De Revisor. Jaargang 21

[p. 37]

Lucas Hüsgen
uit: Galleria, wat ontbreekt...

Voor het eerst in de drie dagen dat ik hier ben, ben ik vanmiddag naar buiten gegaan. De elkaar ophitsende wolkenflarden en de zich nurks tegen mijn aanwezigheid verzettende windstoten maakten mij er eens te meer van bewust dat ik hier gekomen ben, niet om de natuur te genieten maar om op te lossen, eventueel in de natuur, maar zeker in het schrijven over al datgene waarover ik niet schrijven kan. Ik ben hier om langzaam op te gaan in de verhalen die zich opdringen of die klaar liggen in de grote map met zwarte strikken. Ik zal alles opschrijven en alles meenemen, waarheen ik ook verdwijn.

In regenjack, regenbroek en witte trui ben ik weer naar binnen gegaan. Nooit eerder, dacht ik, heb ik beleefd dat mijn leven leek gereduceerd tot een tasten, hoezeer ik ook zie. Wat ik zie betekent niets. De woorden worden tactiele vlakken. Ze zijn reëler dan pigmenten op verfstructuren, dan stormen of marterhaar. Als ik het papier betast, lijken de woorden reëler dan de vinger en de handpalm.

Ik ben neergehurkt bij mijn koffers. Ik doordrong mij ervan dat mij nauwelijks interesseerde welke muziek ik meegenomen heb. Zonlicht viel heel kort over mijn gezicht. Ik keek naar de sansevieria op. De hemel trok weer dicht.

Mijn warme kleren heb ik weer uitgedaan. De kachel heb ik met turf gestookt. Ik heb mij weer in de kimono gekleed. Nu weet ik de percolator geduldig op de warmhoudpit. Andermaal begeef ik mij in de radicale driften, etherisch ridicuul, het willen schrijven van een einde.

De rijpe krachten van vergissing (de armen, de benen, de bladeren, zij heten Agent Orange) vergaten vrijuit te mogen struinen tussen vergeetmijnietjes, aan paardemanen voorbij, langs de vennen en de tollende klimop. Hen doorgroefde het inzicht dat nog het meest onbeduidend samensmelten van dat wat in de strottehoofden tussen vloeiende lijnen van lichten die zich lijven verschaffen regelmatig

[p. 38]

dromt broze en bange, verdolend vergeetachtige, toch temperende stopcontacten installeert, die hardnekkig het onbenullig lijkende leven in tederheid doen verkeren, luisterend naar de jammerklachten van teloorgegaan beminnen en ook verstaande de blijdschap in zulk zorgelijk sentiment, in stilte hurkende naast een pollepel, eerst gebroken, toen gelijmd, achter de fletse kleuren van de encyclopedie.

Ik blijf in de lol der uiterste verdrieten een gelovige.

Wie in zijn nauwelijks te traceren essentie niet wat steun wil geven aan zijn existentie, wie in zijn predicativiteit van de goddelijke neurose (zulks zij bij deze geheten de wereld van Vuurland tot Carmen Emilia Tjibbes; over beide zal ik zeker nog te spreken willen komen) niet de autonome verbatiliteit van de eigen ingewikkelde betekenisgevende bezigheden blijft bestendigen, zal gemakkelijk en ras vergeten.

Wie zichzelf zo verloochent zal slechts woorden met verregaande betekenis van schuttingen lezen en zal verloochenen met lichtblauwe of donkerblauwe pantoffels, met aalscholvers of Autobianchi's onder vluchten of kauwen, met Händels Fireworks of de gevechten bij Il Giudice of het zwevende zweven boven het treurende oranje, soms met droeve cherubijnen, dan zich verschuilend onder het staalplaat van brieven, of met de nooit nader te leren kennen picasso-vissen in de roezemoezig omstroomde stilte van het dierentuinaquarium, Le Minotaure in bibliotheken opgevraagd hebbend en teleurgesteld, vrijuit te mogen struinen, nog steeds.

