| |
| |
| |
Woordenlijst.
A.
Ababijs, 6589. |
Achemant, 50. |
Achemeren, 5041, 6181. |
Achten, voornemen, besluiten, 1653. |
Achter: sach hi achter = van achter na, 2373. |
Achteren, 1653. |
Aelmoniere, 2857. |
Aen = tot, quam aen hem ghereden, 1352. |
Aengaen, 81. Nalezing, p. 356. |
Aenligghen, aenvallen, 5351. |
Aentien, 6991. |
Aert, levenswijs, bestaen, 662. |
Aert, = fr. art, 5796. |
Af: diende niewer af el, 140. |
Affoliren, 7047. |
Al: al quaemter noot, 1535. Al in een, 7525. |
Albedalle, 6294. |
Als = also, 1106, 1127, 1138, 1157, 1319, 1845, 2834, 3379, 5986, 6101. - Als = alles, 8125. - Als eñ als, 7612. - Also als, 4692. Cf. 4756. |
Allen den coninghen, 103. Nalezing, p. 356. |
Alles, adv. = geheellijk, 4001. |
Altemale, 7545. |
Amie, 848. |
Amijs, 896. |
Amours, 1216. |
Ande, spijt, 6982. |
Anden, 4704. Nal., p. 589; het ant mi, 7301. |
Anders, 5747 = sanders, des anderen, 5037. |
Appelen = fr. pumeaus, 397. |
Aquiteren, 7345. |
Arghen, slecht worden, 2452; argher, 553; archsten, 454, 555; ghearghert, 2339. |
Arm: Wi arme! 746. |
Arriveren, aen land komen, 823. |
Asselgieren, 7046. |
Auguren, 2176. |
Ave erven, 4528. - Ave maken, 1875. |
| |
B.
Babeert (te), 8146. |
Bacheleer, 1543. Baseleer, 6472. |
Badi = badt ghi, 1517. |
Baer: te baren worden, 6531. |
Balgide, 7811. |
Banderside = ter andere zijde, 4516. |
| |
| |
Bannen: die tornoy waert ghebannen, 5361. |
Barbakaer, 6530. |
Bat, beter, 2993; te bat, 854, 1089, cf. 1143, = eerder, 5420. |
Baraet, 2504, 3517. |
Baude (bliaude), 8029. |
Beckin = bekken, 549, 926. |
Becomen, behagen, 798, 831, 2019, 2059. |
Beconden, 1143. |
Becoren, becoert, 5246. |
Becorten, 7861. Nal., p. 397. |
Bedencken: als die vrouwe was bedacht, 3523. |
Bedi of bedie = bij dien, daerdoor, 183, 1488, 2578; 900, 1385, 2474, 4210, 6240. |
Bedraghen, 5960. |
Beedegader, 5844. |
Begheven, 2970; van dier talen begheven wi, 3632. |
Begomen, 885, 3465. |
Begrijpen: met minne begrepen, 820. |
Behaghel, bevallig, 2294, 4256. |
Behaghelheide spreken, 7124. |
Beheeten, 5631. |
Behindechede, 7931. |
Behouden mier eren, 4204. |
Bejaghen, 6335. |
Bekinnen, erkennen, 2448, 2673, 2648. |
Beleet: dus was beleet Vrankerike, 298. |
Beluken, 1081, 1644, 6408. |
Belen: ghebielt, 1180. |
Belghen: dies bolch Clarijn, 5546; bolghes = belgdet u des, 2967; belchti = belgt hij zich, 5773. |
Benemen, beletten, 1656, 5610. |
Benooden, 1746. |
Bequame, 715. |
Bequamelijc, 219, 3286, 6220, 7474. |
Beraden, verzorgen, 2356, 2480; bezorgen, 3287, 3290, 4195; berokkenen, 3020. |
Berechten, onderrigten, 3641; besturen, 315, 3171. |
Berichten, 6376, 6751. |
Beriden, 3464. |
Bernen, 159, 613; berrende = bernende, 637. |
Bersen, jagen, 1115. |
Besceden, 5662. Scone en wel beseeden, 7063. |
Beseedenlike, 280, 5664. |
Besceet, 193. |
Bescrijven: sinen name vinden wi besereven dus, 2. |
Beset hebben, 6337. |
Besetten, 280, 1528. |
Bestaen, 42, 6567, 7845, 7851. |
Beswelten, beswalt, 2147, 2394, 2526, 3511. |
Bet: bet hogher, 2702. Te het, 1143, Nal., p. 362. |
Beten, 537, 954, 1032, 2718, 3889, 7236. |
Bevaen, 565, 3514. Beveet = bevaet, 8166. |
Bewanen, 1489. |
Bewateren, 1320. Nal., p. 368. |
Bewessen, 4343, 1007, 8052. Nal., p. 359. |
Bewinden, bewant. Nal., p. 383. |
Bi, door, wegen, 142, 275, 1345, ete. |
Bidie = want, 4915. |
Bi dien, 1100. |
Bidden: hi bat up hare, 4157. |
Bin = binnen, 1316. Nal., p. 367; bin dezen, 1392. - Binnen dien, 2589, enz. - Binnen tiden, 6312. |
| |
| |
Binnen doen, 1247. |
Bleckend, 4250. |
Blie, 2666. Nal., p. 580. |
Bliven = achterblijven, 3202 = worden, 7428. |
Bloot, laf, 1602; blode, 1771; blooder, 1599. |
Bloem: van hem allen was Ector bloeme, 8. |
Boef = behoef, 840, 2966. |
Bogaerde = boomgaerd, 980, 1461. |
Bor, bore, niet, 1458, 2591, 2895, 5334. |
Borghe, 7059. Borghe eñ poorte, plur., 5673. |
Bout, stout, 3111, 4091; adv. 3544. Boudelike, 4683. |
Boven al desen, 5875. |
Breke = gebrek, 4075, 7578. |
Broet = broeysel, 1017. |
Bronc: si sat in bronc, 8154. |
| |
C.
