E.W.A. Henssen
Nogmaals het Rood Paleis
In aflevering 4 van de eerste jaargang van De Parelduiker plaatsten wij een korte beschouwing van Hans van Straten, gewijd aan het geheimzinnige gebouw aan de Amsterdamse Passeerdersgracht 17, waar Bordewijk zijn bordeel ‘Rood Paleis’ gesitueerd heeft. Van Straten memoreerde hoe Bordewijk, naar eigen zeggen, de ware geschiedenis en functie van het gebouw niet kende en hoe ook hij, Van Straten, niet achter de huidige bestemming komen kon. Daarop ontving de redactie twee reacties: een over het verleden en een over de toekomst van het Rood Paleis.
Over het verleden berichtte de Amsterdamse historicus Carol Schade, auteur van het in 1981 verschenen
Woningbouw voor arbeiders in het 19de-eeuwse Amsterdam. Hij wist te melden dat het gebouw in 1850 gebouwd is als ‘Toevlugt voor Behoeftigen’. In de eerste winter werden er 1147 overnachtingen geboekt en 58.190 porties boekweit, gort en rijst genuttigd. Tijdens het tweede Nederlandsche Congres over het Armenwezen, gehouden in Felix Meritis op 27, 28 en 29 mei 1856, maakten de congresgangers o.a. excursies naar vormen van ‘moderne’ filantropie
Exterieur, eetzaal en slaapzaal van de Toevlugt (litho uit 1861, uit het genoemde boek)
als twee scholen, drie nieuwe woonblokken, een werkhuis én de Toevlugt! Zij zagen daar een eetzaal voor 400 man en een mannen- en vrouwenslaapzaal met resp. 40 en 30 houten kribben.
De andere reactie was afkomstig van de Amsterdamse architect Juust van Diemen, die ons erop wees dat het Rood Paleis tegenwoordig wordt bewoond en zelfs een fotostudio huisvest. Vorig jaar heeft Van Diemen in opdracht van een van de bewoners een kunstgalerie annex salon voor bijeenkomsten in het pand ontworpen. Op ver-
Auteursrechtelijk beschermd