Ik kan hier niet makkelijk over ophouden, hoezeer ik ook in kimono aan tafel zit en met hoeveel tegenzin ook mij de windstoten bedeelden, nog even te geloven dat geen schutting een kutting met de tijd vormt. Als veertienjarige ontdekte de paljas de meimaand van de lichtstad enige jaartjes eerder: rode en zwarte vlaggen, banieren tegen de lange neus, de problemen op het eiland waar ze de wagen van papa maakten.

In de lol der uiterste verdrieten raak ik even weer de weg kwijt. Even keer ik bij de percolator weer. Ik schenk even weer koffie en keer terug bij het slachten van zinnen, op de tast, hoe open ook de ogen, hoe treurig het gehoor in het zoeven van de wind.

Mariëlle, zit kalm en schrijf de geschiedenis van de vriendinnen.

Renée drinkt witte wijn. Zij drinkt de witte wijn samen met haar vijf vriendinnen. Nooit heeft Renée enige aandacht besteed aan de collectie pendules, chronometers en antieke wekkers in de hal van moeders woning. Zij krult de krullen van de vijf vriendinnen. Haar sluike haardracht versterkt de dromerige zijde van haar

[p. 39]

verschijning. Al glimlachende luistert zij naar de muziek die schalt uit de vensters van de hoogbejaarde, kwieke buurman. Zij onderscheidt uitsluitend dat in dit stuk een aanzienlijke rol is weggelegd voor koperblazers. Het is haar door een gebrek aan ontwikkeling op het vlak van de muziek niet gegeven componist, titel, tijdvak, kwaliteit van uitvoering nader te specificeren. Zij krult de krullen. Zij krult de blonde krullen. Een van haar vriendinnen, wier naam wij niet noemen, heeft minder moeite te doen wat Renée niet vermag, nimmer vermogen zal. Zij zal niet enkel specificeren. Zij doet er schepjes bovenop.

Kalm aan tafel bekijk ik mijn rechterhand. Ik bestudeer de nagels. Ik draai de hand. Ik streel met mijn linkerhand de binnenkant van mijn rechterhand. Ik geef extra aandacht aan de vingers.

Waar moet ik mij bevinden? Moet ik mij bevinden tussen paardebloemen? Moet ik mij bevinden tussen onverdraagzame marktkooplieden? Moet ik mij bevinden tussen donkerbebrilde en gebogen heren in maatpak achter een krullende staf met rinkelende bellen? Moet ik mij bevinden waar moeders winkelen met dochters, treurend in de weeklacht hunner fricandellen? Moet ik mij bevinden waar de paprika-chips knisperen? Heb ik mij bevonden waar ik mij bevinden moet? Zal ik eens nog verkeren met hen die zich bevinden waar ik mij heb bevonden?

Vraag ik dit aan mijn handen, dan weet ik reeds het antwoord. Ik heb een laatste taak: niet te vergeten dat ik struinen moet, hoezeer ook veroordeeld tot eenzame dagen in een afgelegen huis op een eiland dat mijn meeste vriendinnen onbekend is, zeker mijn moeder veel te ver gelegen is, struinen in mijn spreken, hopen op woorden die mijn spreken leren te schuilen.

Oude meidoorn, stil. Wacht maar, wilde lis. Indien niet vanmiddag, eens hagelt het heerlijk. Levensgevaarlijk blijft de kunst der mensenmeterij. Ja stil, haring die vlucht. Ja wacht, jij ondermaatse kabeljauw. Bij jullie riekt het niet naar lieve anemonen, maar vanavond, zo wil ik verzekeren, verleggen de kielen voor eeuwig hun koers. Alles moet heel prachtig worden, zelfs als anderen eronder lijden. Een dergelijk niets. Geen uitweg dan te hopen. Ach Heilige Miranda, wees met hen die -

Maar met wie?

Het is onmogelijk te weten waar het hoofd bij gehouden worden moet. In de genietingen van rampspoed is het soms genoeg als je beseft in een bordeauxrode kimono en titaanwitte slip gekleed te gaan, verder nog verwarmd door een zwarte potkachel die je stookt met turf.

