Poëziekrant. Jaargang 18

[p. 51]

poweetjes

Poezie in vertaling

De Nederlands-Franse uitgeverij Joany heeft van poëzie in vertaling haar actieterrein gemaakt. Gekozen wordt voor poëzie die ondanks de vaak hoge kwaliteit nauwelijks de grenzen van het eigen taalgebied weet te overschrijden. De uitgeverij publiceert met mondjesmaat. Eerder verschenen Franse vertalingen van de Nederlandse dichters Hans Faverey, Contre l'oubli (1991), en Armando, Le combat (1992). Onlangs verscheen in Nederlandse vertaling de dichtbundel Verdwijningen van de Amerikaanse schrijver Paul Auster. In het najaar volgt de Franse vertaling van een bloemlezing uit het dichtwerk van Neeltje Maria Min, Pour celui que j'aime, je veux porter un nom.

Prijzen in Vlaanderen

Bart Plouvier won met De reiziger, de veroveraar en de autochtoon de Prijs Het Geschreven Leven, die door de VBVB wordt toegekend. Aan de prijs is een bedrag verbonden van 150.000 frank.

Het Ark-comité heeft de 44ste Arkprijs van het Vrije woord toegekend aan tekenaar Gal, pseudoniem voor Gerald Alsteens. Hij wordt onderscheiden voor zijn volgehouden inspanning om het vrije denken in zijn werk gestalte te geven.

Het boek De Ronde van Vlaanderen van Rik Vanwalleghem werd bekroond met de KB-Sportmuseumprijs. Deze onderscheiding wordt om de twee jaar verleend door de vzw Sportmuseum Vlaanderen aan de auteur die een origineel werk over sport in Vlaanderen schrijft.

Gastschrijver Gerrit Krol

Gerrit Krol is de nieuwe gastschrijver aan de Rijksuniversiteit Groningen. In het najaar verzorgt hij er naast hoor- en werkcolleges voor studenten ook twee openbare lezingen voor een breder publiek, met name op 1 en 8 december. Krols lezingen en colleges verschijnen later in boekvorm.

Sybren Polet bij de academie

Sybren Polet (^o1924), pseudoniem van Sybe Minnema, is benoemd tot lid van de prestigieuze Academia Scientiarum et Artium Europaea. Deze Europese Academie van Wetenschappen en Kunst werd in 1990 opgericht en zetelt in Salzburg. De voorzitter is Felix Unger, en tot de leden behoren, onder meer, Pierre Boulez, Pierre Bourdieu, Jacques Derrida, Vaclav Havel, Karl Popper en Ilya Prigogine. De benoeming van Polet is mede te danken aan de verschijning van de Duitse vertaling van zijn boek De creatieve factor - Kleine kritiek der creatieve (on)rede.

Prijzen in Nederland

De Libris Literatuur Prijs die dit jaar voor het eerst werd uitgereikt, ging naar de roman De harde kern 2 van Frida Vogels. Aan de prijs is een bedrag verbonden van 100.000 gulden. De prijs werd in ontvangst genomen door een afgevaardigde van Vogels' uitgeverij. De winnares had vooraf laten weten dat ze bij een eventuele bekroning niet op de uitreiking aanwezig zou zijn. Vogels (^o1930) woont in Bologna en vertaalde werk van, onder anderen, Primo Levi en Pavese.

De A. Roland Holst Penning, een driejaarlijkse ceuvreprijs voor poëzie gaat dit jaar naar Fritzi Harmsen van Beek (^o1927). De auteur ontvangt benevens de penning een bedrag van 10.000 gulden. Vorige laureaten van de prijs waren Anton Korteweg, Eva Gerlach en Ed Leeflang.

Els Pelgroms ontvangt de driejaarlijkse Theo Thijssenprijs 1994, de voormalige Nederlandse Staatsprijs voor Jeugdliteratuur. De zestigjarige schrijfster kreeg de prijs voor haar hele oeuvre. Het prijsgeld werd dit jaar opgetrokken van 25.000 tot 75.000 gulden. Voorts is er een bedrag van 50.000 gulden beschikbaar, dat in overleg met de Stichting P.C. Hooftprijs kan worden besteed aan een specifiek literair doel dat verband houdt met het bekroonde oeuvre.