Caitijf (captivus, chétif), 1662. |
Canteel, 1002, 8021. |
Carsereren, 6431. |
Casteel, onz. 500, mann. 1006; in dien casteel, 508. |
Castien, kastijden, vermanen, 2025, 6342, 6362. |
Castiment, vermaning, 7581. Nal., p. 395. |
Ciglatoene, 962, fr. siglaton. |
Cindale, 963, fr. sindal of sandal, taffetas. |
Clareit, 554. |
Cleen, 648. Nal., p. 358. |
Clericaster, 2563. |
Cnoop van eenen ring, 1166. |
Coever: sonder coever, 6020. |
Comen: te voren comen = succurrere, voor den geest komen, 1239; bet aen comen, 1488. |
Comijn = fr. cumin, 969. |
Conincstavel = fr. connétable (comes stabuli), 4598. |
Conquireren, 256. |
Convoyieren, 7200. |
Consile, 862. |
Core, keus, 796, 801; gaen ter core, 3155. Coren = keuren, 283. |
Coren, kiezen, 3570; bekoren, 2815. |
Corie, 6607. |
Cort = in korten tijd, 4094. |
Cortelinghe, adv., 5025. |
Cousen, 3310. |
Coutsiede, 382. |
Covertoer, 646, 650, 697. |
Coverture, 3292. |
Cranc, zwak, 746, 1315, 2885. |
Crankelike, adv., 3753. |
Culete, 646. |
Cynopre = lat. cinnabaris, 4248. |
| |
D.
Dach, daghen: die kinder quamen tharen daghen, 19; was so scone van sinen daghen, 217. |
Dachcortinghe, 1113, 1692, 4065. Cf. 1690. Den dach corten, 4977. |
Dachlime, 3877. |
Dachvaert, 1065. |
Daertoe, bovendien, 1500, 1551, 3148, 4465, 5285, etc. |
Daghen, fr. séjourner, 2351. |
| |
| |
Dal: op eñ dale, 8149. |
Danen, daervan, 564, 673, 1328, 1400, 2282, 3991, 4112. |
Dat = zoodat, 174, 276, 362, 704, 915, 1627, 6458, 6607; = opdat, 1197, 2596, 2649; = tot dat, 201; = omdat, 2884, 3519; = zoodra als, 2991, 3935; veronderstel dat, 7439. Dit dat = zulks dat, 2860. Maer dat = nisi quod: en diende sinen here niewaer af el, maer datti hem gaderde scat, 141, 1548; hi hevet vonden van al ghenoech, maer dat hi van ere dinc droevede, 4218, 4590, 5496, 6269, 6352. |
Dat = utinam, ik wenschte dat, 1651. Ellipsis van dat, 1638. |
Dat herhaeld, 438-440, 2344-46, 7587-88. |
Dat, onz. voorn., na een vrouwelijk naemw., 2228. |
Dat si = dattet si, 4138. |
Deel: een deel ghescoont, 6236. |
Deghen, 4241. Swerddeghen, 126. |
Deghenlijc, 4258, 4409, 5038. |
Delijt (deliciae), vermaek, 912, 1215, 1838. |
Deviseren, 3084, 3689. Divisieren, 5708. |
Dickent, 1423, 2817. |
Dieden, 3811. |
Diemcer = evenwel, 674, 1312, 1350, 3355, 4827, 4854, 6108. |
Dinc: sint dat hi quam te hogher dinc, 138. |
Dinken, 4781. |
Dier: diere (diepe?) grachte, 260. |
Dies = wien des, 6278; wat des, 7658; = bedie, dewijl, 6813, 7322, 7375. |
Diet, volk: mansdiet, vrouwendiet, 8043. |
Diviniteit, godgeleerdheid, 2185. |
Doemen, 3819, 4892. Doemer, 4361. |
Doen, ter vervanging van een ander wkw., 2519, 3554, 4757; ghine doet, 2951; deedt = deed het, 4850. En dede hi noch en liet, 6683. Inne doen, 7429. |
Doghen, deughen, 3208, 3288; dulden, lijden, 2602, 2792, 3527, 4158, 6299. |
Doghet, meerv. doghede of dogheden, Nal., p. 357. |
Dole, 2253; in dole maken, 474, 2625. |
Dom, 4638. |
Dompheit, domheid, 1570. |
Donkelen: ene lanterne donkelen, 2068. |
Door, om, wegen, 1288, 2538, 2875, 3014, 3129, 3165, 3555, 4211, 5378, 7549, enz.; door God, ghenade! 1810, 3552, 3616, 4170. |
Door, dwaes, 4876. |
Doot, 1740, 6816. |
Dorentore = door en door, 5221. |
Dorperheit, 775 et passim 8165. |
Dorren, durven, dorste, ghedorren, 5126, 5127; dordi = dort ghi, 3557; hi ne dors, 81. Nal., p. 356. |
Dorven, derven, behoeven, dorste, 613; dorvedi, 3978. |
Doven, dul zijn, 8375. |
Dreghen = dreigen, 6796. |
Dringhen, ghedringhen, 4577; gedrinct, 4582. |
Droeven, 4073, 4218, 4737. |
Drumen, druimen, enz.: alsi dore die camer dromen, 3896. |
| |
| |
Drost, 583. |
Drossaet, 784. |
Duchtich te wapenen, 4385. |
Dunken: dat donke mi, 6865. |
Dwaen, 548, 2676; ghedweghen, 556. |
Dwale, 556, 928. |
Dwinghen: dwanchise, 720. |
| |
E.
Eblie, 652. |
Echt, 880, 985, 1034, 1036, 1110, 1277, 2105, 4759, 4776, 6284. |
Eechenen, 5631. |
Eenradig, 4777. |
El, ander, 140, 371 et passim; el ghene, geene andere, 1248. |
Elf, 370; elvinne, 1951. |
Embermeer, 6825. |
Ende: daer tenden, daerna, verder, 1005, 1014. |
Erien, akkeren, 998. |
Erre, 2314, 4780. |
Erren: hi erret hem selven, 4232. |
Ertseenbisscop = aertsbisschop. |
Espentine, 2637. |
Esscijn, 3386. |
Evele, plur., 563. |
Even, 2434. |
Ewe, 7916. |
Experimente, 2190. Expermente, 2614. |
| |
F.
Faelge, ter faelgen spelen, 6514. |
Failliert, 3315. Falgieren, 6664, 6991, 7627. |
Fariseus, als schimpwoord gebruikt, 4113, 5178. |
Fierre = fierer, fierder, 1592. |
Fijn: ten selven fine, 7028. |
Fisike, 2179. |
Flattere, 6980. |
Flatteringhe, 7026. |
Fonteine = water, 2436. Nal., p. 375. |
Fortsier, 8026. |
| |
G.
