

- En waarom beven thans

jij die van enkle sterren meester was?
ga dichter aan de grote duizling langs
van het ravijn dat naar verrukking sleurt;
een diamant gloeit steeds nog in je geest
van mens, en eist voor jou een troon terug
die aan wie zichzelf trouw bleef werd beloofd.

Vergeef mij broeders als 'k weer tot u spreek.
Getuigen kan ik niet en niet belijden
wat nimmer werd bewust noch werd verklaard.
Ik ben niet anders dan mijn oorsprong was
heb niets te geven dan wat u behoort.
Want meer dan één heeft in zijn luwe slaap
een bond gesloten met de onsterflijken;
ontwaakt vergat hij die en ging zijn weg,

[p. 16]

 

eenzelfde leven [scheen het] dag voor dag

 

tot 't ogenblik van het getekende uur

 

als uit verborgen wil de vlam ontspuit

 

als in haar handlen de herleefde ziel

 

zichzelf vermeestrend voortschrijdt naar haar doel.

 

 

 

... Waar is mijn leven? - nu ben 'k tegelijk

 

hij die 't gezicht doopt in de bron en schreeuwt

 

‘De vreugde is voor de mens!’ en hij wiens hart

 

zich vult met goeds en goed zegt van het al

 

[maar steeds als wind die geuren aandraagt schijn:

 

nergens ben ik geweest, in alles ben

 

ik nu]. En deze dag die als een slik

 

in mij beweegt. En dit woord als de hiel

 

des zwemmers waaromheen een alg zich kromt.

 

Geen straal van heerlijkheid, enkel een man

 

die bovenmenslijk opvlamt in de dag

 

zijn polsen spannen voelt, en onderscheidt

 

opeens al 't zijnde naar zijn zuiverheid

 

 

 

hoe ieder ding dat trilt van harmonie

 

ontvangen heeft toen 't uit de chaos trad

 

de begenadigde adem van 't Volmaakte.

[p. 17]

Gedichten
Marce, evangelista meus

Het ruiterloze vierspan rijdt
[als over 't blauwen van een baai
los uit de trossen het smaldeel]
steigrend de gladde piazza door:
Venetië afgedaald naar thans
schort al Europa's glorie op.

Gestranden eeuwig als een uur
zien wij de lelie waar zij ligt
op drift, ontvouwend voor de zee
de zieke trots van haar gelaat
bij schemer, en een uit 't scharnier
gelichte luchtige energie.