Randstad 11-12

[p. 50]

Tuli Kupferberg
30000000000000000000000000000000 Beatniks of De oorlog tegen de Beats

[1]

Ik heb het zelf gezien, man, ik heb het in een van hun verdomde vakbladen gelezen:

‘Jachtseizoen geopend op mensen boven de 21 in spijkerbroeken of bordeelsluipers, mannen met lippenstift vrouwen met rattenkoppies werkeloze toneelspelers dichters van alle soorten. Handgeld voor pot-rokers tien dollar. Junkies en jazz-musici vijf dollar extra.’
Je kunt misschien zeggen dat ik gek ben maar dat betekent niet, dat ik krankzinnig ben. Vraag maar aan elke taxi-chauffeur.
diana di prima, in 13 nachtmerries.

Amerika heeft de koude oorlog verloren. Omdat Amerika arrogant en egoïstisch is geweest zal Amerika vernederd worden en de kans missen zich zelf te worden. In Korea, Turkije, Japan, Cuba vallen reactionaire regimes, die gebaseerd waren op Amerikaanse steun, uiteen tegenover mensen die alleen maar student zijn.

De Russische A-bom en de eerste Spoetnik vernietigden de mythe van de Amerikaanse superioriteit en schijnbaar was dat het enige wat Amerika bezat. Amerika bevindt zich in een crisis. Als Amerika wat bewapening en goederen betreft niet superieur is waar is het dan verdomme wel superieur in? En Amerika moet superieur zijn. Ergo: paniek, verwarring, zenuwcrisis en misschien zo nu en dan (maar belangrijk voor ons) de oorlog tegen de Beatniks.

We kunnen hier niet de verdiensten of de tekorten van het communistisch systeem of de communistische systemen bespreken (laten we tenminste hopen dat er enige verscheidenheid is). Behalve dan

[p. 51]

dit: we hopen dat hun wens om één lijn te trekken en Amerika te overtreffen (wat, als er geen oorlog tussenkomt, tijdens ons leven bereikt kan worden) niet de som van al hun wensen is. Nationale psychologische factoren spelen hier een belangrijke rol (men vreest niet dat de sovjets te zeer verschillen van onze maatschappij, maar dat zij te weinig verschillen). De ineenstorting van het Westen hoeft zich niet langs revolutionaire weg te voltrekken. Wat zou er bij voorbeeld gebeuren als Rusland een grotere produktie krijgt dan Amerika en overal in de wereld tegen lagere prijzen haar goederen aanbiedt? Natuurlijk, naarmate de twee stelsels meer met elkaar te maken hebben, nemen ze bepaalde kenmerken van elkaar over... waarbij waarschijnlijk de communisten minder de neiging hebben om op ons te gaan lijken, want ten slotte zijn zij jong, dynamisch en in ontwikkeling. Wij worden oud en betrekkelijk statisch.

Tussen deze twee overheersers liggen de satellieten, die men ‘de rest van de wereld’ noemt. We hopen dat zij, in het bijzonder de nieuwe staten van Azië en Afrika en de onafhankelijken, zoals de Arabieren en Zuid-Amerikanen de belangrijke taak op zich zullen nemen van de wereld een wat gelukkiger plaats te maken. Engeland en Frankrijk laten steeds maar kansen voorbijgaan om een belangrijke rol te gaan spelen. Iedere staat in het Westen die er wat beter voorstaat streeft ernaar haar positie te handhaven totdat zij gedwongen is haar positie op te geven. Het kolonialisme sterft, maar sterft snel.

De communisten zijn niet verdeeld in groepen en een van de essentiële punten van hun ideologie is de belofte om met de sociale revolutie en met alle middelen die voorhanden zijn de ‘achtergebleven’ gebieden van de wereld bij te staan en te helpen. De vs hebben zich altijd aangesloten bij de koloniale machten die op uitbuiting uit zijn. Waar toe zouden die landen zich anders wenden?