[p. 40]

De genietingen van rampspoed wekken bij velen de aandacht op voor de kleine arsenalen: het aardappelschilmes, het vleesmes, het broodmes, de bijl. In de lol van alleruiterste verdrieten als vertieren klamp ik mij tot zekere tevredenheid aan de grote map. Toch ben ik niet verplicht hoofd en hart bijeen te houden. Ik kan mij het recht vergunnen zonder verder nadenken de halsslagader door te snijden, een van de handen af te kappen, de sprong in zee te wagen. Vanaf de vissersboot die mij bracht heb ik de oceaan nauwlettend bekeken. Zoveel barmhartigheid straalde van dat gruwelijke grijs.

Vergun ik mij beter het recht zolang ik maar kan en wil voedsel, drank tot me te nemen? Misschien ben ik juist door het ontlopen van de overduidelijke mogelijkheden tot de dood in staat voorgoed deel uit te maken van een toekomst die nog draalt.

Wat van mijn levensdagen nimmer gloorde, gloort in een goedertieren lol van alleruiterste verdrieten. Steeds heb ik dagen doorgebracht in mijn flat met grote vensters die op andere flats met grote vensters uitkijkt. Steeds heb ik geschilderd in een hoog licht atelier met grote vensters die het plein zien waar de kinderen vroeger speelden, bewaakt door leerkrachten of door de statige vooroorlogse rijtjeswoningen aan de overkant. Achter die rijtjeswoningen bekeken mij vooroorlogse etagewoningen. Nu zijn de ramen zo klein dat zij zichzelf nauwelijks zien. Het biedt me de lang verbeide gelegenheid dagen zonder kleding door te brengen, zelfs zonder slip of kimono. Ik stook de kachel met turf en mijn lichaam met woorden. Als ik mij uitkleed, zal ik mij aan mijn haren ergeren. Ik kan mij verlossen van mijn angstaanjagend blond. Tot mijn persoonlijke standaard-uitrusting behoren schaar en lady-shave. Ik geloof dat ik mij vrijelijk beweeg. Ik hang de kimono aan het knaapje en leg de slip in de wasmand. Ik beweeg mij vrijelijk en keer aan de tafel weer om te schrijven wat ik zojuist geschreven heb, om te overwegen hoe het uit zou zien en hoe het aan zou voelen, mocht ik mij van kop tot teen scheren en knippen.

Ach Mariëlle de Winter, jij grijsgroenblauwoog van uiterste vertieren, jij zou misschien met dolfijnen kunnen zwemmen, maar jij hebt ooit toch ook volledig aangekleed gedanst tot in extase op de planken van een aloude discotheek, hellingafwaarts gelegen, in die twee uurtjes van vrijelijk genieten voordat het weekend de nachtelijke drukte uitstort in een dansen van stappers stokstijf recht omhoog? Zo heb je gedanst met gesloten ogen. Je wist dat wie jou wervelen zagen in de wervelingen een vloedgolf ervaren konden die doordrong tot labyrinten van hun gemoed.

[p. 41]

Sprak je, zodra het te druk was en jij nog hijgde, met het altijd aanwezige Franse weglopertje in de hoek, dan kon je haar er onmogelijk van doordringen dat die extase van jouw dans haar diepgewortelde angst voor lusten die alcohol ziet teniet zou moeten kunnen doen.

Zij blies dan zachtjes haar pony uit haar ogen. Zij zei: ‘Ik zie wat ik zie en ik heb het zo vaak al gezien. Bovendien: de mannen die mij willen krijgen mij toch: ik ben hun eigendom. Mijn lichaam is gebonden.’

Mariëlle, die eens de beste van de schilderklas was met doeken van curves en kleuren, vergeet toch niet al die cirkeltjes die kleuren wat zich zonder haardos niet eens niet schamen kon, nu de oceaan zijn grote vensters al verdampend dichttrekt.