De Revisor. Jaargang 22

[p. 4]

Kees Ouwens
Gedichten

voor Jan E. Bouman

o Voorbereidselen tot de reis naar de zeearmen

Laat hun weten dat je komt
Tref voorbereidingen voor een bericht dat je komst aankondigt
Ruim plaats in zoals je kroos van zijn plaats dringt
Leg de zweep over je benodigdheden
Drijf je benodigdheden op een hoop zoals je vee omheint
Kondig je komst aan zodra je benodigdheden tot elkaar zijn veroordeeld
Als je benodigdheden hun plaats kennen - en daarbuiten onkundig zijn - is
de aankondiging van je komst op handen
Denk nu aan het licht dat de zeearmen het land in werpen verder dan zij erin
binnendringen
Niet dit vooruitzicht, noch de vraag of de zeearmen ook de handen hebben -
die je aangrepen - kondigt je komst aan, maar het omzien naar - het vatbaar
voor herhaling maken van - het moment, het snijpunt van voortijd en plaats in
beweging - loop en samenloop - waarop, er niet op voorbereid - ervoor vatbaar -
je het licht zag beduiden de tijd ervoor - je bevorderen tot zijn getuige op
afstand, gezien de verwijdering de voortijd eigen - zodat je, vatbaar geweest
zijnde die keer, het bij de aanhef- bij woorden - laat - het je niet nogmaals zal
schokken dat de afstand tot de armen geen maat gemeen heeft met de
verwijdering tot de tijd voornoemd - maar je gebruikt het om druk uit te
oefenen
Dit voorbeschouwen is als het sap dat tevoorschijn springt uit de vrucht onder
de druk van je pellende handeling en de aankondiging van je komst
Je hebt nu verzameld dat waarmee je je moet behelpen bij het overtuigen van
de wil en je zwicht onder de druk van je voorbereidselen zoals je me laat
uitspreken

[p. 5]

Wat je gezien hebt was te onmatig om in een vat te passen De stimulantia isoleren je van een uitzinnige randvoorwaarde

Betreft de voorbereidselen voor het zelfonderzoek aangaande je rendement dat wil
zeggen de vraag naar wat je opbrengt
Met de hand die je ophoudt kun je de weldoener in het gezicht slaan voor hetzelfde
geld!
Wat geniet je na van deze onderhorige onlustbevrediging, deze paskwil die je duur
te staan komt
Ze hebben een veer gelaten die drijfveren van je ook al was het een bevlieging, de
hoge vlucht die je hand nam
Wat weerloos is beroept zich op zijn waardeloosheid opdat de schoen het te min
acht om het onder de voet te lopen
Denk erom: je krijgt geen tweede kans. Denk aan die valk die naast zijn prooi viel
waar je bij stond, zo sprakeloos maakte zijn misslag hem dat hij een boompje in je
zag tot jullie oogcontact hem bij zinnen bracht en hij het hazepad koos
Wie zijn elkaars antipode? Niet de een of de ander? Wel het geheel en al? Mits er
vuur is waar er rook is?
Hebben de zeearmen ook handen? Wat lief van je om dat aan mamma te vragen
Had je dan voorbereidselen getroffen noch te vroeg noch te laat maar wanneer dan
toch
Tref nu de toebereidselen tot je voorbereidselen, daal langs de ladder van de eerste
af naar de ladder eronder. De ladder daar weer beneden draag je om je schouder en
sluit aan op je val. Er heerst zoveel gisting daar in de wartaal dat, in een oprisping,
je als geroepen komt. Uitgesloten was het dus dat je te laat kwam want je val gaat
met je mee de afgrond in van het geduld dat je opbrengt altijd maar weer en je weet
het. In die geeuw, het opzienbarende zich schamende keelgat, spant de holte tot
op de bodem van het verstaan. Daar beneden beland je tot je vlees je verhoort, je

[p. 6]