Het zou voor de hand liggen dat, als Rusland en de vs beiden, of alleen, eenvoudig al het geld en de vakkennis en het werk dat zij nu aan hun ‘defensie’ projecten besteden aan de onderontwikkelde gebieden zouden geven de wereld er gelukkiger en plezieriger uit zou zien. Maar dit is geen monopolie van deze twee grote machten. Als Engeland of Frankrijk, of zelfs een van de Skandinavische landen hun legers volkomen zouden afschaffen en het geld, dat wil zeggen kapitaal en technici voor de industrie, landbouw en onderwijs aan een achtergebleven land of aan een groep achtergebleven landen zouden geven dan zou dat een schitterend en wellicht onweer-

[p. 52]

Uit Tuli Kupferberg's ‘Kill For Peace’ being Yeah 10, juli 1965. Een uitgave van de Birth Press, 381 East 10 Street, New York, N.Y. 10009.

[p. 53]

staanbaar voorbeeld zijn.

Maar de ziekte en stupiditeit van de wereld verhindert ons juist deze ‘simplistische’ oplossingen duidelijk te zien en gemakkelijk uit te voeren.

Voeg daarbij de factor van de ruimte (en ik bedoel hier het feit dat contact met onbekende beschavingen de hele geschiedenis van ons mensenras op aarde tot een pathetische (of humoristische) grap kan maken) en je bevindt je in een erg opwindend emotioneel klimaat.

(Ik vergat bijna de bom en de stralingsmoordenaars. Voeg die er maar bij als je dat noodzakelijk vindt.)

Alles bij elkaar genomen bevind je je dan in een hysterisch of catastrofaal klimaat. (Er is natuurlijk een brede onderlaag die vanaf de eerste wereldoorlog tot felle acties kwam en alleen bestaat uit de afbraak van het geloof in God en de christelijke moraal, het gezin, het gezag van de politie, de staat, de romantische liefde en het leven zelf.) Al deze dingen komen pijnlijk naar voren in het probleem van de zogenaamde jeugdcriminaliteit. Hoe ingewikkeld dit probleem ook is (en het dient afzonderlijk behandeld te worden): het is volkomen duidelijk dat de jeugd ‘crimineel’ is omdat we hen niets beters te bieden hebben. De jeugd is de toekomst en de toekomst is misdadig. De jonge mensen zijn misdadig, dat wil zeggen, zij doen niet ‘wat noodzakelijk is’. Maar wat is dan noodzakelijk om te doen? Kennelijk zegt de maatschappij hen dat niet, omdat zij niet weet wat er gedaan moet worden. Chaos. Verwarring.

2

‘...sinds de oorlog hebben de communistische fronten en de beatniks en de geleerden altijd in koor dit “verdorven” nationalisme afgewezen.’
Herbert Hoover in een toespraak tot de Republikeinse Nationale Vergadering 25 juli 1960

In dit grandioze beeld verschij nt ‘de beatnik’. Gezegend zij de grootste vader zondebok van hen allen.

[p. 54]

Onze Beat-beweging kan men natuurlijk onderscheiden van hun ‘beatnikisme’. Ik zal hier niet proberen een waardebepaling van de Beat-beweging te geven maar neem er genoegen mee 7 van hun onmiskenbare prestaties op te sommen:

1.	zij was de enige belangrijke revolutionaire beweging in het Amerika na de tweede wereldoorlog.
2.	zij vernietigde het academisme in de Amerikaanse poëzie.
3.	zij verwierp de identificatie van de ‘Amerikaan’ met kapitalisme en imperialisme, oorlog en A-bommen.
4.	zij schiep voor het eerst in Amerika (betrekkelijk) massale belangstelling voor poëzie en dus voor alle andere kunsten.
5.	zij bracht sex weer op de plaats waar het hoort in het menselijk leven: ergens bij het middelpunt.
6.	zij vestigde de hoop op een alternatief voor de Amerikaanse jeugd.
7.	zij verloste het persoonlijke leven van ieder die ermee te maken had: van verveling, defaitisme, domme verdwazing en zinloosheid. Zij maakt het leven weer opwindend.

