Buitenland Holland - Italie: 1-0
door margreet hirs
Wie in godsnaam is Thom Stroink? Een circusartiest? En Ko Pop? Een bordeelhouder? Op de flap van de tweetalige bloemlezing TRA DIGHE E TULIPANI - TUSSEN DIJKEN EN TULPEN(+), samengesteld en vertaald door Arnoldo Schirinzi, worden ze aangehaald als gewaardeerde critici.
Een bloemlezing die zeker hard nodig was. Daar heeft Schirinzi gelijk in. Maar die helaas wemelt van de slordigheden (Buddingh' krijgt zelfs de voornaam Charles!) en zetfouten en die onze dichters wel recht doet, maar enig onrecht toch ook.
Zijn keus is vaak niet representatief en het bewuste gedicht lijkt eerder voor het gemak van de vertaler gekozen in veel gevallen. Alle poëtische woorden vallen vlak weg en worden in het Italiaans door banalere vervangen. Ter illustratie: Morriëns dierbaarder wordt piú cara (afgezaagder oplossing is niet mogelijk); Armando's spiernakend wordt heel gewoontjes tutto nado; Elburgs walm wordt stoom: vapore;
Guépins dwingeland wordt een spimpele tiranno; zijn jongeling een jongeman: giovane; zijn aarzeloos wordt het alledaagse deciso; zijn arote motregen wordt een dichte (fitta) motregen; zijn kermen wordt kreunen; Kouwenaarse blikte wordt eenvoudig keek: guardo.
Maar het ergste zijn natuurlijk de echte fouten, zoals aan het slot van Kouwenaars gedicht:
| daarbij radijs rode en witte |
inoltre ravanelle vino rosso |
| wijn ijs |
e bianco... ghiaccio... |
| toe-. |
... chiuso - |
Het genoemde ijs is het dessert, gelato dus, i.p.v. ghiaccio en zo slaat het chiuso (gesloten, dicht) dus ook nergens op.
Dichters die bewust een spaarzaam gebruik van de taal maken, zien bij Schirinzi weer terug wat ze moeizaam geschrapt hebben. Achterberg krijgt er zelfs een halve regel bij en hij is helaas niet de enige. Ook voegt Schirinzi nogal eens e (en) in, waardoor een leutertoon ontstaat.
Soms moet ik wel eens lachen. Bijvoorbeeld om Hans Warren. Precieus persoon als hij is en dan getypeerd te worden met ‘een Zeeuwse zoon’.
Maar goed laten we hopen dat op z'n minst de zetfouten uit een tweede druk verdwijnen en dat ze niet voor eeuwig zijn, zoals in alle Amerikaanse uitgaven. Want het is, ondanks alle schoonheidsfouten, best wel een boek om aan je Italiaanse kennissen te geven, zodat ze er eindelijk eens achter komen dat er ‘onder de zeespiegel’ ook gedichten geschreven worden.
(+) tra dighe e tulipani/
tussen dijken en tulpen van
verkrijgbaar bij boekhandel
Michon, Haaksebergsestraat 42 - Enschede - Ndl.
Auteursrechtelijk beschermd