10

koers je verandert, je voet aan de grond loopt, zoveel afwachtenden zijn er die van
geluk mogen spreken en dat ook doen dan dat zij allen tegelijk, hun handen aan je
aanlanding, zich kunnen vastklampen om je het roer toe te vertrouwen. Handen te
over ook om je de maagwand als zij niet uitkijken (wat zij niet willen) uit handen
te nemen, je de spijs te verteren, je leiderschap aan elkaar door te geven tot je vlees
aan de top staat

11

Je verbeeldt je toch niet nu je drijfveren te kennen? Laat mamma uitspreken

12

Open einde (opdaling tot het gesternte)

[p. 7]

 

·

 

1 - Stel je maakt een gecombineerde fiets/wandeltocht van

 

deur tot deur - van A over B naar A - onderweg

 

maak je drie opnamen - neem je drie foto's - van

 

kanaal spoorbrug binnenvaartschip spoortrein op

 

spoorbrug - en hiermee beoog je terug te leiden

 

de alleengang - je afdwaling - tot de velen, naar

 

hun pas je stap te regelen, af te lopen

 

de Allee in vereniging met hun stroom, zo

 

zoel was de dag van gisteren, zo oud je voornemen te

 

beproeven buiten het ding - en

 

die onthulling ontmaskert het

 

woord tocht als te hoog gegrepen - onderweg is

 

het half oktober - de middag gaat over in de

 

avond - de zaterdag, rose zijn reiskleed, hoog

 

zijn inkeer, wijkt uit naar het oord, het

 

uiterste - buitenste - in je dat je niet zult

 

betreden - gisteren stond er geen wind - de

 

lucht was klaar de hemel wolkenloos de

 

zon genadig - en je bespeurt de verandering - er

 

staat wind er is geen omlijnde wolk maar

 

een versluierend zicht - mits open de

 

ruimte - het verschiet vervagend waar

 

je ook kijkt en door je jas je

 

colbert je overhemd dringt

 

niet de zon van gisteren maar

 

de kou van vandaag

 

zich tussen de schaduw van wie je

 

geweest bent en het hemellichaam

 

dat je schaduw werpt

[p. 8]

 

·

 

om het bij de naam te noemen welt

 

niets in je op dan dit: niets, en dat

 

het zijn prijs heeft: alles, zeg: het enige, tevens:

 

dit: niets: waarvan alles vervuld is: en

 

dat dit je kost: dat

 

niets je ontbeert, en dat dit stilte uit - en

 

noem je, in één woord,

 

het zijn verzamelnaam: het: luidend: niets: het niets

 

van alles, vervolgens - in

 

één adem - kijkt op de bevreemdeling in je om je heen

 

daarop, maar daarom;

 

want aan te voelen vangen de dingen met je te

 

besparen - hun je te voelen

 

laten hoe het, doordat het, is - het je voorkomt - de

 

woorden de dingen te vermijden om je te ontzeggen

 

dat niets welt in je op dan die noemer

 

 

 

mijd het lang genoeg en tegen gaat staan je het

 

begeerde en noch zijn tovenaarsleerling, het onbegeerde, noch

 

het verlorene: de begeerte, maar het huidige - eindige - beneemt

 

je de waarde

 

 

 

mijd nu eerst het onbepaalde: het onbepaalde

 

ervan en noem de dingen bij hun naam: de

 

dingen

 

 

 

onder een grijze lucht vergrijst tot op

 

de bodem de lucht tussen beide alvast en intussen - lang

 

tevoren inmiddels - had u je al eerder verlaten is het

 

implosieve gevolg

[p. 9]

 

·

 

het begin is er maar is het ik het

 

zich laten ontbieden? dat de misoogst

 

van het u, is: ik? de misoogst van het

 

u: het ik? tegen je pleit ook dan dat

 

het schone: is: schoon: is: een -isme: is:

 

dit: is: dat: dood ga je toch: ruim voor de

 

dood een plaats in: begin alvast met omzien

 

 

 

naar voren, sterf af: wees: wezenlijk,

 

is: ideaal, is: een idealisme, is: wezenrijk.