Let op het feit dat hij beatnik genoemd wordt (naar spoetnik; hoewel nik het Slavische equivalent is voor ons -ier of -er zoals in kruidenier en bakker enz., d.w.z. iemand die iets doet, het is dus eigenlijk geen verkleinwoord) omdat natuurlijk alles wat Russisch is slecht, besmet, vervloekt en ziek is (maar ook een beetje gevaarlijk aantrekkelijk).

Thans is het mechanisme van de zondebok al te zeer bekend... laten we dus een paar van de eigenaardige kenmerken van deze speciale beatnik-zondebok bespreken.

Om te beginnen worden zondebokken schaars: negers en joden zijn niet meer ‘in’; we kunnen hier geen Russen in levende lijve ontmoeten (we zouden ze misschien graag mogen! wat afschuwelijk!); de Amerikaanse communisten zijn verdwenen. Wat is er nog over. De homoseksueel? Te riskant, te sexy zelfs, hoewel wat dat betreft, McCarthy ze heel graag in zijn communistische mythe had ingelijfd.

Maak iets nieuws! Maak de Beatnik tot zondebok.^*

* De homoseksuele communistische negerbeatnik zou natuurlijk prachtig zijn! Maar waar vind je zulke typen?
(Natuurlijk is hij in werkelijkheid niet zo nieuw. Iedereen weet dat de Beatnik alleen maar de vroegere Jood-Neger-Communist-J.D.-zwerver-Wobbly-verslaafde-sexduivel in één persoon is. Maar laten we zeggen dat hij eerder de oude vacht op een nieuwe bok is.)

[p. 55]

Wat is de beatnik?

Wel, hij is alles wat Herbert Hoover haat. Want als dat niet zo was dan zou hh te veel moeite hebben uit te vinden wie of wat hij was en het kost hh te veel zorgen om dat nu te ontdekken. En is Castro soms niet een beatnik? en Rusland de Beatnik der Naties? en is Kroesjtsjev soms geen drinker? En heeft de knaap waarmee mijn dochter ‘afspraakjes maakt’ geen baard? En zeg eens- ... kun je met marihuana werkelijk een erectie krijgen? En deze mensen zijn levend en hebben lol en ik armzalige, ben dood.

De doorsnee-mens koestert wrok tegen de beat omdat hij zich losgemaakt heeft van de maatschappij, van het rattenras.

Hij heeft het niet alleen opgegeven - zoals de landloper - met wie men hem zal vergelijken als dat mogelijk is - maar hij heeft nooit tot het ras behoord. Afschuwelijk! ‘Als iemand het ras kan veroordelen als onwaardig dan ben ik misschien de dupe geworden (Ik heb ook getwijfeld, weet je) - Waar raakte ik van het slechte pad?’

En het antwoord is: lang, lang geleden. Je kreeg het naar binnen met je moeders zure melk en de ouwewijvenhaat van je schoolmeesters. Maar je bent al zo lang op die manier behandeld dat je nooit toe zult geven dat je hele leven schijn is geweest, dat je bijna voortdurend in de luren bent gelegd en dat je alleen maar lege lege leegte hebt gekregen waarvoor je met je leven betaald hebt! Wee, wee, wee die vuile beatnik. Sla hem dood!

Dood hem met geweren of dood hem met ‘gelach’ of dood hem met een gratis abonnement op een Time-Life-kuur:

60 seconden als een slim en goed betaald monster, 60 jaar als een verwisselbaar symbool: onvriendelijk kunstenaar, dope-jongen, vergeten dwaas en het laatste nieuwtje: Time, de sick joke van de nieuwsbladen. Life: de spiegel die niets opvangt; de asbak in technicolor: de vacuum-buis; de adverteerder van reklame; het spelende schuim van de dieprode zee; O leven! o dood! O laat mijn aambeien zonder medische ingreep verdwijnen!

