Reis van Jan van Mandeville
(1998)–Anoniem Reis van Jan van Mandeville–
Auteursrechtelijk beschermd
[Folio 38ra]
| |
grauen, die buten der stat staet ten noordenwaert, mer si es zere ghearghet ende te vallen met der stat ende het es een scoen kerke, ront ende bouen open ende ghedect met lode ende si heeft enen sconen toorne, sterke ende hoghe westwaert om die clocken daer in te hanghen. Daer in die middeweghe van desen temple staet een tabernakle als een cleyn husekijn met eenre cleenre nedere doren. Ende dit tabernakel es ghemaect int ghedaente van een half compasse harde rikelijc ghechiert met dierbaren ghesteynte, met goude, suluere ende lazure ende met anderen verwen wel ghecleet. Op die rechter zide van desen tabernakel is dat heylighe graf ons heren. Ende dit tabernakel is xj voet hoghe ende viij voeten lanc ende v voet breet. Ende het en is niet langhe leden, dat dat heylighe | |
[Folio 38rb]
| |
graf was al ondect, soe datment tasten ende cussen mochte, mer om dat een yghelijc hem pijnde te nemen een stic vanden stene, so heuet die soudaen doen bemuren ende besluten, so datment niet tasten en mach. Op die slinke zide van desen tabernacle so es een steen daer in ghemuert, die vanden heylighen graue was ende es wel also groot als eens mans hooft ende staet in die mure eens mans lencte hoghe ende dese steen cussen die pelegrine. In dit tabernakel en sijn gheen venstre, mer men lichter in mit lampten. Ende daer es een lampe, die hanghet voor theyligh graf ende bernt altoos ende opten goeden vridach bernt si ende blusschet van haer seluen ende dan wart si weder bernende bi haer seluen opten paesdach, recht op die vre dat onse here | |
[Folio 38va]
| |
op verstont vander doot. Jtem binnen der kerke voirseit op die rechter zide es die berch van caluarien, daer onse here ghecruust was, dats een rootse van witter verwen met al luttel roder verwen daer in lopende te zelker stat. Dese rootse es ghescoort ende dese score heetmen golgata. Binnen deser scoren was vonden adams hooft na die diluuie tot enen tekene, dat adams zonden zouden in die selue score ghebetert worden. Ende op desen berch so dede abraham sacrificie ofte offerande gode. Ende daer staet een outaer ende voor desen outaer leidt begrauen godeuaert van bulion ende ander kerstene coninghe, die coninghe van jherusalem waren. Ende daer neuen, daer onse here ghecruust was, is ghescreuen in griex: o theos basileon ysins perseonas | |
[Folio 38vb]
| |
egaze sothias emosozis ethis, dats te segghen in latine: hic deus noster rex ante scecula operatus est salutem in medio terre, dats te segghen in duutsche: onse here god coninc heeft ghewracht die salicheit in midden der werelt. Jtem op die rootse daer dat cruce in was gheuest staet ghescreuen binnen der rootse: tyos instis basis thou ysteos thoy tesmoy, dats te segghene in latijn: quod vides est fundamentum tocius fidei huius mundi, dats te segghen in duutsche: dat du hier sies dat es tfundament van alle ghelouen van deser werelt. Ende ghi sult weten, dat doe onse here wart ghedoodt hi en was mar xxxiij jaer out ende iij maende ende die prophete dauid seit, dat hi soude hebben xl jaer, daer hi seit: quadraginta annis primus fui generacioni huic et dixi, dats te segghene in dietsche: | |
[Folio 39ra]
| |
xl jaer was jc bi dezen geslachte ofte gheboorte ende also mochte yement duncken, dat die prophesye niet waer en waer; nochtan ist beyde waer, want bi ouden tiden die leden sijn men plach dat jaer te maken van x maenden, van welken maerte was die eerste maent ende horen maent die leste maent. Mar gayus die keyser van romen hi deder toe twee maende loumaent ende sporkelle ende ordineerde, dat xij maenden souden sijn int jaer, dats van ccc ende van lxv daghen zonder scrickel jaer naden properen loop vander zonnen ende also houdent noch alle kerstene, so dat na den jaer van xij maende onse here en hadde mer xxxiij jaer ende drie maende ende na tjaer van x maenden so was hi int viertichste jaer, als die prophete seit. Jtem biden berch | |
[Folio 39rb]
| |
van caluarien op die rechter zide so staet een outhaer, daer die columpne leit, an die welke onse here was ghebonden ende ghegheselt. Daer neuen staen iiij pylaernen, die altoos zwetende zijn water. Ende het segghen sommeghe liede, dat si bewenen die doot ons heren. Ende bi desen outhaer xlij trappen diep onder daerde wart vonden dat cruce ons heren van sinte helenen onder enen berch, daert die joden hadden verborghen ende op die selue stat wart dat cruce ons heren gheproeft, want men vant daer drie crucen, dat cruce ons heren ende der tween scakers crucen, die met hem ghedoot waren, so dat si dede dese cruce proeuen om te weten, welc dat cruce ons heren was, mit enen doden lichame. Ende also saen alse dat cruce ons heren wart daer op geleit | |
[Folio 39va]
| |
wart die dode lichame leuende. Ende daer neuen in die mure es die stede, daer die .iiij. naghelen ons heren gheborghen waren, want daer waerre .ij. door die hande ende .ij. door die voete ende vanden enen van desen naghelen die keyser con\stantijn dede maken enen breydel te sinen paerde omme dien in stride te voerne. Ende ouermids die cracht van desen breydel hi verwan alle sine viande ende wan al tlant van asien die minre, dat es torkien, ende al tlant van armenien die grote ende die cleyne, van surien, van jherosolimam, van persien, van arabien, van messopotamen, tconincrike van halappe, van egipten die hoghe ende die neder ende alt lant van anderen riken tot wel hoghe in ethyopien ende tot int lant | |
[Folio 39vb]
| |
van indien die mindre ende bij nalix al kersten was ende van goeden gheloue. Ende in dien tiden so waren in desen lande herde vele clusenaren, vanden welken dat boec der ouder vadre of spreect, mar gode ontferms, dat lant is vol sarrasinen nv ter tijt ende onghelouighe liede. Ende alst gode behaghelijc sijn sal, ghelijc dat dit lant wart verloren mids den sonden der kerstene, also salt mit hulpe van gode weder ghewonnen worden mids hare zonden. Jtem te middeweghen van den choor van deser kerken so staet een compas, daer joseph van aromathien leyde in den lichame ons heren, doe hine vanden cruce ghedaen hadde ende op die selue stat so wiesch hi zinen wonden. Ende men seit, dat dese compas es rechte | |
[Folio 40ra]
| |
in midden der werelt. |
|