 

het wezen is een idealisme, is: wezenlijk (realisme), rest

 

wat onspreekbaar is: dat het begin op niets terugvoert

 

dan dat, daarmee al teveel gezegd is, het, aanvankelijk,

 

aanvangt (zijn aanvankelijkheid) (dit: dat het werkelijke,

 

zijn bewijslast afwerpend, je doorstaat: omverplaatst:

 

bewijst)

 

 

 

de omstreek is ook dan niet sprekend opgevoerd of

 

voorheen, de geboortestreek is niet ook beschamend

 

 

 

de eerste die je tegenkomt is de enige die je daarna

 

nog tegenkomt: de natuur, en je houdt haar staande:

 

dat je morgen er weer zult zijn, alvast gisteren

 

was je er vandaag, morgen ben je er

 

nu al. hoe waar achteraf gesproken hield je nadien het

 

onvolprezen

[p. 10]

1

ontvolkt het late licht gelaten Europa's eenzaats
grond, beschouwd van de larixakker uit ebt
weg der zielen tijdsspanne rossig, aankoersend op

dit niet meer; tot hun rijzige groenloze halmen
heffen grassen eens kaalslags gedenken als een
onvoedzaam koren aan des bosrands voet

zoeken onderling uit de woorden hoe hun schat toereikend
schittert in eertijdse hymnen of verworpen afvalt tot de
groeve van het woord dat ernaast is en op zijn rots sterft

leeg de bedelnap der smarten als afvaart eenkerig het
beduiden, uit des beduiders oog, tot de plaats van samenstroming
van het afwezige en het daarvoor onverschillige

2

treur niet, late lichtval, als uw gemis
overspoelt de ranke stammen der dennen en
doet blozen hun schubben onder uw streling

uw ophef baart het oog en schokt zijn aanleunen
als een ladder aan de gevel, zoals een aanpassing het
dwalen liet tot de kunstgreep verslapt en afleert de
gewenning de eerste beginselen, toen het wendde zijn blik
toe naar uw keervloed maar zich bevond in uw aftocht

leger maakt het uur des inziens u dan de droogste lucht
in een beweging uw toevluchtshoek in zonder een spoor van
resten

beween niet, schuldeloos licht, uw getuige als strijkt
uit uw opzicht uw verving de vanen van heugenis uit over
het oog dat herleidt, merkend uw intocht tot de gang terug en uw
eenzaamheid reddend van
vereenzaming

[p. 11]

3

wees op mijn hand, doorwandeld goed als
uw suizeling huivert van zichzelf en de
ontvolking wijkt tot in de instincten

hoe golft uw bodem als de huid op het
hart des lichaams dat zijn klopping
boort tot in de grotten hun angsten

en de drenkplaatsen en uitspanningen hun
notie verdringend en aanklampend
hun opluchting

ver uit het midden van de wegen en wetten keren
de kringen tot hun kern en lossen op het verkeer
dat zij hadden in een wijdste omtrek in een nauwste
luistering

4

ween niet, avondlicht door de nacht
belaagd in het ravijn van sparren
en verzinkend de weg over de heuvelen
golvend als de zee zonder getijden

niet aan de orde de angst in de beschaving
van afstanden afgelegd nog voor zij meetbaar
zijn als honger en halszaak, noch de wond
slaat in de hoop en blootstelt de ziel aan
de zwarte spiegel

daarin afgeketst de mens op weg houdt met de tred
gelijk, de gezel uit het platoonse licht als de bron van
verglijding en de vereniging is in de afstand
tot de schim

[p. 12]

 

·

 

je aandacht: verdeeld tussen je aandacht en dat

 

wat je aandacht verdeelt: vandaag

 

 

 

heden immers pas is het zolang het duurt (wat

 

het doet): of het object, tot de tanden gekneveld,

 

kijkt harder het licht terug dan het lancet klooft

 

het oog te laat om te deren het voorwerp, dit nu,

 

ontwapend, keert om de orde: dat het niks terug doet

 

dan dat, om genomen te worden, het is (wat dit is ook

 

is): dat het een oase was om te ontbreken

 

