De Revisor. Jaargang 2016

[p. 47]

Franca Treur Groene route

Franca Treur publiceerde de romans Dorsvloer vol confetti (2009) en De woongroep (2014), en het Zeeuwse Boekenweekgeschenk Ik zou maar nergens op rekenen (2015). In 2016 verscheen X&Y, een verzameling piepkleine psychologische verhalen.

Als je veel autorijdt, zoals ik, geldt dit - denk ik - ook voor jou. Ik rij al jaren de groene route naar Bunschoten-Spakenburg en terug. Ik mijmer dan wat over mijn twaalf jaar oudere zus die het toch maar zwaar heeft met haar drie moeilijk lerende kinderen en een man die aan iets jongers denkt. En intussen zie ik de weg helemaal niet.

Natuurlijk, ik zie het asfalt, de bandensporen, de kilometerpaaltjes, al dat groen aan de zijkant, maar het zijn niet de sporen, de paaltjes en het groen van de dag zelf. Het is een dia van de weg die nog in mijn geheugen zit van een andere keer.

Ik heb dat zelf niet ontdekt, maar een jonge hersenonderzoeker op de radio heeft uitgelegd dat het zo is. Ik geloof niet alles, ik sta niet kritiekloos tegenover de wetenschap, maar waarom zou je dit verzinnen? Die onderzoeker heeft daar volstrekt geen baat bij, daarom geloof ik het. En ik smelt als hij, met die mooie stem van hem, over de genialiteit van onze hersenen praat.

Hij tutoyeert ook de presentator. Dat vind ik ook zo leuk. Dat doen weinig mensen, want de presentator is een man van naam.

Volgens de onderzoeker scannen mijn ogen voortdurend de omgeving. Zodra mijn brein denkt: dit ken ik al, delegeert hij een deel van zijn taken naar mijn geheugen en ga ik met die dia op de automatische piloot. En dat klopt, want als ik inparkeer voor mijn flat denk ik soms: wie heeft mij eigenlijk naar huis gereden?

Ik vind het een eng idee. Niet van die dia, maar van het feit dat je die krijgt achter het stuur. Liever krijg ik hem dan net iets

[p. 48]

eerder, als ik nog bij mijn zus ben. Die houdt toch niet van verandering en mij maakt het niet veel uit of ik haar kinderen op die exacte datum zie of in een eerdere versie. Ze blijven even lief. Hun liefde neemt niet toe. En het is niet dat ze inmiddels gevatter uit de hoek zijn gaan komen of dat ze opeens méér te vertellen hebben. Van niets is er meer, de volgende keer dat ik kom. Alleen hun hormonen groeien in aantal. Die van hun ouders lopen juist terug, al ligt dat anders voor mijn zwager dan voor mijn zus.

Ik ben op de terugweg. De middelste van de drie was vandaag jarig. Mijn zus en ik hebben hen eerst aan hun huiswerk gezet. We hebben er bovenop gezeten, ze wilden niet, natuurlijk.

Tot ieders verrassing kwam mijn zwager voor het eten thuis. We zouden pannenkoeken eten, maar hij wilde biefstuk omdat je daar sterk van wordt. Dat is zo, dus ik ben nog snel op mijn zus d'r fiets naar de slager gegaan.

Na het eten hebben we Pictionary gespeeld. Ik was een team met de jarige job, en we waren aardig goed.

Maar het team van mijn zus en zwager heeft gewonnen. Mijn zus heeft een geweldig tekentalent dat alleen nog bij dit soort gelegenheden naar buiten komt. Aan twee lijnen had mijn zwager genoeg, zoveel uitdrukking in een paar lijnen, en ik zei dat ze het schilderen weer eens op moest pakken. Dat ze de beste van de academie was, wat zei ik, van haar hele generatie.

Dat gaat toch niet, zei mijn zus. Dat weet je toch? In de ochtenduren vroeg ze mensen naar hun belgedrag, daarna waren er de boodschappen en de was.

Ik keek naar de kinderen, want zo'n houding is erfelijk. In Canada is dat aangetoond: eeneiige tweelingen hebben hetzelfde temperament, ongeacht hun levenspad. Misschien heeft mijn zus haar creatieve genen doorgegeven, maar het vuur moet van mijn zwager komen.

Willen jullie wat drinken, vroeg mijn zus. De jarige wilde dubbeldrank, de rest zei cola. Ze deed de deur achter zich dicht. Ik

[p. 49]

hoorde de zwiepende deur van de koelkast, daarna een raar geluid. Eerst dacht ik nog dat het iets in de koelkast was, iets dat piepend verschoof. We hoorden het allemaal. De kinderen keken verschrikt naar mij. Naar hun vader, en toen weer naar mij.

Mijn zus die nooit huilt. Althans, niet zolang ze nog bij ons thuis woonde. Ze dacht zeker dat we het met die dichte deur niet konden horen.

Zelf huil ik ook niet zo gauw. De laatste keer was op de kop af een jaar geleden. Maar mijn zus, mijn zus heeft ogen van beschuit.

Ik stond op om naar de keuken te gaan. Het is beter om haar met rust te laten, zei mijn zwager. Op dit soort momenten, voegde hij eraan toe. Ik bleef op mijn stoel zitten. Zelf liep hij naar de computer en zette ‘Walking on sunshine’ op in een of andere geinige versie.

De kinderen tikten enthousiast mee tegen de lege glazen op tafel. Die glazen kwamen weer vol, natuurlijk. Ik heb nog één glas meegedronken. Daarna heeft de hele familie me uitgezwaaid.

Ik heb de verwarming behoorlijk hoog gezet. Rond de bomen hangen kille nevels. Niet dat je ze kan zien, maar je weet dat ze er zijn, laag bij de grond.

Ook het afgelopen jaar heb ik tegen deze en gene nog gezegd dat de route van en naar Bunschoten-Spakenburg me nooit verveelt, dat het schitterend is om langs de bossen te scheuren, dat het zo mooi groen is, maar telkens net iets anders groen.

Dat is niet waar.

Ik vónd het schitterend. Nu zit ik me al rijdend af te vragen of het sluimerende donkergroen, dat ik op dit moment zie, het groen is van die ene avond, exact een jaar geleden, toen in mijn achteruitkijkspiegel de Volvo van mijn zwager opdook die me van de weg af dwong, de stille polder in, of dat het hier gaat om het groen van een andere avond.