Gader: tenen gadere, 2395. |
Galigaen, galgant, 971. |
Galloot = galjoot, roeyschip, 1073. |
Ganc, overgang, 1305. |
Garsoen, 1346, 1394. |
Gaveloot, 6555. |
Ghebaren, 3529. |
Ghebarteert, 4608. Ghebarenteert, 4567. |
Ghebeet: hi had goet ghebeet in rivieren, 1225. |
Ghebeiden, 3547. |
Ghebod, aenbieding, 1490, 1558. |
Ghebringhen: ergens toe ghebringhen, 2538. |
Ghebruken: sijns rouwen ghebr., 1645. |
Ghecessen, 4059. |
Ghedaen (wel), wel uitgerust, gewapend, 3300; gemaekt, geschapen, 1349. |
Ghedaghet, 946, 1496, 4197. |
Ghedenken, onpers. met gen., 4013. |
Ghedieden, 6486. |
| |
| |
Ghedochte, 570, 7898. |
Ghedoen, den raet ghedoen, 7896. |
Ghedoghen = doghen, lijden, 3569, 4320. |
Ghedoghe, toelating, 1684. |
Ghedraghen, verdragen, met gen., 1195; zich bevinden, 3739: het gedraghet die waerheit. |
Ghedreech, 5866, 6065. |
Ghedroch: elfs ghedroch, 370, 440, 1855. |
Ghedurich, volhardend, 6086. |
Ghedwas, 440, 1855. |
Gheeren = begeeren, 1038, 1385, 2056, 4418. |
Ghehat, die mi sijn ghehat, 4295. |
Gheheerst, 6479. |
Gheherdich, 3777. |
Ghehinghen, 2491, 2539, 6350, 6822, 6892, 6895, 7897. |
Ghehoren = hooren, 1042. Ghehouden, 6696. |
Ghehuuc, geschreeuw, 5165. |
Ghejaghe, 2541. |
Ghelach, 959. |
Ghelachlike, wel gelegen, 1025. |
Ghelachte, vadem, 382, 999. |
Ghelanghen, verkrijgen, 1889. |
Ghelaten: hem ghelaten, zich gedragen, 2994, 3531. |
Ghelaet, houding, 3924, 3931, 3985, 3998. |
Gheleesten, hoogd., leisten, 3351, 4134, 6381. |
Ghelden, goude, 1664, 4532. |
Gheliesen, verliezen, 1402. |
Ghelike, 676. Nal., p. 358, 1975. Ghelike doen, 5557, 8291. Nal., p. 392. |
Gheloop, loop, 411. |
Gheloovich lien, 2560. Ghelovech sijn, 4058. Ghelove maken, 6994. |
Ghelosen, 1402. Nal., p. 370. |
Ghelovert: een boom scone ghelovert eñ ghebloct, 2922. |
Ghemalsch, stout, 6913. |
Ghemieke, passend, 2268. |
Ghemoeden, met den genit., vermoeden, 4963. |
Ghemoet: quam in sijn ghemoet, 4551; hi was ghemoet met drien speren, 4831. |
Ghemoeten, ontmoeten, 4316, 4486. |
Ghemoghen = mogen, 2060. |
Ghenade: mijns ghenade! 8222. |
Ghename, aengenaem, 3265. |
Ghenatuert, 1151. |
Ghenende: met ghenende, 5504. |
Ghenendich, 342. |
Ghenendichheid, 5528. |
Ghenendelike, 90. |
Gheneren, 2597. |
Ghenieten, 1981. |
Ghenoot, 2172. |
Ghenoemen, 1465. |
Gheparen, 7944. |
Gheprinden, gheprant = prinden, prehendere, wegnemen, 172. |
Gheposen, 2542. |
Gheraden, 5132. |
Gheraect: wel gheraect, 2512, 3597. |
Gherecht eñ gheware, 1863. |
Ghereede, subst., 457, 545; cf. gherechte, 578. |
Ghereeden, ieghen iets, 1886, 4072; cf. 917. |
Ghereiden, bereiden, 623, 2092, 2199. |
Ghereimeert, 4112. |
Ghereke, 6512, 6558. |
Gherest, 4054. |
Gherinen, 3761. |
Gheroe, 2288. |
| |
| |
Ghesate, 392. |
Ghescaden, 364. |
Ghesceet, 1850, 2905. |
Ghescoete, 2265. |
Ghescoyte, 924. |
Ghesedet: wel ghesedet, 1261. |
Geschepen: wel gheschepen, 6203. |
Ghesien, zien, 1361. |
Ghesijn, geweest, 748, 2246, 2262, 2955. |
Ghesinnich, 70. |
Ghespan, 121. |
Ghesmide, 388. |
Ghespreken, spreken, 2931. |
Ghestade, 1095, 1256, 1358, 1842, 1896, 4429, 7180. |
Ghestaden: sine bede hem ghestede, 316. |
Ghestaen, 5728, 5991, 6417, 6680; cf. 6114, 6815, 6822. Mijn ghestaen, 7908. Ghestane, 6418, 6421. |
Ghesterken, 765, 1368. |
Ghetemen, betamen, 1201. |
Ghevallet = gebeurt het, 1116. |
Ghevee, 2296. |
Gheviseeren, 3602, 3655. |
Ghevoech, 7151, 8002. |
Ghevoeghen, 1223. |
Ghevroeden, 8277. |
Ghewach: ghewach doen, 5466. |
Ghewant, 2957. Nal., p. 282. |
Ghewapenen, 1748. |
Gheweerden, 4313. |
Gheweldich, machtig, 5407. |
Ghewelt, 238, 2171. Ghewelt eñ ghewout, 136. Ghewilt, 3023, 4621; cf. 4096. In sire ghewelt sijn, 6938. |
Ghewiken, 3824. |
Ghewinnen, winnen, 506, 1668; beginnen, 2944. |
Ghewout, 418, 1665, 2617, 1763. Zie ghewelt. |
Ghicht, 1715, 7983. |
Ghien: der minnen die ghi ghiet, 3556. |
Ghiselinghe: ghiselinghe doen eñ sekeringhe, 109. |
Ghwech = ghi wech, 1124. Nal., p. 361. |
Gijghe, 468. |
Gimmen = lat. gemmae, 3959. |
Godsat, 66. |
Goelike, 6223. |
Goetdoen, welstand, 7609. |
Gokelie, 2190. |
Goom: goom nemen, 473, 4786, 4911, 8216; goom maken, 866. |
Graet, 538, 942. |
Grau, 1350, 1572, 3110. |
Grein, 6201. |
Grongieren, 4862, 5516. |
Gurdelkine, 966. |
Groten jammer, in den nomin., 2979. |
| |
H.
