Roeping. Jaargang 32

[p. 321]

[Nummer 5]

Jan Boelens
De dood is onder ons

DE dood is onder ons zoals de dagen onder ons geteld zijn. Wij tellen uren, dagen en nachten, de dood telt ons uit in het hiernamaals. Hij is een blijvend verschijnsel onder ons. De dood zit in celwanden en bloedvaten, in ons onbewuste, in het protoplasma, de dood is niet semimaar overheersend permeabel. Dit is de dood als verschijnsel, als toestand. Als verschijning is de dood de ambassadeur van de eeuwigheid, de vertegenwoordiger van het kontinuerende Zijn onder de schepselen.

Een ambassadeur neemt waar, hij is veel meer dan zaakgelastigde of staats-politiek exponent, de dood als ambassadeur bezit de geloofsbrieven van het hiernamaals. Er is een hunkering in ons om de inhoud van die geloofsbrieven te achterhalen. De jacht van het leven is een jacht naar die inhoud. De werkelijkheid van onze geest is uit zichzelf een verlangen naar de inhoud van die geloofsbrieven. God plakt dagelijks het witte zegel van Zijn genade op hun inhoud. De liefde van God werkt sneller dan zonlicht en het licht van Zijn Woord is, evenals de dood, overheersend doordringend. Zoals de dood en onze woorden zo moet, om zo te zeggen, ook Zijn woord een huid hebben om naar binnen te dringen. Die huid van onszelf waardoor God en de dood naar binnen dringen, is het epithelium van onze dagelijkse werkelijkheid.

Levend en existerend in de wereld aanwezig leren wij dagelijks liefhebben. Dit werken, leren en liefhebben vormen samen een afbeelding van Zijn woord en zij vormen tevens samen de parabel van de dood. De dood als wijze ambassadeur schrijft binnen de periferie van Zijn liefde. Christus heeft ons gewezen op de vorm en op het karakter van de parabel van de dood. Hij sprak zelf in parabelen, Hij kende zijn toehoorders en hij sprak woord-treffend, Hij liet zelden aan duidelijkheid te wensen over. Hij kende het teken en de omvang van de dood.

Dit geldt nauwelijks voor de ongelovige. En toch stierf Hij ook voor hen, voor wie de geloofsbrieven van de dood nog ongeschreven zijn. Voor de ongelovige is bovendien niets aanwezig van dat ontzettend waarachtige, ja, dat poëtische van de dood. De christen gelooft niet in de valkuil van het niets. Hij wil de verrukking bereiken om de ontzetting te boven te komen. Geloven in Christus is een erkenning uit liefde en lief hebben betekent voor hem een onderwerping aan de verrukking. Dit alles klinkt a-zinnig en optimistisch, het is het optimisme van de volwassene die zich als een tak gegroeid voelt aan de boom van Zijn leven. In de schors van die levensboom staat de parabel van de dood geschreven.

[p. 322]

De droom wordt de behoedster genoemd van de slaap. De dood daarentegen is de behoeder van het hiernamaals. In dit hiernamaals beleven wij een bovenmenselijke deelname aan Zijn woord. Hiermee is het woord eeuwigheid gevallen tussen U en mij als een grote steen in onrustig water. De dood brengt ons dichter dan een steenworp van de eeuwigheid. Met diezelfde steen worden de ruiten van een nieuwe levenswerkelijkheid ingegooid. Dit is behalve een parabel ook een dubbele paradoxie van de dood.

De dood heeft het leven getekend. Wij varen door de nacht en werpen het anker uit van de dood. Zijn kruis is het boegbeeld van de tijd en Zijn genade de voorplecht van ons bestaan. Wij voelen de golving van het geweten en de ambassadeur van de dood heeft het geweten van het hiernamaals.

De dood spaart niemand zegt het spraakgebruik. De christen wil zichzelf niet sparen met de dood: hij hoopt in koor te mogen spreken in het idioom van het universum. Hij hoopt een levensteken te mogen zijn in het heelal van Zijn woord. Ook in de dood is Christus' liefde dichter dan de aarde ons nabij. Wij zijn resonantie en Hij dé levensbetekenis met redenen omkleed. Hij is ook temidden van ieders dood een volmaakte liefde. Hij is aanwezig als levend feit in onze doodsstrijd. De door ons beleefde doodsstrijd is nog maar een fraktie van Zijn lijden. Het dieptepunt, dat tevens een hoogtepunt is, beleeft de mens in de eenzaamheid van die doodsstrijd.

Partir c'est mourir un peu, zegt een ander woordgebruik. Dit woordgebruik duidt op het bestaan van een diepzinnig levende. Immers, wanneer wij bij het afscheid nemen een weinig afsterven ergens in de woonkamer van het hart, hoe diep, ja hoe ontzagwekkend zal dan ons afscheid zijn van de wereld en van onszelf, zoals wij onszelf menen te kennen? Als nieuw bloed komt de dood in ons rondlopen. De dood is onder ons, zoals de dagen onder ons geteld zijn.