Politieke balladen, refereinen, liederen en spotdichten der XVIe eeuw

Liet.

Op den voys: Ghy leeuwen jonck en teere.

Ter eeren Gods almachtich
Laet ons t'samen danckbaer zijn
Van zijn ghenade crachtich,
Die wy zien met blyde aenschijn.
Aelst bevrijt hy op elck termijn,
De crijchsliên versterct hy eendrachtich,
Met de burghers in liefde fijn.

[p. 264]

 

De Guesen als bloethonden

 

In januario, den tweeden dagh ¹,

 

In den morghent hemliên vonden

 

Ontrent Aelst, zoo men aensagh,

 

Om daer te doen haerliêr aenslagh;

 

Met XX veendelen wijt ontwonden

 

Quamen zy t'samen met verdragh.

 

 

 

Neghen cornetten peerden

 

Hebben zy mede ghebroght,

 

Met leeren, brugghen en zweerden

 

Onslieden subtylicken verzocht.

 

Lettel wy vreesden haerlieder tocht;

 

Deur eendracht der stadt in weerden

 

Zouden zy ons hebben dier ghecocht.

 

 

 

Den Gouverneur, vroom van moede,

 

Hem tooghende clouck ende onvervaert,

 

Reedt al den nacht in hoede,

 

Metter lance rontomme 't rampaert;

 

Niet vresende den vyandt vergaert,

 

Deur d'edelheit ghemynght in 't vroede,

 

Hem zelven hy niet en spaert.

 

 

1 1582.

[p. 265]

 

Dus 's morghens ten vijf hueren

 

Deur de veste quamen zy an,

 

Haer leeren rechten zy an de mueren

 

Met alzoo menighen man.

 

De sentinelle riep: ‘Avan!

 

Armez! Armez! vroom zonder trueren;

 

Hier zidy al t'samen in den ban.’

 

 

 

De Guesen de stadt beclommen,

 

Eerst vreesende slagh noch stoot;

 

De sentenelle vol vrommen

 

Maecter veel van bloede root.

 

Elck soldat en burgher clouckelick schoot;

 

Moscron es te peerde commen:

 

Het wierper met steenen cleen en groot.

 

 

 

De Albanesen ooc clouck te peerde

 

Om de Guesen te bieden den tant,

 

D'een metter lance, d'ander te zweerde

 

Hemlieden tooghende zeer vaillant.

 

Den Gouverneur smeet eenen in 't zant;

 

Vele de dood begheerden,

 

Deur vreese aen het waters cant.

 

 

 

Haer leeren zy verlieten,

 

Het water was van bloede root,

 

Deur 's burghers en soldaten schieten;

 

Daer bleven vier Capiteynen doot.

[p. 266]

 

Gues en was noyt in meerder noot;

 

Haer brugghen om ons ghenieten

 

Haelden wy binnen Aelst mynjoot.

 

 

 

Veel Guesen daer doot bleven,

 

En ghequetst wel twee hondert paer;

 

Zo zijn zy van der stadt ghedreven,

 

Hemlieden schynckende het nieuwe jaer.

 

Veel wasser bedreten deur grooten vaer;

 

Waroes die braght se in sneven,

 

Hem tooghende als een verraêr.

 

 

 

Int stadt, elck moght anschauwen,

 

Waren zeventhien leeren ghebraght;

 

Noch quam daer in 's doots bedauwen

 

Een capiteyn te Dendermonde gheacht.

 

Veel burghers met hem quamen onbedacht;

 

Want zy meest quamen in 't benauwen,

 

Daer halende haren lesten nacht.

 

 

 

Haer gheweere net boven maten,

 

Mantels, ghelt, hoeden, noyt zulck oneer,

 

Hebben zy daer achter ghelaten;

 

Want den loop qual se te zeer.

 

Naer Aelst en willen wy wesen meer,

 

Dat es nu haerliêr praten;

 

Want vermaect zoo es den beer.

 

 

[p. 267]

 

Als zy naer Aelst verbeten

 

Marcheerden, hoort dit ghebroet,

 

Hebben hemlieden vermeten

 

Haer handen te wasschen in 't bloet;

 

De stadt te stellen al in gloet.

 

Maer zy wierden zelve ghesmeten,

 

Deur de goddelicke gratie goet.

 

 

 

Wat wildy toch voort stellen

 

Om Aelst te verderven, Tyant!

 

Colonnel van de rebellen,

 

Uwen moet die light in 't zant.

 

God waect de stadt zelve triumphant;

 

Peynst de doot zal u versnellen,

 

Als zy Hese dede vaillant.

 

 

 

Burghers van Aelst idoone,

 

Met u soldaten wapene expeert,

 

Boven al spandy de croone

 

Dat ghy u zo hebt gheweert.

 

En weest tot gheenen daghen verveert;

 

Ons edel Conynck tot uwen loone

 

Zal 't noch verghelden, het dient vercleert.

 

 

 

O steden des Conyncx eendrachtich,

 

Aen Aelst wilt nemen u merck,

 

Den Conynck fideel en machtich

 

Zal loonen ulieder werck.

[p. 268]

 

Laet ons al t'samen, 't zy leeck oft clerck,

 

Wederstaen Oraingne crachtich,

 

Met al zijn schelms quaet in dit perck.

 

 

 

Oorlof tot desen stonden,

 

Danct God, broeders al ghemeyn,

 

Dat hy van die bloethonden

 

Heeft bewaert het Aelsters pleyn;

 

Want zy meenden wel groot en cleyn,

 

Zoo zy noch zelve orconden,

 

Het bloet te doen loopen als een fonteyn.

 

 

 

1582.

 

L.H.M.