Hadder = hadden er, 36. |
Haer: niet een haer, 2328, 2418. |
Haerlijk, 4494. Cf. manlijk. |
Haghedochte, 4201, 5227. |
Haken, 1836. |
Hale, 1680. |
Halen, 2224, 5000. |
Halve: van squaden halven, 950. |
Hant: te hant, 498, 919, 1331, 1562. Thant, 922. Te handen, 1055, 1176, 3869. Die in al theere was te hant, 1513. Bi der
|
| |
| |
hant, 5224. Al te hant, 508. Van hant te hant, 4421. |
Harde, zeer, 196, 3761; grootelijks, 4654. |
Harentare, 443, 1427, 4156, 4483, 4869, 4970; haer eñ daer, 803, 4124; haer eñ dare, 1237, 2535; hare eñ ghens, 1627, 2031, 6433; hier eñ daer, 4991; hier eñ ghens, 5145. No haer no weder, 1882, 4414. |
Have, 1524. |
Heede, 2639. |
Heeten, hiet = behiet, beloofde, 113. |
Heesseen, 1591. |
Heffen: het hief een wint, 4094. |
Heidenesse, 4948. Nal., p. 387. |
Heigher, 1020, 6024. |
Helden, hellen, 2637 = houden: ave helden, 6988. |
Helscouwinghe, 2176. |
Helsen, omhelsen, 889. |
Hem = haer, 2562. |
Hen ware dat = het en ware dat, 4013. |
Here: in orloghen was hi here, 326. |
Het en hi proleptisch gebruikt, 6303, 6535, 6822, 7191, 7576, cf. 7642. |
Heve, 7023. |
Hoghe, verheuging, vreugde: in hoghe sijn, 1909, 3289. |
Hoghen, verheugen, 819, 934, 4156. |
Hope, mannelijk gebruikt, 7733. |
Horet = horedet, hoordet, 515. |
Houde, gunst, 1374, 1696, 5860. In houde, 8112. |
Houde, spoedig, 7561. |
Hout, gunstig, 85, 215, 1264, 1274, 2501. |
Hovelaken, 965. |
Hoven: daer aen hovede al die stat, 494. |
Hoverde: sonder hoverde, 4670, 5194, Nal., p. 391. |
Hoveschede, wel eñ - doen, 3313. |
Hovescheit, 1516, 1567, enz. Nal., p. 373. |
Hu no cri, 6476. |
Huden = hoedden, 528. |
Hulpe: hulpe eñ troost op iemand hebben, 5035. |
Hurten: hurte voort, 3392; hurt ute, 4774, 4778. |
Huve, 2857. |
Huwelijk: huwelijk doen, 6084. |
| |
I.
Iammeren, onpersoonl. gebr., 1336. |
Ieghen = met, 150; = tegen, 2311; = te gemoet, 1414; = te hunnen opzichte, 1932, 2296. - Ieghen dat, in vergelijking met, 5425. - Jeghen mijns, 5435. - Si spraken jeghen heme, 3450. |
Ieghenwoordech, 4830. |
Iewaer, ergens, 2351. |
Inne: in inne worden, gewaer worden, 3358, 3892, met genit. 4860. |
Insteken, 6070. |
Iugen, jugen, fr. juges, 3818, 3862. |
| |
| |
| |
J.
Joeste, 4048, enz. |
Joesteren, 5040; joesten (?), 1377. |
Jolijt, 4063. Jolijs, 7356. |
Jonnen: jan, 3137, jonne mi des, 1369. |
Joye, 3212. |
| |
K.
Keer: keer doen, 1819; met dien kere dat, terwijl dat, 3991; metten kere, terwijl hij zich keerde, 5210; bi sinen kere, door zijne listigheid, 6727, 6889, 7034. |
Keitijf, 2400. Zie Caitijf. |
Keitivelije, 2421. |
Kemenade, 54, 2116. |
Kin, masc.: den kinne, 4565. |
Kinne = kinnene, 7832. |
| |
L.
Lac: lac aen iets legghen, 5827; vglk. 6028. |
Lachter, 1532, 1594, 1678, 1719, enz. |
Lachteren, 1624. |
Lactuarien, 621, 974. |
Laden, imp. loet, opleggen, belasten, 7214. |
Laghe: laghe doen, 1102. |
Langhen: mi lanct so sere, 4043. |
Lasure, 681. |
Leet: te Ieeder hebben, 3604. |
Leise, 1175. |
Leit, leed, 3021. |
Lettel, 385; een lettel, 1510; een luttel, 941; u cs luttel omme mi, 4995. |
Letten, 4175; dat gi mi let, 2732. |
Leversoen, 1714, Nal., p. 374. |
Liden, gaen, voorbijgaen, 873, 1125, 1153, 5705. |
Lien, 825, 847, 2024, met genit., 3743, 5613, 6723. |
Lier, 893. |
Lijf, leven, 2402, 4890; van den live ontdoen, 4359. |
Lijnlaken, 647. |
Like = lijk, quasi, 4182. |
Lise, 4983. |
Loc: voor sine oghen hinghen loken, 2685. |
Losengier, 6958. |
Lossen, ghelost, 582. |
Loven, goedkeuren, 6327; alles loven = in alles loven, 5967. |
Lude eñ stille, 6732, 7460. |
Luden: vonnesse luden, 6285. |
Luken, luiken, sluiten, 714. |
Lust = list, kunst, 836, 1360, 2074. Nal., p. 374. Bi loste, 3026. |
Lustich, 69, 267, 351, 1256, 5769. |
Luttelgoet, 7091. |
| |
M.
