De Revisor. Jaargang 7

[Evenbeeld (vervolg)]

dat het voor straf was, omdat ze te veel kletste.’ - ‘Nou ja,’ aarzel ik, en draai aan het knopje van haar horloge, zodat de armpjes van het Mickey Mouse poppetje wild in het rond maaien. - ‘Niet doen!’ roept ze, ‘je maakt alles in de war, jij. En je moet opschieten, want straks gaan we allemaal eten!’ Ik kijk naar haar kleine, koppige profiel vlak voor me; haar halflange krulhaar zit vol pluizige knopen, want ze laat zich door niemand kammen. Berustend trek ik het boek dichter bij en vertel de rest van het verhaal vrijwel letterlijk na, alleen de moeilijke woorden vermijdend. Zo zijn we er binnen tien minuten doorheen, en Lisa hangt wat teleurgesteld tegen me aan zodat ik besluit haar nog wat extra's te vertellen, over de echoput die ik gezien heb en waar een bandrecorder in bleek te zitten, en over de spiegelzaal van de Frame koning, waar hij maar een klein feest hoefde te houden om al het idee te hebben dat hij het grootste bal van de wereld gaf. Ze gaat wakker overeind zitten en zegt dat er op de kermis ook zoiets is, een Spiegelpaleis, maar ze is er nog nooit in geweest, en wil er nu samen een keer heen. - ‘O nee, dat is niks voor mij,’ zeg ik iets te snel, zodat ze haar gezicht verbaasd naar me toe draait. ‘Je kunt er geen kant op of je komt jezelf tegen, in honderd vormen en vermenigvuldigingen, heus, er is niets leuks aan -’ Ik kijk langs haar heen. ‘Heel vroeger ben ik daar een keer vreselijk verdwaald, ik was toen geloof ik bijna net zo oud als jij...’ dringend tikt haar horloge aan mijn oor ‘... maar volgens mij had je nu allang moeten eten.’ - ‘Ja dat zal wel weer,’ zegt Lisa terwijl ze zich stroef van mijn schoot laat glijden, ‘net nou het een keer echt werd.’ Ze staat al op de grond, en trekt ijverig haar kleren recht. ‘Ga je mee?’ - ‘Waarheen? Naar dat spiegelpa-

leis? Ik zei toch dat...’ - ‘Nee, ik bedoel meteen, voor te eten,’ antwoordt ze, en kijkt me ondoorgrondelijk aan. ‘Weet je wat?’ vervolgt ze listig, handen in de zij, krullen naar achteren schuddend, ‘je mag kiezen: eten of spiegelpaleis, één van de twee, of allebei.’

Grote V of kleine v, logische Lisa. - ‘Je bent slecht, je chanteert me, en in elk geval moet ik nu werken,’ zeg ik afwerend. - ‘Okee, dan dus niet eten maar wel spiegelpaleis,’ stelt ze meedogenloos vast, draait zich vliegensvlug om, en stuift naar de deur. Voordat ik iets terug kan zeggen rent ze al de trap op en is buiten bereik, alleen haar hoge stem galmt nog na: ‘Afgesproken is afgesproken!’

Afgesproken is afgesproken, A = A, dat is dus zo waar als wat, en het zal moeilijk zijn daar iets tegen in te brengen. Ik zet mijn wijsvinger op een kraal van de armband en druk die hard tegen mijn pols. Ik ben wel vaker met Lisa uit geweest: boodschappen doen, de bloemenmarkt, de dierenwinkel. Ze stopt dan altijd haar linker hand in mijn rechter jaszak, en haar kleurige wanten bungelen werkeloos aan koordjes uit haar windjack. Als zij er niet bij is krijgt de jachtigheid die zich in de stad vaak van me meester maakt niet zo veel kans, evenmin trouwens als de haast hypnotiserende rust waarmee ik soms tijden lang voor de etalage van de kantoorboekhandel, speelgoedwinkel of juwelier kan blijven staren en alles zo volmaakt waarneem dat ik het vervolgens weer even volmaakt vergeet, waardoor dezelfde dingen me telkens opnieuw fascineren. - Anderzijds blijven ze me juist daarom ook altijd onbekend, en bieden nauwelijks enige oriëntatie.

Verstrooid schuif ik het mythologieboek weg en trek de typemachine dichter bij: ‘zintuiglijke waarneming... hoogste graad van zekerheid...’ - 't Mocht wat. Afgesproken is afgesproken is veel zekerder, dat is een tautologie. En eigenlijk heb ik ook helemaal geen zin meer in werken. Misschien moest ik maar eens een proeftochtje naar die kermis gaan maken, zodat ik Lisa daar ooit veilig heen kan loodsen en niet weer halverwege de route blijf steken omdat ik dan plotseling terug naar huis wil. - In dat soort gevallen laat ‘wat de hoogste graad van zekerheid verschaft’ me opeens totaal in de steek: kleuren worden geluiden, etalages vlakke spiegelruiten, en voorbijgangers vermenigvuldigen zich tot in het oneindige terwijl ik, ja krullenlisa dat heb je goed doorzien, in steen lijk te veranderen; één keer ben ik, in de starre vaart waarmee ik naar huis terug wou, je warme hand uit mijn jaszak kwijtgeraakt en heb je wanhopig gezocht tot jij me tegenkwam; en uiteindelijk heb je toen zelf de sleutels, die ik tot drie keer toe liet vallen, in het slot van de hoge voordeur moeten steken.

