De Revisor. Jaargang 7

[Evenbeeld (vervolg)]

zijn - zoveel werk immers, ik kan me dit soort pauzes helemaal niet veroorloven.

Snel reppen mijn voeten zich over de straatstenen. Het ranke witte bruggetje, dat diep doorveert en rammelend naschudt als er vóór me een auto over heen rijdt, staat vanwege het nieuwe toeristenseizoen volop in de schijnwerpers, en projecteert zijn rimpelloze, haarscherpe reflectie op het donkere grachtwater. - Et tu, Brute.

Maar als ik, eenmaal thuisgekomen, tussen de jassen aan de kapstok de witte regenjas van Lisa's vader zie hangen haal ik die haast automatisch van het haakje en trek hem aan. Hij komt bijna tot op de grond, en wanneer ik met lange, ritmische passen op de overloop heen en weer stap waaieren de panden breed achter me mee. Eén hand in de jaszak, nee, de linker, de andere arm gebogen, iets omhoog, hoe is het mogelijk dat hij met één hand tegelijk kon spelen en het instrument vasthouden. Ik hef mijn hoofd iets op, haal de hand uit de jaszak: was het een onzeker gebaar? Met opzet of willekeurig? - Ik zet de deur van mijn kamer, rechts aan de overloop, wijd open, ga terug naar het andere eind van de gang, en kom opnieuw aanwandelen, langzaam, in de maat van de muziek die nog steeds in mijn hoofd klinkt; herhaal dan het tweevoudige gebaar - achteloos, verstrooid, verdiept in iets anders - en sla rechtsaf mijn kamer in, zodat ik na nog een paar passen noodgedwongen voor mijn bureau tot stilstand kom. - Daar staat de typemachine, de geranium in zijn melkfles, en het mythologieboek ligt open bij Metamorphoses. Plotseling gegeneerd laat ik mijn arm zakken, de mouw valt ver over mijn hand heen. Wat is dat nu weer voor

raar gedoe. Snel loop ik de kamer uit en houd halt bij de spiegel naast de kapstok. Zie je wel. Hoe groot die regenjas ook is, het blijft onherroepelijk je eigen gezicht dat je, over de hoog opgezette kraag heen, zijdelings aankijkt. Altijd, in specula speculorum. Ik laat de jas traag langs mijn schouders op de grond glijden en blijf zo even staan, als op een witte wolk, voordat ik hem voorzichtig oppak en breed over het hele spiegelbeeld heen hang. - Deze wereld, er is geen andere. Witte lakens over de spiegels: ‘Hier kan alleen fluisterend gesproken worden, want de ramen zijn voorgoed gesloten, en nooit zullen wij weer zo liefhebben.’

Al de volgende dag weet Lisa - met een beroep op het nog steeds mooie weer en ‘omdat er anders weer niks van terecht komt’, want, zegt zij, ze kent mij - haar kermisplan te verwezenlijken. Ook haar vader heeft ze mee gekregen, ze komen samen de trap af. Hij groet me verstrooid, met een half oor naar Lisa's gekwetter luisterend, en kijkt verbaasd naar zijn regenjas, die nog over de spiegel hangt: ‘Wat is dat nou, heb jij dat gedaan Puk?’ - ‘Natuurlijk niet,’ antwoordt Lisa beledigd, schiet op de jas af en geeft er een forse ruk aan, zodat hij met een plof voor haar voeten valt. ‘Onthulling van het standbeeld!’ juicht ze, en springt voor haar spiegelbeeld heen en weer. - ‘Zal ik hem anders weer eens aantrekken?’ aarzelt haar vader. Ja, waarom niet; het is immers, zoals Lisa, nu vóór ons de trappen afdansend uitzingt, mooi weer, het mooiste weer van de wereld: ‘'t Zonnetje schijnt zo heerlijk schoon, we gaan naar de kermis waar ik woon.’

Wanneer we ten slotte gedrieën langs de grachten lopen en Lisa met de éne hand in zijn witte, de andere in mijn zwarte jaszak voor het eerst drie seconden stil is, zegt hij peinzend: ‘Wat je gistermiddag zei over wederzijdsheid enzovoorts weet je, daar zit theoretisch misschien wel wat in... maar als je me toestaat, praktisch ligt het volgens mij...’ - ‘Hee, niet zo gek praten hé!’ roept Lisa, ‘we doen nou iets leuks hoor! We gaan naar de kermis waar ik woon,’ schalt ze opwekkend, en klapt haar handen met jaszak en al op de maat tegen elkaar. - ‘O.K. Puk, jouw feest,’ geeft haar vader toe, met een grimas in mijn richting, en verheugd begint ze aan één van haar breedvoerige uiteenzettingen over het schoolleven.

Wanneer we op de overvolle kermis aankomen wil ze meteen twee suikerspinnen, een roze en een witte, en gefascineerd kijk ik naar de toverachtige glasdraden die in een ommezien vanuit het niets tot een reusachtige pluim aangroeien. Waar Lisa hapt komen er smalle, felrode strepen in, en een roze pluis hecht zich aan haar ene wimper, zodat ze hevig met haar oog moet knipperen. Op naar de draaimolen, de botsauto's, de waarzegster, de vliegtuigjes. Lisa

[p. 8]

draait, botst en zwiert met haast verbeten toewijding; ik sta terzijde met de restanten van de witte suikerspin en zie haar maar zelden lachen. Haar vader probeert de schiettent en biedt mij, onder Lisa's gespannen goedkeuring, een groen ribfluwelen konijntje aan.