Magnes, magneet, 2834. |
Maken: maken ave, 1875. Makede, 2886. Ghi maket mi hem so sere ghepinet, 7687. Nal. p. 396. |
| |
| |
Maillen, fr. mailles, 3322. |
Maisenide, 7313. |
Manlijc, ieder, 4409, 6131; mallijc, id., 5037; mallic, 5853; elker mallinc, iedereen, 5576. |
Manheit, 5529. |
Marberijn, 357. |
Mare, 1610, 1917. |
Mede: mede sijn, 1937. |
Meer: tavont meer, 7342, 7350. |
Meestrie, 469. |
Men = men hem, 5962. |
Merghen, vermaken, 1137, 1142, 4079, 4085. |
Merghinghe, 1186, 2808, 4235. |
Merken, palen, bezittingen, 3133. |
Merken, beschouwen: in dorperheit merken, 4869. |
Merren, lat. morari, 1286, 1429, 2899, 2903, 4231, 6698. |
Mersch, plur. mersce, 521, 1010, 1125. |
Mesbaren, werkw., 3611. |
Mesboort, 6795. |
Messcien, slecht uitvallen, 2233. |
Mescomen, misvallen, 91, 1039. |
Mesfal, 3857. |
Mesghaen, 6416. |
Meskeer, 6418. |
Meskeren, 6416. |
Meskiere, 7954. |
Mesquame, ongeval, 2736, 3757, 5451. |
Messelgier, 6345. |
Messelic: messelic sins, 477. |
Messitten, messat, 5781. Cf. mestaen, 5806. |
Mi, met den infin. afhangende van willen, 3228. |
Middewaerde, midden, 520. |
Miede, belooning, 5658, 6139. |
Mijns, voor mij, 5435, 6277, 6279. |
Mildelike, 4627. |
Minne, mijn lief, 1800, 1810, liefde, vriendschap, 6976. |
Moeden, vermoeden, 3999. |
Moederbaren, mensch, 167. |
Moet = gemoed, 1339 et passim; = zin, 3505. |
Moeten: moeste = mochte, 1796, 3537, 5511. |
Moetheid, 8170. |
Moghen, kunnen, 1848, 1857, 5613, enz. |
Monster, kerk, 5510. |
Moude, 6967. |
Moyen: moyedi mi, 2711. |
Musaert, 2746, 3912. |
Musaerdie, 2102, 2748. |
Muul, muilezel, 1493. |
| |
N.
Na: no na no bi, 7117. |
Nader = nater, 2641. |
Naer = nabij, 3210. |
Namecont, 278. |
Nap, 451. |
Nau: nausten raed, 5010. |
Neder gaen: de boot ghine neder, 1335. |
Nemen: metten sporen nemen, 4407. |
Nember = nimmer, 1614. |
Nembermeer, 6845. |
Nerenstelike = naerstiglijk, 1577; = ernstelijk, 3355. |
Nes: ja nes, v. 1999. Nes hijs = en es hi des. |
| |
| |
Newaer, neware = maer, 370, 759, 811, 2239, 2427, 2509, 2996, 3492, 3505, 3563, 4084, 4661, 4734. Newaer dat, 4066, 4108, 4136, 4398. |
Nicken, 4579, 4610. |
Nide, 6621. Nal., p. 394. |
Nidelike, 5051. |
Nie = ooyt, 1489. |
Niel, 4670. |
Nieloop, 4550. |
Nieloophede, 5916. |
Niemaer = nieuws, tijding, 809, 2976. In niemare werpen, 7872. Eene niemare besoeken, 2973. Nal., p. 384. |
Niet noch doe = nog toen niet, 3751. |
Nigromantie, 2189. |
Niewaer, 140. |
Niewer, 452, 2188, 2807, 3401. |
Niewerinc, nergens, 396. |
Nighen, 6373, 6391. |
No: meer no min, 7633. Nat. p. 395. |
Node, 1293, 2834. |
Noyt = ooyt, 1483, 2681, 2935. |
Noose, 1852. |
Nousten, nieuwsten, 3516. |
Nouwe, 2265. |
| |
O.
Ocsoen, fr. occasion, 7270. |
Oefenen, beproeven, smaken, 2846. |
Of = indien, 2517. Oft, indien het, 4267, passim. |
Oyt, altijd, 5375. |
Ombe = omme, 1729. |
Ombeiten, 2645. |
Omberen = ontberen, 2488. |
Ombieden, 106, 1581, 1454. |
Omdraghen, zich omkeeren, 3992. |
Ommare, 182, 711, 2969. |
Ommeslach: eenen omm. slaen, 2936. |
Omoedich, 352, 1269. |
Omsaten, geburen rondom, 205. |
Omwerpen: zijn paerd omwerpen, 498. |
Onbegact, 3973. |
Onbegrepen, 8113. |
Onbequamelijc, onbevallig, 2483. |
Onberaden, 6242. |
Ondercomen van minne, 2819. |
Onderkinnen, onderscheiden, 2177. Zich onderkinnen, zich onderling kennen, 3043; erkennen, 6395. |
Ondersoeken, verzoeken, 6394. |
Ondervinden, vernemen, 4390. |
Onderwinden, 2193, 2967, 3073. |
Onghewout, 4150. |
Onghedaen, 2086, 2326, 2676. Onghemaect, in den zelfden zin, 5975. |
Onghehoort, 6812, 7093, 7606. |
Onghemate, 5986, 3624. |
Onghenoeghe (te), 3185. |
Ongherecht, 2260. Ongherec, 5618. |
Onghereet: hi was haer vele onghereet, 4953; si mi waren onghereet te noemen, 3700. |
Onghereit, 511. |
Onghevallig, 2403. |
Onghier, 2412. |
Onhout, 1699, 6128. |
Onlanghe, nauwelijks, 5164, niet lang, 7960. |
Onnen, 7987, 3de p. an, 1791. |
Onsiene, leelijk, 3508, 6639. Ghonsient, 2779. |
Ontbinden, uitleggen, 5088. |
Ontdaen, 2768. |
| |
| |
Ontfaren, 168. Der minnen ontfaren, ontkomen, ontloopen, 3630. |
Ontfechten, mislukken, 5467. |
Ontfruchten, 343, 949. |
Onthier, 6477. |
Onthopet, 6399. |
Ontkeeren, rooven, stelen, 24. |
Ontsegghen, weigeren, verstooten, 5962. |
Ontsekeren, 7293. |
Ontstaen, 7017. |
Ontwake: hi wart ontwake, 1325. |
Ontwee = in tweeën, 2378. Ontwee breken, 3469-3470. |
Ontwenden, 7403. |
Ontwerpen, 6052. |
Ontwijsen, ontzeggen, 4061, 6273, 6677. |
Ontwinken, 5209. |
Ontwiten, 4029. |
Onvervaert, 1436. |
Onvro, 535. |
Onwaert hebben, 7605. |
Onwet, ongeloof, 7662. |
Oochsiene, 6941. |
Opdoen: die taflen waren op ghedaen, 1044. |
Openbare, 6253. Openbare in scijn, 6881, 7036. |
Ophelpen: Hem was opgheholpen, 5212. |
Op hoer = op haer, alleen, 8192. |
Opligghen, drukken, 4603, 5176. |
Orfrout, 3958. |
Orlof, 694, passim, orlof bidden, 1242. Uwen orlof, elliptieke formel, 7744. |
Oude, 18. Nal., p. 355 vlg. |
Over = voor, tot, 788, 1107, 1457, 1748, 5082. |
Over al datte = bovendien, 1492. |
Overdadich, 4162. |
Over favele, 417. |
Overghiere, 659. |
Overlanc, 2081. Over lanc, 6712. |
Overseer, 5021. |
Overwaken, 3521. |
| |
P.
