Reis van Jan van Mandeville

Vanden drie caliphes ende anders.

Bi tiden die leden sijn plaghen te sijn iij caliphes: die caliphes van arabien ende van caldeen hi woonde te baldach voirseit, die caliphes van egypten woonde te cayr bi babilonien, daer nv die soudaen woont, ende die caliphes van barbarien ende van affrike woonde te mayroche op die zee van spaengen. Mer nv en is gheen caliphes noch en heuet gheweest van dier tijt, dat saladijn soudaen was, want die soudaen heet hem seluen caliphes ende also hebben die caliphes haer namen verloren.

[fol. 22rb]

Nv weet dat die mindere babylonie ende cayr, daer die soudaen woont, sijn herde scone ende grote steden ende deen herde na bi dandere. Babilonie leidt op die riuiere van gyon, diemen anders heet nil, die coomt vuten aertschen paradyse. Dese riuiere nil beghint alle jaer te wassene, als die sonne is in een vanden xij tekenen, datmen heet cancher, ende wast also langhe als die zonne in dit teken van cancro is ofte int teken van leone ende wast in sulker manieren, dat si sulken tijt so groot is, dat si wel xx milen diep is ofte meer. Ende dan doet si herde grote scade aen alrehande goet, dat op die aerde staet. Want men mach tlant niet winnen om die grote verscheit ende daer omme ist daer dier tijt

[fol. 22va]

jnt lant, alsi aldus wast, mar selden ist daer dier tijt van droochden. Ende alse die sonne gaet in virgine, dan beghint dese riuiere tontwassen ende te minderen een luttel te male, so dat als die sonne is ghegaen int teekene van libra, dan is dese riuiere soe ghemindert, dat si loopt binnen haren boorden. Dese riuiere comt lopende vten aerdschen paradise rechte door die wildernisse van indien. Ende dan so loopsi onder die aerde herde verre door menich lant ende ten lesten comt si wt ghescoten van onder enen groten berch, die men heet aloch, die staet tusschen jndien ende ethyopien also verre van den beghinne van ethyopien, alsmen dachuaer\den

[fol. 22vb]

gaen mochte in v. maenden, ende gaet al omme ende omme ethyopien ende morianen ende rechte neder ter linghden neuen egypten toter stat van alexandrien ende toten eynde van egypten ende daer so valt si in die zee. Omtrent den oeuer van deser riuieren sijn vele odeuaern, diemen daer heet ybes.

Egypten is een lant lanc ende niet te breet, want het en mach niet widen ter wildernissen waert omme tghebrec van den water, dat daer is op dene zide. Ende het strect hem ter eenre ziden neuen dese riuiere van nil, op dander zide ende also verre als dese riuiere hem dienen mach met watere ofte anders waer mit ende also verre als si wt breken mach ende haer breyden door tlant,

[fol. 23ra]

also breet is tlant. Want in dit lant en reghentet niet of luttel. Noch dit lant en heeft gheen water, het en comt van deser riuieren. Ende om dat in dit lant niet en reghent ende die hemel daer altoes puer ende claer is, daer omme so sijn daer vele goede meesters van astronomien, want si en hebben en ghene wolken die hem yet moghen letten.