 

 

toch de dag overlevend doorbrengen en dit overleven

 

je niet laten verlammen

 

 

 

en dit verlamt je en keert je verlamming naar

 

het raam dat je trekken aanneemt en doorgeeft

 

aan het jaar, de maand, de dag, het uur als hoedanig

 

het de tijd egaal is

 

 

 

de reden is dat dan ook waarom je masker, tot het raam

 

gewend zich hebbend om aangenomen te worden tot aan het

 

begin van het daagse licht, dat, doorlopend tot in het

 

oog - tot het rust tussen beide - aldaar het onthult -

 

alwaar het oppert het gezicht erachter maar overstraalt

 

het gezicht in beheer, noch dat het is ooglijk gemaakt om,

 

beladen met bronnen, je eenheid te smeden

[p. 13]

 

·

 

verlaten de omstreken hun beduiden, daarmee

 

hun beduider, en dat Dit ik, met u aangesproken,

 

verontzelvigt zijn tweeën, zich opdeelt in een minder, en

 

dat dit verschil, ter bestudering onder uw loup tehuis, het

 

opvalt ook zonder, en dat de lantaarn over de totalen gesteld,

 

toch beneemt uw ogen hun riten, maar dat de armatuur valt

 

buiten uw scherpte als u verder kijkt dan uw foto's rand

 

 

 

uw aanschouwing: in ongenade gevallen en uit uw ogen

 

verstoten

 

 

 

de lichtbakens: de wegen wijzend hun weg door uw omzien

 

in den blinde: beletterd en u tot gids dienende: koud

 

laat het uw ogen

 

 

 

de automobielachterlichten: van u wegvluchtende zoals,

 

geschonden uw zinnen, u, inziend, uw baan ging,

 

en dat uw beredeneringen, u ontstellend, hun stralingen - uw

 

verstrooiingen - uitvlakken tot op de kunststof kap maar dit

 

uw ogen loochenen

 

en dat, in het genaderd zijn van uw pijnen, u de blikken

 

onthouden worden en dat uw gang spaak loopt

[p. 14]

 

·

 

brengend uw tijdperk terug tot uw fundatie, en uw

 

levensrijk, herstichtend uw voltooiing, voorkomt

 

uw vernietiging

 

 

 

en dat u, onbewerktuigd als een dier en plant, uw

 

werktuigen putte uit de louteringen, de constellatie

 

der hemelen en de conjunctie van tehuis en tij, zo

 

uw grondvesten, u oprichtend, uw voltooiingen uitstulpen

 

en uw vat overstelpen en uw overmaat opleggen als schatting

 

de gronden, en zij, inhulling maal doorschemering maal te loor,

 

haar werktuigloosheid uit handen nemen de taken en bekleden

 

met toevloed

[p. 15]

 

·

 

en dat hij gereed was om in zichzelf te ontbreken

 

als het buiten hem aan hem beantwoordende behelzen,

 

 

 

dat hem koppelt aan ditzelf, en doorstraalt, en dat dit

 

doorstralende, als het aanbrekende aangename, hem verklaart

 

 

 

als zijn tegenovergestelde, zijn gezicht richtend op het

 

innemend wijkende, dat, naar de mate van hun verschilling,

 

 

 

hem nodigt tot aanliggen tegen hun smeltpunt, tot in het daar-

 

door beloofde hem breekt door hun raakvlak, zich verplaatsend,

 

 

 

in hem, op thermiek en ontstijging, en dat hij, in des

 

te naakter voller ornaat des te omringder, overhandigd

 

 

 

zou zijn daar waarheen, om zich uit te regenen, hij, om geleegd

 

te worden, zich uitputte: liet opwijken, uit zijn verplaatst

 

 

 

worden, uit zichzelf, tot zichzelf, tot, zichzelf zich onthoudend,

 

hij, boven het hem uitwuivende zwevende, opbracht zijn inlossing