3

‘We straffen anderen voor de zwakheden en angsten die wij in ons zelf vinden. Als wij zien dat een ander iets doet wat wij ook wilden doen maar wat wij onszelf verboden omdat het verboden was vormt

[p. 56]

zich rancune en vrees welke straf van den ander verlangen.’

Frank J. Cohen

Alles goed en wel, maar wat kunnen we in de volgende periode verwachten? Ik geloof: om te beginnen behoorlijk wat chaos. Als Amerika ineenstort zien wij meer gebrek aan vertrouwen, economische spanningen (maar gepaard gaande met een nog hoger oplopende levensstandaard en misschien geen grote depressie); men zal niet in staat zijn zich aan te passen aan de zegeningen van de automatisering door de ‘crisis in de vrijetijdsbesteding’ (meer tijd om te kniezen en te haten; meer drinken, meer narcotica, vrijere sex (veel daarvan is ziek), meer jeugdmisdadigheid en soms gezond, maar meestal gemeen, gewelddadig en verschrikkelijk; een grotere belangstelling voor onorthodoxe religie en filosofie en beat-literatuur; een opbloei van deze literatuur in richtingen die nog niet duidelijk zijn (en nog veel andere dingen) en een geweldige reactionaire shock.

Ergens in Europa: Rurik in politiehanden, na een uiteenzetting, georganiseerd door ‘Happening News’ op de Meir in Antwerpen, 25 september 1965.
Foto: De Nieuwe Gazet.

[p. 57]

Als men ze maar voldoende thuis kon brengen zou de beatnik Amerika's Officiële Vijand Nummer I zijn. Maar de squares moeten opschieten omdat de mythe der beatniks omlaag en naar buiten is gedrongen en op subtiele wijze doorgedrongen is tot het Amerikaanse leven (en vooral tot de jeugd).

Wat zou er gebeuren als iedereen beat werd?

En waarom zou men zich aangetrokken voelen tot de Beat?

Omdat Amerika dat geen overheersende ideologie meer kent, thans eerder ongerust en onbewust uitziet naar een ‘levensopvatting’ waaraan men steun heeft; niemand heeft eigenlijk meer respect voor kapitalisme - zelfs al accepteert men het, dan doet men dat spijtig en beschaamd en in Amerika heeft geen enkel soort socialisme haar plaats ingenomen: het is verpakt in een vacuum-blik en werd nooit door mensenhanden beroerd.

Vreemd genoeg werd de Beat het punt waarom al het belangrijk-Amerikaanse sociale denken draaide.

Deze belangstelling voor een literaire beweging is mijns inziens nooit eerder voorgekomen sinds de tijd van de Transcendentalisten. En zij die het hardst tegen haar schreeuwen moeten er tenminste een heimelijke bewondering voor hebben - of zijn het in hun diepst van hun wezen.

Zo zeer dat ‘beatnik’ het trefwoord wordt voor elk klein pechduiveltje in de ziel van elk mannetje in ons grote rijk.

Alles wat zo aantrekkelijk en opwindend is dat het moet worden onderdrukt wordt beatnik genoemd en de massamedia zullen ervoor zorgen dat het wordt onderdrukt.

Maar het zal niet onderdrukt worden.

Zo zeer dat beatnik een scheldwoord, een schuttingwoord, een heilig woord wordt; een synoniem voor duivel (zoals ‘nikker’ in het Zuiden, Jude in Duitsland of Trotskist in Rusland); duivel in Puriteins New England; ketter in het vijftiende-eeuwse Spanje... een geestenbezwering.

Wij zullen zuiver blijven door het kwaad in jullie te doden.

Helaas helpt dat niet.

Luister, square... Je mag dan de beatnik doden maar je zult de beatnik in jezelf niet doden.