Parmentier. Jaargang 15

[p. 59]

Jan Wolkers (1925) debuteerde in 1961 met de verhalenbundel Serpentina's petticoat, en leverde in de jaren zestig in hoog tempo nieuwe bundels en romans af, zoals het meesterwerk Terug naar Oegstgeest. Niettemin zal Turks fruit, dat in 1969 verscheen, zonder twijfel bij het grote publiek zijn meest bekende boek blijven, niet in de laatste plaats door de verfilming met Monique van de Ven. Turks fruit is een openhartig verhaal over liefde versus de onvermijdelijke tijdelijkheid van het menselijk bestaan, vormgegeven in de ziekte (hersentumor) en dood van Olga, die de grote liefde is van de naamloze ik-verteller. In feite zet Wolkers met dit boek de lijn voort zoals die uit zijn eerdere boeken al naar voren kwam. De grote (publieke) fixatie op de openhartige omgang met seks doet onrecht aan het feit dat ook uit Turks fruit weer Wolkers' enorme stilistische en compositorische vaardigheden blijken.

[p. 60]

Arie Storm
Gebroken glas

Hoe ik thuis ben gekomen weet ik niet. Alleen de rotzooi daarna staat me nog duidelijk voor ogen. Ik ben weggegaan uit het ziekenhuis en kwam in een soort tuin terecht. De wereld wilde ik zien, de natuur, de dieren, de verrotting en de pracht daarvan. Mijn hoofd barstte bijna uit elkaar van de ideeën. Ook ík had een deurtje in mijn schedel nodig, net als Olga er eentje had gehad, maar dan een deurtje om al die ideeën die ik had eruit te laten, en niet om via die opening de rottigheid te verwijderen. De wereld wilde ik zien en ik zag de wereld, maar wel gefilterd door een traan. Gekotst had ik, gekakt, mijn sperma had ik geloosd, al mijn lichaamssappen had ik de vrije loop gelaten, maar gehuild had ik nog niet. Dat deed ik nu. Ik hield me niet meer in en griende van ellende. Grienen, dat woord kwam in mij op. Alles om mij heen leek door die tranen in mijn ogen op gebroken glas, alsof ik niet de wereld zelf zag, maar een weerkaatsing ervan in een gebutste spiegel. Uiteindelijk ben ik thuisgekomen, dat kan niet anders. En nu is het al tijden geleden dat ik in die ziekenhuistuin stond, maar ik weet dat daar wel al meteen het plan in mij opkwam over dit alles te schrijven. Over die troep. Over die schoonheid. In duidelijke taal. Natte weilanden zijn drassig. Koppijn is altijd barstend. Rode haren zijn kastanjerood. Ik begon aantekeningen te maken, maar daar hield ik snel weer mee op. Het moest er gewoon in één keer op komen te staan. Zo doen grote kunstenaars dat. Ik zat naar een beginnetje te zoeken. Ik wroette met mijn beide handen in die stront die het verleden is. Eerder al had ik geschreven, dus het zou geen enkel probleem zijn, ik heb er ervaring mee, ik zal altijd schrijven. Schrijvend zal ik in mijn kist worden getild, en blaadje na blaadje zal ik naar buiten steken, en mijn uitgever zal er staan om al die vellen papier in ontvangst te nemen. Maar First Things First en Someday Sweetheart en Fuck me I'm Desperate, godverdomme, daar is geen woord Spaans bij, die Olga moest ik eronder zien te krijgen. Leven en doodgaan, het hoort er allemaal bij, maar het is wel triest. Zo'n jonge meid nog. Al was ze dan al niet meer van mij. En eigenlijk ook al niet zo jong meer. En ook niet meer zo mooi. Ineens zie ik mezelf daar staan, in die tuin. Ik begrijp niet meer wat ik daar deed. Wie lag er in dat ziekenhuis? Ik weet dat ik me dat afvroeg. Ik wilde gewoon de wereld zien. Doorgaan. Maar eerst moest dat boek eruit. En nu zit ik hier. Het is een kwestie van

[p. 61]

aanpoten. Ik begin gewoon elke zin met het woord ik. Of met en. Ik. En. Ik. En. Ik was aardig in de rotzooi terechtgekomen. En haar lippen vol te zien worden. En vochtig naar buiten gekruld. En geluiden... horen. Ik geluiden horen. En als ze klaarkwam. En... Wie was er eigenlijk ook weer dood? Olga. O ja. Ik kijk voor me uit en kijk naar het papier. Dit gaat heel goed. Vooral dat met die ziekenhuistuin. Tuin. Pruim. Kut. Pruik. Bij wijze van proloog lijkt dit me wel voldoende. Ik zie wel of ze het uitgeven. Anders neem ik het gewoon, hup!, mijn kist mee in. Een scheerpan vol lof. Ik was aardig in de rotzooi terechtgekomen nadat ze bij me weggegaan was. O nee. Godverdomme. Dat moet natuurlijk op een nieuwe pagina. Kut. Kan ik weer helemaal opnieuw beginnen. Kut. Kut. Kut. Wacht eens even, volgens mij heb ik daar wel een thema te pakken...