De maatschappij der Nederlandse Letterkunde bekroonde het proefschrift De wiekslag van hun geest - De Leidse universiteit in de negentiende eeuw van historicus Willem Otterspeer met de Dr. Wijnaendts Franckenprijs. De prijs wordt om de zes jaar toegekend. Het bekroonde proefschrift verscheen in 1992 in boekvorm.

G.L. Durlacher ontving de Anne Frankprijs voor zijn boek Drenkeling - Kinderjaren in het Derde Rijk, waarin hij zijn ervaring schetst vanaf zijn vierde jaar, toen Hitler aan de macht kwam, tot de vlucht van zijn gezin naar Nederland in 1937. Samen met Durlacher werd ook de Israëlische auteur Arnon Tamir bekroond voor zijn boek Eine Reise zurück.

Pulitzer-prijzen

De Pulitzer-prijs voor drama gaat dit jaar naar Edward Albee voor zijn toneelstuk Three Tall Women. In de andere categorieën gingen de prijzen naar: de roman The Shipping News van E. Annie Proulx; de dichtbundel Neon Vernacular van Yusef Komunyakaa; de biografie W.E.B. Du Bois - Biography of a Race van David Levering en het historisch fresco Lenin's Tomb - The Last Days of the Soviet Empire van David Remnick, dat in maart jl. in Nederlandse vertaling verscheen bij H.J.W. Becht onder de titel Lenins laatste adem - De ondergang van het Sovjetrijk.

Leescultuur bevorderen

Zes miljoen gulden (zowat 120 miljoen frank) is het bedrag dat gedurende de Kunstenplan-periode op de Nederlandse rijksbegroting wordt ingeschreven ten behoeve van de leesbevordering van zowel het Nederlands als het Fries. Om de overheid te helpen de manco's in de leescultuur op te sporen werd de Stichting Lezen door minister d'Ancona aangewezen als Landelijk Platform Leesbevordering. De stichting heeft tot taak de minister te adviseren over het leesbevorderingsbeleid en de besteding van het budget. De minister en de stichting zijn hoogst verontrust over de aanzienlijke vermindering van de gemiddelde leestijd binnen de vrijetijdsbesteding sinds 1975 en over de zeer geringe leesvaardigheid van een kleine twintig procent van de Nederlandse bevolking.

Schrijven om te zingen

Tussen de ‘muzenberg van de poëzie’ en de ‘molenberg van de liedjesteksten’ zou er een onoverbrugbare kloof gapen. Maar is dat wel zo? Hebben gedichten en liedjes werkelijk niets met elkaar te maken? De uitgave Schrijven om te zingen. Over liedjesteksten en gedichten, dichters en tekstschrijvers is een eerste verkenning van het terrein door Marc van Caelenberg. De auteur verzorgt ook ‘werkwinkels’ over dit onderwerp, onder meer voor de Vlaamse Volkshogeschool Vlied.

Inlichtingen over het boek en de werkwinkels:

[p. 52]

Vlinkofoon, t.a.v. Jean-Pierre Roosen, Limburgstraat 90, B-9000 Gent, tel. [phone].

Posterpoezie

De onlangs opgerichte stichting De Mentale Perskaart in Amsterdam wil de poëzie letterlijk onder de ogen van de mensen brengen. Daartoe zette de stichting de actie ‘Open Gedicht’ op het getouw, waarbij begrijpelijke poëzie op posters wordt afgedrukt. Gehoopt wordt dat de posters mensen met enige dichterlijke inspiratie aanzetten tot schrijven. De stichting mikt doelbewust op werk van beginnende en zondagsdichters, dat nooit eerder werd gepubliceerd. De posters kosten twee gulden het stuk. Belangstellenden kunnen voor een abonnement op ‘Open Gedicht’ terecht bij: Stichting De Mentale Perskaart, Postbus 18178, 1001 ZB Amsterdam.