Palesgrave, 1603, 1667. |
Pant doen, 6790. Sinen pant daer vore legghen, 6911; - bieden, 7056. |
Pauwelioen, 6461. |
Pellele, zijde, 1493, 5633. |
Pelline, 646. |
Pelne, 3947. |
Pelsekijn, 2262. |
Pickle, 668. |
Pijnen, zich pijnen, 1375. |
Pileec = pijnelijk, 6927. |
Plait houden, 6839. |
Pleghen: die sijns plaghen, 164. |
Plien = plegen, 6849. |
Poente: te poente comen, 7157, 7325. |
Poghen: ic en poghe no en houde, 4297. |
Pongieren, 4404, 5055. |
Pongijs, 4401, enz. |
Pongoost, 6595. |
Poortwaerder, 1406. |
Porprijn, 598. |
Porren, 1174, 1527, 1634; tale porren, 5127. |
Porse, 4798, 4805, 5052. |
Prekel, prikkel, 5616. |
| |
| |
Prijch, 1614, 3683. |
Prosent, 1502. |
Pumegarnaten, granaet appelen, 971. |
Putertiere, 4190, 6786, 7456. |
| |
Q.
Quadertiere, 186. |
Quansijs, 1569. |
Quareel, 1003. |
Quedden, toespreken, groeten, 4262, 4263. |
Quene, 8289. |
| |
R.
Raet: te rade worden, 423; in rade staen, 3228, 6836. |
Raste = rust: zonder raste, zonder verwijlen, 7217. |
Recht: te rechte, zoo als het behoort, 1475. Recht hebben, gelijk hebben, 6246. |
Reghencleet, 2330. |
Reinardie, 6722, 7902. |
Rekenen: gherekent, nagedacht, 5851. |
Resten, rusten, 3719, 3860. |
Retorike, fraeije letteren, 3823. |
Ries, dwaes, 3912, 4876. - Riesen, werkw., 3923, 7778. - Riesheit, dwaesheid, 4585. |
Ringhe, 2202, 4395, 5637. |
Roe, rots, 1080, 2636. |
Rosside, 2325, 4246. |
Rusten: doen rusten, 7809. |
| |
S.
Sabel, 8039. |
Sabelijn, 3950. |
Sadelboom, 3391. |
Saen, spoedig, 1045, 1060, 1183, 1424, 2546, 7322. |
Sameninghe, vereeniging, 3090. |
Scade, schaduw, 1462. |
Scalc, 190, 4524. Scalke, 4668. |
Scamp, 571, 7326; te scampe voeren, 7039. |
Scedel, 602. |
Scepen: te schip gaen, 822; inschepen, 1304, 4215. |
Scepinghe, 2319. |
Scere: zijn sceren houden, 762. |
Sceren: ik heb gesceert een ander webbe, 2573. |
Scerens, al schertsende, 2884. |
Scerne: te scerne drijven, 491, 2149, 6483; te scerne tellen, 3979. |
Sciere, welhaest, 1901, 2202, 6358. |
Scijn: aen scijn worden, blijkbaer worden, 1353; in scijn worden, 1989; in scine zijn, 144. |
Scilt: ridder van eenen scilde, 3112, 7104. |
Sciten: scoten den anker, 1316. |
Scoffieren of sconfieren, 206, 2155, 2570, 5155, 5200, 6488, 6503. |
Scolaken = scoonlaken, ammelaken (De Bo, Wvl. idiot.), 624. |
Scoonheide: dat scoonheide, 8027. |
Scorden: de stat scorden, 161. |
| |
| |
Scoude, schuld, 1696, 2004, enz. Met onrechter scoude, 7843. |
Scrijn, scrine = scrinium, écrin, 1492. |
Sculdich, weerdich, 5544. Sculdich hebben, 5436. |
Seduare, 972. |
Seer, leed: seer drijven, 1648. |
Seilcnaep, 1310. Nal., p. 367. |
Seinen, 639, 2083, 3335, 6578, 7318. |
Sekeren, verzekeren, belooven, 1894; verzekering geven, 107. |
Sekerhede doen, 1443. |
Sekeringhe doen, 110, 4171. |
Sem mine trouwe, 7721. Nal., p. 396. |
Seriant, 335, 2055, 4118, enz. |
Sericheit, 2979. |
Si = het zij zoo, 7180. Si = tsi, 6879, 7269. |
Sien, siene, schoon, 4756. |
Sierheit, heerlijkheid, 433. |
Sies, 1132, 1160, 1163. |
Simphonie, 468. |
Sin, verstand, 2190, 2764, 6730; wijsheid, raed, 6739; weg, richting, 2835. Uut sinen sinne comen, zijn verstand verliezen, 2984. Van sinen sinne, 7782. In sinen sin wederbrenghen, 3016. In sinen sin zijn, 3510. Bi sinne, kunstiy, 405, 1322. |
Synople, 3380. |
Sint, sedert, 138, 4086; zoodra, als, 4056; sint dat, wijl dat, 2007. |
Sire of siere, aenm. op. 2172. |
Slach: metten slaghen volghen (op de jagt, fr. battue, 1172. |
Slaep: in slape worden, 888. |
Slecht, effen, 984, 988, 2633, 6208, 7473. |
Smekelijk, vleiend, 2026. |
Smit, smet, vlek, 6214. |
Sniemen, 1391, 2906. |
