Roeping. Jaargang 10

[p. 818]

Bij de dood van kardinaal Wilhelmus van Rossum

EEN ontroerend moment in de verheven rouwstoet, die het ontzielde lichaam van deze hoogwaardige man vooraf ging en volgde, was voorzeker de figuur van Monseigneur Joosten, de missie-bisschop, aan wiens wijding deze Kardinaal zijn laatste energiën had willen besteden. Zo wist dit leven tot op het laatste moment zijn verheven stijl te behouden, die door deze twee kwaliteiten gekenmerkt wordt: stipte vervulling van ambts- en standsplichten, rusteloze werkijver om Gods Rijk over de wereld te verbreiden.

_* * _*

In de levensbijzonderheden, die bij dit overlijden bekend zijn geworden, komt deze nauwkeurige plichtsvervulling wel zeer aanschouwelik naar voren in het feit, dat deze man, die op pauselik bevel de regelmaat van het kloosterleven en de sobere stilten van de kloostercel moest prijsgeven voor een romeins paleis met zijn dagelikse audienties en voor een taak, die gans de wereld omvatte, - toch aan de constituties van zijn heilige vader Alfonsus trouw bleef, en zijn ontzaglike werkzaamheid wist ondergeschikt temaken aan de observantie van de kloosterregel, waardoor zijn persoon en zijn werk dat karakter van kloeke bezonnenheid verkregen, het imponerend gezag, van al wie zich zelf beheerst en van al wat in die strenge stilte der zelfbeheerstheid bedacht is.

In deze naar buiten uitgestorde tijd, waarin uit gebrek aan prakties geloof en uit geestelike onmatigheid, regel en heilig voorschrift om heel wat minder soort van arbeid, zo gemakkelik worden verwaarloosd, is deze Karninaal, die zijn kloosterlike stand om wille van purper en waardigheid nimmer verloochende, een bemoediging voor allen, die de

[p. 819]

strenge orde verkiezen boven de willekeur van de natuurlike werk-ijver.

_* * _*

Door deze Beschränkung uit bovennatuurlik motief, door dit meester blijven van zichzelf te midden van de zwaarste en de meest gevarieerde arbeid, kon deze man, die in waarheid een eminentie was, de kwellende zorg verdragen van vele kerken, de ontzaglike last van het opperbestuur over de propaganda des Geloofs, voorzeker een waardigheid in de Kerk, die hem gemaakt heeft tot de rechterhand van de Paus, zooals de lijkrede hem noemde, maar die tevens bij hem de veel-eisende moed veronderstelde, te kunnen instaan, dat het dringend bevel van Jezus Christus, het ‘gaat en onderwijst alle volken’ ook in dit tijdperk der kerkelike geschiedenis werd uitgevoerd.

Ondanks de techniek, waarover dit tijdperk beschikt, en waardoor de verbreiding der waarheid heel wat vlugger en makkeliker kan plaats vinden dan vroeger, waren het toch zeer ongunstige tijden, toen deze Kardinaal zijn wereldtaak aanvaardde. Wat had het westerse ras, dat zijn booste instincten in een wereldoorlog had uitgevierd en zich terecht verachtelik had gemaakt, nog te leeren aan de gekleurde rassen?

Toen begreep deze wereld-bestuurder, dat het allerdringendst noodzakelik was, de universaliteit van het Evangelie aanschouwelik te maken, en aan te tonen, dat het de waarheid was voor alle stammen en volken, de blijde boodschap van God aan elk schepsel. En het beste middel daarvoor zou moeten zijn een eigen inlandse priesterschap en de godsdienstige belijdenis zo mogelijk in de plastiese vormen van elk volk.

Zeer zeker, deze kentering in de metode der geloofsverspreiding, ze lijkt zoo simpel: maar wie weet na te denken en ze weet te plaatsen in de omstandigheden, waarin ze zich voltrekken moest, zal moeten toegeven, wat

[p. 820]

een doortastendheid hiervoor vereist werd ten aanzien van westerse zelfgenoegzaamheid en westers imperialisme.

_* * _*

Wel kostbaar derhalve is het leven, dat met deze dood van de aarde verdween. Al zijn nobele krachten waren uitsluitend rechtstreeks in dienst van het enig noodzakelike, in strenge ascese en onderworpenheid aan kloostertucht bewaarde het zijn heldere energiën tot op het laatste toe, en was aldus het best berekend tot de opperste leiding bij de vervulling der wereld-taak, die vanaf den dag van haar stichting de Kerk is opgelegd: de tactvolle en toch onversaagde propagandiste te zijn van Jezus' onvervalste leer bij alle volken.

M. MOLENAAR M.S.C.