[p. 6]

Maar dit keer zal het beter gaan, dat beloof ik je.

In het stadsblad vind ik de kermis aangekondigd als Groot Lunapark met Vele Gloednieuwe Attracties; alles op de grote markt in het centrum van de stad, dus dat is van hier uit te lopen. Waar komt dat eigenlijk vandaan, lunapark? Luna was Diana, ook een bosnimf, maar veel belangrijker dan Echo. Voor Diana een heel plein vol kermis, voor Echo alleen een put met een bandrecorder.

Ik loop in een kwartier naar de markt; nu het avond wordt zijn daar overal schijnwerpers aangestoken, en snoeren gekleurde lampjes verbinden de schetterende, felbeschilderde kramen, tenten, draaimolens en gokmachines met het indrukwekkende pièce de résistance: een metershoge, met honderden lichtjes versierde achtbaan waarop helrode wagentjes pijlsnelle golven, bochten en cirkels draaien. Het hele stadsplein is veranderd in een uitbundig glitterdécor, en met een wat vreesachtige nieuwsgierigheid loop ik er om heen, op zoek naar het spiegelpaleis. Wanneer ik de cirkel bijna rond ben zie ik het staan, iets afgezonderd aan de buitenkant, als om zijn doorschijnende glazen wanden tegen het gewoel te beschermen. Voor de entree, roze met gouden krullen net als vroeger, staat een brede man in een blauw, gegalonneerd uniform, handen op de rug, een platte politiepet op het hoofd. Zo ongeveer moet de ingang van een ouderwets, pluchen animeerhuis er eertijds uit hebben gezien, alleen is de rossige schemering daarbinnen in dit geval vervangen door wit neonlicht op kille spiegels; want hier moet je je met je eigen spiegelbeeld vermaken. - Ik begin me nu steeds slechter op mijn gemak te voelen, maar het wordt dan ook tijd om naar huis te gaan. Mijn doel heb ik in elk geval bereikt, en de volgende keer, samen met ondernemende Lisa, gaat het vast nog weer beter.

Niet ontevreden loop ik zonder al te veel haast terug door een verlaten winkelstraat waar het kermislawaai nog maar heel in de verte doorklinkt, en blijf af en toe bij een verlichte etalage stil staan. - Dan, halverwege, vangen mijn oren uit tegenovergestelde richting opnieuw het geluid van muziek: dit keer echter een soort slepende, jazzachtige melodie, die vaag aan vroeger doet denken. Iemand zal zijn radio wel aan hebben staan, met de ramen wijd open terwille van het voorjaar. Mooie muziek trouwens, traag en een beetje zwaarmoedig. Ze speelden dat indertijd aan het einde van feestjes, of bals, hoe was het ook weer... ik sla rechtsaf, een brede zijstraat in, en kom plotseling tot stilstand. Nog geen vijftig meter verderop, aan de overkant van de lege straat, lopen drie mannen langzaam deze richting uit, en daar kwam die muziek vandaan: de één bespeelt een trompet, de ander een reusachtige hoorn en de derde, als ik het goed zie, een trombone. Ze spelen met een soort afwezige concentratie, volmaakt in het ritme van elkaar en hun voetstappen, en met een rust die de wijde, schemerige straat nog ruimer maakt. Onbeweeglijk blijf ik staan kijken naar hun kalme, geïsoleerde manier van doen; voor iedereen zichtbaar, spelen ze toch alleen voor zichzelf, en dat maakt hun gedrag op een wonderlijke manier vanzelfsprekend. De trompettist, die iets voorop loopt, speelt moeiteloos met één hand, en houdt de andere in de zak van zijn lichte regenjas. Wanneer ze de plek waar ik sta naderen kijkt hij even op en haalt als in een reflex zijn hand uit zijn jaszak. Onwillekeurig doet mijn hand hetzelfde. Bijna onmerkbaar heft hij zijn hoofd iets op, als om te groeten, maar de trage muziek die hij speelt hapert geen moment. Ik merk dat mijn hoofd met een vrijwel automatische spiegelbeweging antwoordt, en wanneer zijn hand weer in zijn regenjas verdwijnt voelen de vingers van de mijne opnieuw het warme, verfrommelde tramkaartje dat al jaren diep in mijn jaszak hoort. Ze verdwijnen om de hoek en ik sta nog steeds doodstil, minuten achtereen. Ook als de muziek al lang uit het gehoor is verdwenen echoot ze nog door in mijn hoofd, en de bijna onzichtbare gebaren van de trompettist kan ik nog steeds in mijn eigen arm voelen trillen.

Dit is de wederzijdsheid die ik ken - er is geen andere. Ooit was er een tijd waarin ik daarvoor leefde, en ieders weerklank en evenbeeld in me droeg; maar vlak voor ik hun grot werd, vol spiegels en bandrecorders, heb ik me omgedraaid om mijn eigen wereld in het gezicht te zien. En ook nu draai ik me om: terug, ik moet snel naar mijn kamer. Het is al helemaal donker geworden en ik had allang thuis willen