Manuscripten van Cyriel Buysse

Het heemkundig Rietgaverstede Museum in Nevele bezit een uitgebreide Cyriel Buysse-collectie. Daaronder bevinden zich niet minder dan 24 manuscripten van de schrijver, die conservator Antoine Janssens toevallig vond toen de zolders van het ouderlijk huis van Buysse in Nevele in 1946 werden leeggehaald. In het museum is thans een volledige afdeling aan Buysse gewijd. Niet alleen de manuscripten zijn tentoongesteld, maar ook de pen van de schrijver, zijn golfstok en de fameuze schaatsen waarop hij Maurice Maeterlinck leerde kennen. Verder zijn er tal van familiefoto's.

Het museum, gelegen aan de A.C. van der Cruyssestraat 60, B-9850 Nevele, is van 1 mei tot 1 november open elke eerste zondag van de maand van 14 tot 18 uur. Toegang: 40 frank.

Poezietheater

In het voordracht- en theaterwereldje is Leen Vermeiren (^o1948) geen onbekende. Deze dramadocente en, onder meer ook, vaste presentatrice en poëzielectrice bij Poetry International en Story International, is in Vlaanderen en Nederland tevens actief met solowoordtheater. De voordrachtkunstenares heeft hoofdzakelijk poëzietheatervoorstellingen op haar programma staan, waaronder: ‘Alles voelen op alle wijzen’ over Pessoa, ‘De kleine eva uit de kromme bijlstraat’ naar Louis Paul Boon, ‘Jonge sla in september’, vertellingen over mensen en dingen aan de hand van gedichten van hedendaagse poëten, alsook verschillende schoolprogramma's. Scholen en verenigingen die een avondje poëzietheater overwegen, kunnen contact opnemen met Leen Vermeiren, Spoorwegstraat 71, B-9220 Hamme, tel. 052 | 47.11.11.

Voorkeurspelling

Het Comité van ministers van de Nederlandse Taalunie heeft een formeel besluit genomen over de spelling van het Nederlands. Er komt een nieuwe officiële woordenlijst waarin alleen nog de voorkeurspelling wordt opgenomen. Van een ‘toegelaten’ progressieve spelling naast de voorkeurspelling is dan geen sprake meer. Een aantal verwarrende inconsequenties worden in de nieuwe woordenlijst weggewerkt. In de toekomst zal het ook geen veertig jaar meer duren voor er een nieuwe versie van het ‘groene boekje’ verschijnt. De Taalunie kondigde aan dat de Woordenlijst om de tien jaar zal worden aangevuld en uitgezuiverd.

Poezie per fax

Poëzie of kunst wekelijks bij u thuisbezorgd? Dat kan als u over een fax beschikt en een abonnement neemt op Facsimile, het weekblad voor literatuur en kunst. Facsimile-abonnees ontvangen wekelijks per fax een A4 met een handgeschreven tekst van een bekend auteur of met een tekening van een bekend beeldend kunstenaar. Na afloop van een jaargang ontvangt de abonnee bovendien de vijftig bladen in gedrukte editie in een fraaie doos. Deze gedrukte editie verschijnt in een beperkte oplage van 1.500 genummerde exemplaren. Abonneren kost fl. 350 voor Nederland, 7.350 fr. voor België en fl. 400 voor andere Europese landen.

Inlichtingen: Stichting Facsimile, Overtoom 270, 1054 JB Amsterdam, tel. 00-31-20 | 61.80.416, fax 00-31-20 | 61.80.596.

Graham Greene te koop

Drieduizend boeken en honderdvijftig brieven uit de nalatenschap van Graham Greene worden door zijn familie verkocht. Direct na zijn dood hadden al vele verzamelaars en musea belangstelling getoond voor zijn handgeschreven dagboek (in een vrijwel onleesbaar handschrift), zijn romanontwerpen en kritische commentaren. Volgens familiewoordvoerder Nicolas Dennys werpen de documenten een uiterst interessant licht op Greenes gedachtenwereld en werkmethode.

Poeziekick

De CPNB zette dit jaar tijdens de Nederlandse Boekenweek de ‘Poëzie Centraal’. De actie werd een onverhoopt succes. Volgens CPNB-directeur Kraima liep tien procent van de klanten de boekhandel uit met een dichtbundel, tegen nauwelijks één procent vorig jaar. Heel wat Nederlandse boekhandels zijn van plan nog enige tijd een duidelijk zichtbare plaats voor poëzie in te ruimen. Ook voor poëzie geldt: in het oog, in het hart.