De bevrijdende directheid van de poëzie
‘Ik heb er nauwelijks over nagedacht. Dat is vaak de beste aanpak wanneer je iets doet wat je nog nooit hebt gedaan. Want voor je het weet vorm je je er een beeld van en dan ben je alleen nog maar bezig aan dat beeld te voldoen. Dat is de beste garantie voor een slecht eindresultaat. Maar ja, dat geldt eigenlijk ook voor dingen die je wel vaker doet. Bij elk toneelstuk dat ik schrijf moet ik steeds weer opnieuw uitvinden hoe ik dat doe, toneelschrijven.
Het enige waar je over na moet denken is waar je het over wilt hebben, en wat het nou precies is wat je probeert te omschrijven. Misschien kan ik nog niet echt verwoorden wat het precies is, en kom ik daar al schrijvende achter, maar er is altijd een vertrekpunt: specifiek díe woede, díe gedachte, dát onbegrip, hoe omschrijf ik dat, en wat houdt dat onbegrip nou precies in? Waarom raak ik in de war van een eend op een omgevallen boom? Maar de eend is er, voor ik ga schrijven.
Vervolgens moet je in de gaten houden of je trouw blijft aan je vertrekpunt, en niet stiekem toch probeert iets grappigs te schrijven, terwijl je toch echt wilde vertellen hoe het is als er een eend op een omgevallen boom zit. En dat daar niets komisch aan is. Dat het me gaat om de verstoring van de afgesproken werkelijkheid, dat die eend op iets zit wat er niet eens hoort te zijn, dat die eend daar dus niet hoort te zijn. Schrijven is geen bezigheidstherapie, het is een vanzelfsprekende manier om de wereld te beschouwen, om me tot de wereld te verhouden.
Dat geldt voor elke vorm van schrijven voor mij. Trouw zijn aan wat je probeert te zeggen, probeert te begrijpen. Dus in die zin is elk genre hetzelfde. Proza, toneel, poëzie, allemaal voertuigen om iets proberen te verwoorden. De verschillende genres leggen slechts verschillende accenten.
Wat mij bijvoorbeeld opviel is dat poëzie me de mogelijkheid geeft om het bij dat ene moment te laten waar het me om gaat. Daar hoeft geen situatieschets bij, geen voorgeschiedenis, geen familieverbanden. Dat is bevrijdend. Dus dat zou ik wel vaker willen doen. Omdat de werkelijkheid zich vaak op de meest verrassende wijze openbaart in een enkel kortdurend moment.’
Richard Dekker
Auteursrechtelijk beschermd