Misschien vergeet ze het spiegelpaleis wel. Dat zou plezierig zijn. Maar ze vergeet het niet. ‘Weet je 't echt zeker?’ vraag ik nog hoopvol. Ja, ze weet het zeker. ‘Verdwalen doe je heus niet hoor, dat lijkt alleen maar zo,’ stel ik haar nodeloos gerust voordat ze wuivend in het glazen bouwwerk verdwijnt. - ‘Moet je nou niet mee, het kan daar echt erg unheimisch worden,’ spoor ik haar vader ten laatste nog aan, maar hij meent ‘Ach kom,’ en kijkt met een glimlach, handen losjes op de rug, naar de brede glaswand waarachter al tientallen mensen tastend hun weg zoeken. Daar verschijnt ook Lisa, de armen overdreven voor zich uit gestrekt met tien gespreide vingers, haar onderlip strak naar binnen gezogen. Ze weet niet dat wij haar kunnen zien, want wat binnen in spiegelt is van buiten af raam, net als in politiefilms: iemand probeert voor de spiegel met zijn zakdoek een vuiltje uit zijn oog te halen en in de aangrenzende kamer kijkt zijn ergste vijand hem kalm, want ongezien, pal in het gezicht. Lisa verdwijnt, verschijnt even later op een andere plaats opnieuw en trekt rare gezichten, steekt haar buik vooruit, wappert met haar handen langs haar oren en duikt tot op haar hurken in elkaar, druk in de weer met haar evenbeeld. Ze rent verder en botst vlak voor onze ogen tegen het verraderlijke glas. ‘Ho,’ bromt haar vader naast me. Lisa wrijft over haar neus en kijkt beteuterd. Dan draait ze zich om en verdwijnt opnieuw in de doolhof.

Het is nu zaak me niet in haar te verplaatsen, niet te voelen hoe ze wordt opgeslokt door dat vreselijke labyrinth van verwrongen, gerekte, opgeblazen en ingedeukte beeltenissen waar ik zelf lang geleden, zo oud ongeveer als Lisa nu... nee, niet aan denken, absoluut niet aan denken, niet doen - vertwijfeld hechten mijn ogen zich aan Lisa's vader die nog steeds in dezelfde ruststand, voeten iets gespreid, armen op de rug, regenjas lang en los, naar de glaswand tuurt en niet schijnt te merken dat de muziek overal om ons heen steeds luider schettert en de hoeveelheid mensen zich razendsnel kwadrateert, multipliceert, tegen me aan botst, over me heen walst - zijn gezicht draait opzij en kijkt me aan, zijn gestalte komt een stap dichter bij. ‘Luister,’ zegt hij, achteloos een lange gekrulde haar van zijn mouw plukkend, een haar van Lisa - ‘ik moet zoals gezegd nog steeds denken aan wat je zei over liefhebben, wederzijdsheid enzovoorts enzoverder...’ ‘Hoezo enzovoorts enzoverder,’ zeg ik gejaagd, ‘ik begrijp helemaal niet wat je bedoelt met Lisa daar in dat afgrijselijke spiegelding, ze moet er al lang uit, en jij staat daar maar en gooit haar haren om je heen...’ - Hij kijkt me verbaasd aan, terwijl ik zenuwachtig aan mijn armband trek en met dezelfde hand naar de glazen muur probeer te wijzen. Mijn duim blijft haken, de armband knapt, en ratelend vallen de kralen één voor een op het plaveisel. Als doorschijnende druppels, glinsterend in de zon, dansen ze nog een paar keien verder, rollen even door, en blijven dan trillend liggen. Hij bukt zich, ik buk me en even kijkt hij me van heel dicht bij aan, zijn ogen blauw als die van Lisa, maar als we ten slotte overeind komen liggen op zijn hand zestien gladde, heldere knikkers. ‘Dat zijn ze allemaal,’ tel ik, ‘geen eentje weg.’ - ‘Kijk, daar is Puk ook al,’ merkt hij op en ik kijk, ja, het is waar. Er ontsnapt me een zo diepe, bevrijdende zucht dat de tranen me in de ogen springen, en ik gegeneerd naar een zakdoek begin te zoeken. Voorzichtig, de hand vol kralen behoedzaam recht houdend, legt hij zijn vrije hand om mijn schouder en zegt zachtjes of hij ‘mag vragen wat er nu allemaal aan mankeert,’ maar ik lach alweer, buk me snel, en zoen de aanstormende Lisa op haar oor. ‘Ha, dat zag ik anders heus wel hoor!’ juicht ze, ‘doe maar niet net alsof jullie niks van plan waren!’ Ze gaat op haar tenen staan om in haar vaders opgeheven hand te kijken. - ‘Hoe vond je het Lisa,’ vraag ik, ‘kon je de weg terug op tijd vinden, toen je er uit wou?’ ‘Wat is daar nou aan,’ schudt ze haar krullen, ‘ik was vanzelf weer bij de uitgang, nou, toen ben ik er nog even in gegaan, en toen ging ik er weer uit, heel gewoon.’ - ‘En vond je het leuk? dring ik aan. ‘Ja hoor, best wel,’ zegt Lisa toegeeflijk, maar haar ogen kleven al weer aan een volgende attractie, en als