Raster. Nieuwe reeks. Jaargang 1992 (nrs. 57-60)

[p. 112]

vlaggen

(Van Dale: -je vlagt, scherts, tegen een meisje gezegd als haar onderjurk of -rok zichtbaar is)

Op dit fotootje ben ik een jaar of tien. Ik draag een flodderige jas en mijn haar wordt met moeite in toom gehouden. Ik kijk nog even om naar mijn ouders en ga dan, een paar meter voor hen uit, op avontuur. Ik heb een stevige stok bij me, om me waar nodig een weg mee te banen door distels en brandnetels, want mijn benen zijn onbeschermd.

Meisjes droegen toen zelden een lange broek. Je droeg een leuk jurkje of rokje en daaronder meestal een onderjurk of onderrok. Die had de neiging te gaan vlaggen als je teveel bewoog.

Dat merkte je doordat anderen naar je wezen en misprijzend riepen: ‘Je vlagt!’ Geschrokken hees je dan het lieve kanten randje van je onderrok weer uit het zicht.

In zulke kleren verrichtte ik mijn acrobatische toeren op de fiets: al

[p. 113]

rondjes rijdend de rechtervoet op de bagagedrager zetten en dan het linkerbeen fraai gestrekt naar achteren houden.



De jongens zagen niet mijn heldhaftigheid maar mijn onderbroek. Als je gewoon op de grond stond, zorgde de onderrok ervoor dat het silhouet van je bovenbenen bij tegenlicht niet zichtbaar was. Voor 's nachts kreeg ik, toen het mode werd, een babydoll, waarvan het juist wel de bedoeling was dat je er doorheen keek, maar toen keek nog niemand echt.

Om me heen zag ik volwassen vrouwen die nog steeds last hadden van vlaggende onderjurken, en die door het leven gingen op zwikschoenen. Alleen een ongetrouwde tante die geen echte tante was droeg platte schoenen. Het mocht dus wel, platte schoenen, zolang je ongetrouwd was.

Een paar jaar later kwamen de jarretels om de heupen, dat omstandig ophijssysteem voor nylons en maandverband. Nylons bleven gemiddeld een paar uur heel. Doorlopen met een ladder in je kous was ordinair. Geen nylons dragen was kinderachtig. Ze gaven in mijn klas de ideale damesmaten door. Mijn nylons zaten te wijd. We verhuisden naar het buitenland, nog geen halve dag rijden verderop. Ze zeiden er juffrouw tegen me en noemden me bij mijn achternaam. Meisjes mochten er nog steeds niet in lange broek naar school; die mochten ze pas aantrekken op vrijdagavond. Ik las beroemde boeken over jonge mannen en voorlichtingsboekjes waarvan enkele nog een soort theoretische clitoridectomie toepasten, maar dat woord kende ik toen nog niet, hoewel ik veel nieuwe woorden en uitdrukkingen leerde, zoals: turnpantoffels', plooi u in tweeën; ge moogt gaan, maar ge moogt niet lopen. Onderjurk of -rok droeg ik niet meer en daarmee hield voor mij het vlaggen op. We vlagden trouwens ook niet meer met de Hollandse driekleur want dat doe je niet bij een ander. Wel kwamen er Nederlandse leerlingen op Koninginnedag naar de buitenlandse school met een oranje strikje op de borst gespeld, waartegen ik protesteerde met een Ludieke Aktie, want dat was moderner dan koningsgezindheid.

[p. 114]

Opeens mocht het wel, de vrijetijdsbroek midden in de week. Zij (vrouwelijk woord) is zo praktisch als er gewerkt moet worden, en zo nuttig als er distels en brandnetels zijn op ongebaande paden.

(Joke van Leeuwen)