So: so wien, al wien, 4111; so wat, 496, 1435, 6279; so waerwert, quoquo-versus, 4481; so waer, overal waer, 1193, 4034, 4992; so hoet hem, enz., wat haer ook, enz., 4213; hoe soet, 7269; so wien so, 3900, 7868; so wie so, 6531; so wat so, 1716; wat so, 6879, 7134; so beter so mere, 325; sult risen in lanc so meer, 1997; ie lanc so bat, 7395, 7663; so meer...te meerren, enz., 7430. |
Sochte, zacht, 658. |
Socors, 7908. |
Soeken, bezoeken, 4222. |
Soere = sire, zij er, zij daer, 175. |
Soghedaen, dusdanig, 4006. |
Somer, lastpaerd, 1372, 1403, 1494. |
Sonder, uitgezonderd, 1195, 1232, 1581, 2059, 2170, 4704, 6127, 7607; niet el sonder, 1218; niet sonder ene dine allene, 1040; al sonder nu, 5085. |
Sonderlinc, 7702. |
Sonne opganghe, 4336. |
Sorcoet, 3952, 3955. Sorcoot, 2276. |
Sottie, dwaesheid, 7662. |
Soudenier, 330. |
Soudi = moet hij, 3236. |
Soudier, 1709. |
Sout, solde: sijn sout hebben, 1721. |
Spade: te spade, 1659. |
Spanen, impf. spoen, verlokken, 852, 1803, 1854, 1979, 2044, 5755; spuenet = spoenet, 3026. |
Sparwar, sperwer, 967. |
Speelman: no speelman no speelwijf, 466. |
| |
| |
Spel: sijn spel houden, 8008. |
Spelen: hi was spelen van svader rike, 11. |
Spier, pl. spieres, = bespieder, 802. |
Spoor: een spoor, een stap, 2455. |
Sporewar, 1136. |
Spraek: bi sulker sprake, onder zulke voorwaerden, 153. |
Spreiden, ghespreet = verspreid, 239. |
Springhen = ontspringen, 1091, |
Stade, gelegenheid, tijd, 33, 222, 655, 1728, 2068, 2572, 3882, 4822, 5768; wel bi staden, 4758; met staden, bij tijds, 6529. |
Staden, den vrede staden, 7791, 7797. |
Staen: was ghestaen, 3938, 3986; stoeden = stonden, 354. Doen staen, handhaven, 7050. |
Staerlike, 2378. |
Stallecht, 444, 541. Stallicht, voor het meervoud, 636, 671; stallichten, 1050, 2106. |
Stappans, terstond, 2300, 2379, 3759, 4117, 4667, 6799. |
Steghereep, 3390, 4547. |
Stelpen, 7449. |
Stic: een stie, een oogenblik, 1476, 1797; een stucke, 1768; over een stic, 2528. |
Stieren, een schip besturen, 1311, 1336. |
Stolinghe, 7836, 7845, 7851, 7863. |
Stoort (te): te stoort worden, 7480. |
Storm, 5319. Storm jeghen iemand houden, 2559. |
Stormbane, 6009. |
Stunen. Zie Verstunen. |
Sulctijt, 1073. |
Svader = 'svaders, 11. |
| |
T.
Tael: in eene tale vallen, 6269. |
Talden = te allen den, 101. |
Talen, zeggen, pleiten, 1606. |
Tanen, 8199. Nal., p. 398. |
Te: ginghen te monster, voor ten monster, 5510. |
Teldend: een teldende ors, 944, 4244. |
Telivereren, fr. délivrer, 7080, 7221. |
Tellen, vertellen, 2850, 5175. |
Telt, tent, 4229. |
Temeer, echter, nochtans, niettemin, 569, 1862, 2426, 5808. Nal., p. 374. |
Terden: tert hi onder voet, 1930. |
Termt, bestemde tijd, 3210. |
Tes = te des, tot dat, 1052, 1382, 3903. |
Tien, aentijgen, 2561; 3e pers. pres. tijt, 2584; tijc = tie ic, 6281. |
Tien = te dien, in dien, passim. Nal., p. 360. |
Tijtcortinghe, 1690. |
Toevaren, aenvallen, 1528. |
Toeverlaet, 1299, 1338. |
Tolp, dienaer, huisgenoot, 5213. |
Tonghereke = te onghereke, 2432. |
Tonsachter = te onsachter, 2374. |
Tor, toren, 154. |
Toren, verdriet: toren eñ rouwe, 464, 479, 729, 1043, 1327, 1911, enz. |
Tormenten, werkw., 2228, 2442, 2458 (torment, pr. voor impf.). |
Tornier, tournoi, 1377. |
Tornieren, werkw., 3654. |
| |
| |
Tranen, impf. treen, weenen, 4536. |
Troon, hemel, 905. |
Troosten, aenmoedigen, 1395. |
Trouwe, 2359, 3456. |
Tumen, tuimelen, 4666. |
Tusscen: blont eñ grau tusscen ghesleghen, 4242. |
Twi, waerom, 1575, 2711, 2408, 4705. |
Twint, 292, 314, 2113, 2334, 3018, 5765. Twint no deel: ghelijk den lamme hem twint no deel weeren, 6919. Zie Nal., p. 357 vlg. en 388. |
| |
U.
Uutbaelgen, 6515. |
Uutlaghen = zeeschuimers, 1074, 6334. |
Uutsteken, uutghesteken = uitgesloten, 5943. |
Uuttrecken, uutghetrect, 4769. |
| |
V.
Vaen = vanghen, 160. Vinc ten riemen, 4089, cf. 262. |
Vaerlijc, spoedig, 2387. |
Vaken: daer hem harde vakede sciere, 629. |
Vallen: te samen vallen, 4397. Op iemands voet vallen, 4180. |
Vancnesse, 2409. |
Varen: siere straten varen, 1721. Ane iem. varen, 6359. Bi der zee varen, 2973, Nal., p. 584. |
Varinc, welhaest, 3812. |
Varuwe, verf, 2794. |
Vaste sitten, wel verschanst, 6485. |
Vedere, pels- of bontwerk, 3949. |
Veinsen: lust veinsen, list uitdenken, 1360, 6132. |
Vele met den gen., 3710, 3844, 5318. |
Vellen: die tale, laten vallen, 2849. |
Venie: sine venien segghen, 8246. |
Ventaillen, 3321. |
Verachten = beramen, 151. |
Verbloot = ontmoedigd, 1779. |
Verbooren, verbeuren met gen., 6289, 6841, met acc., 7034. |
Verbouden, verstouten, 710. |
Verborghen, borg blijven, 1745. |
Vercoeveren, 5350, 7908. |
Verde, vaert, tocht, 3836; uitstel: in verden legghen, 5461. |
Verderven, intrans., 3532. |
Verdoyen, 4043, 6674, 7301. |
Verdolt, 4039. |
Verdooven, 6249. |
Verdrach, vergiffenis, 2900. |
Verdraghen, vergeven, sparen, 899, 1110, 6921. |
Verdroevet, 1795. |
Vererren, 4545, 4595, 5207, 7084. |
Vergaen: hoe dese lesse es vergaen, 1291. |
Vergroyen, 8252. |
Verhoevaert (l. verhovaert), 338. |
Verholenlike, 148. Verholike, 3880, Nal., p. 387. |
Verhoghen, 686, 2777, 2865. |
Verhoren, vernemen, 1558; niet aenhooren, 3487. |
Verkennen, herkennen, 1409, 1872, 2760, 3376, 7457. |
| |
| |
Verlaten, vergeven, 3245. |
Verledeghen, bevrijden, 304. |
Verleisieren, 5531. |
Verlesen, 6013. |
Verlinghen, 6381. |
Verlopen, 1183. |
Verlustighen = verlisten, 3832. |
Vermeten, 811. |
Vermijden: niemans verm., 7095. |
Vermoyt = vermoeyd, 1148. |
Verneuwet, vernieuwd, 5028. |
Vernoy, vs. 230 en passim. |
Verplechten, 1549. |
Verranesse = verradenis, 180. |
Verroekelosen, 3007. |
Versamet, 4661. |
Verscalken, 259. |
Versceden, 8156. |
Versconet, 358, 3422. |
Verscouwen = beschouwen, 3361. |
Versetten, 1749. |
Versien, 4776. |
Verslaen, 4066. |
Versleghen: hem versleghen, 7495. |
Versnellen, 4230. |
Verspelen, 3873. |
Versten, uitstellen, 5222, 7341. In versten staen, 7382. |
Versterven, 269. |
Verstormen, 363. |
Verstunen, 4502. |
Versuchten = zuchten, 1799, 3994. |
Verswinen, 7430. |
Vertrecken, verhalen, 2307, 7685. |
Vervroyen, 7907. |
Verwaten, 1675, 1833, 4894. |
Verwedden, 1745. |
Verweghen, 8075. |
Verwerken, 1731. |
Vesten = kasteelen, 1686. |
Vingherlijn, 8035. |
Visieren, een plan vormen, 47, 996, 6797. |
Vleescen ('t wilt), 2332. |
Vlegghe, schaerd, heve, 6138; zie de bewijzen onder vs. 7023. |
Vloe, 2264. |
Vloeken = vervloeken, 1675. |
Voere, levenswijse, 232, 2032, 4456, 4880. |
Voere = voerre, voer er, 90. |
Volghen, bijstemmen, 6260. |
Voor: te voren, 6741. Vore uwe man, 7289. |
Voorworde, 3205. |
Vreden, vrijheden, 283. |
Vrochte, vrees, 569. |
Vroe = vroeger, 4235. |
Vroetscap, 1556. |
Vroheit, 5624. |
Vrome, nut, voordeel, 1288, 1366, 1522, 1717. Te vromen comen, 1751, 6027. |
Vromen, werkw., 2723. |
Vrouwe = fr. dame, tegenover wijf gesteld, 4868. |
Vruchten, vreezen, 1547. |
| |
W.
Waen, gissing, meening, 2085, 3301. Sijns lives in wane (gevaer), 5032. |
Waert = woord, 5862. |
Waert ghenoeg = van groote waerde, 3306. |
Waertsi = werden si, 343. |
| |
| |
Wake: hi wart in wake, 1330, cf. 1325. |
Wallen, 1545. |
Walop = galop, 5366. |
Wanc, twijfel, 1417, 1470. |
Wanc, wenk, 6076. Sonder wanc, 7413. |
Wanconnen, 769. Nal., p. 359. |
Wandel, veranderlijk, 5586. Niet wandels = niets zwaks, 6000. |
Wandelen, veranderen, 5900. |
Wanen = waervan, 1238, 1266, 2710, etc. Vglk. Danen. |
Wanen, meenen, 181, 1417, 1586, etc. |
Wanen, afnemen, 410. |
Wanhaghen, mishagen, 1162, 5916. |
Wapen = wapenen, 5513. |
Ware, bewaring, hoede, 3419. |
Wars = wers, 1637. |
Wedde, trouw, 884, 6116, pand, 4821, 4853. |
Weder = een van beide, 471, 1520, 6747. |
Wederdeelen, 1209. |
Wederkeren, terugstooten, 6824. |
Wedernieden, 6843. |
Weeldich, 770. |
Wel comen, willekom, 3272. |
Wele = wille, 3136. |
Welke: in welken = in welken zin, 6711. |
Welna, bijna, 4012, 4594. |
Welnaer, 3920. |
Weltijt, welk tijd, wanneer, 3277, 5408. |
Werdich sijn, het regt hebben, 5744. |
Wereld: dreef er hare wereld mede, 890, 1200. Blide wereld, 5910. |
Werelt ere, 5163. Nal., p. 391. |
Werre, 294, 1255. |
Werren, 1428. |
Wers, erger, 1831; te wers, te minder, 2954. |
Weten! welaen! 1528, 3168. |
Wet, geloof, passim. Bi uwer wet, 2733. |
Wets (te), te pand, 1735. |
Wien lief wien leet, 4605, 4684. |
Wigant, strijder, 5293. |
Wijch, gevecht, 1453, 1455, 1489, te wighe, 1441, 1780, 3350. |
Wijl, tijd, 861. |
Wijs: in miere wijs, volgens mij, 4023. |
Wile: bi wilen, 4200, 5226. |
Wille: sinen wille ghewinnen, 683, 760. |
Wint, windhond, 1160. |
Winnen: ave winnen, 6826. |
Wit = wet, 2225. |
Wonder, verbaesheid, 3335. |
Worm = slang, 2211. |
Wouden, 6499. |
Wrake, wraken: te wraken, 3520. |
| |
Z.
Zeezaten, 3151. |
Zele, zael, kamer, 4035. |
Zwere, 5603. |
Zijn (af): die conine es alles af, 5939. |
|
|