Jaarboek Multatuli 2015

[p. 91]

Kroniek
2014 & 2015
Klaartje Groot

2014

Al laten de bussen Indonesiërs op zich wachten, de belangstelling voor Multatuli en zijn geboortehuis blijft stijgen: 1619 bezoekers. Het digitale bezoek via Website (ruim 80.000) en Facebook (1.312) groeit navenant. De verhuur voor vergaderingen, borrels en partijen, enkele speciale evenementen en de groei van het toerisme in het algemeen hebben daarvoor gezorgd. Zo werd in het kader van de Museumstraat Javastraat, een project van de Reinwardt-Academie, een deel van de Multatuli-collectie tentoongesteld bij een bewoner van genoemde straat in de Amsterdamse Indische buurt. Hij kreeg honderden bezoekers over de vloer. Met name het Ideeënkunstwerk van Lijntje Hoogenkamp inspireerde hen.

In juli en augustus organiseerde het Multatuli Huis samen met het Pianola Museum de ‘Summertime Walk’. Bezoekers konden met een passe partout beide musea plus het Theo Thijssen Museum binnen, met koffie bij Multatuli en happy hour en muziek in het Pianola. Een plattegrond wees de weg, ook naar de cafés en restaurants die het evenement sponsorden. Meer Multatuli deze zomer op theaterfestival De Parade met het stuk ‘Once upon a time in the east’ waarvoor de makers (het Volksoperahuis) inspiratie vonden bij Saïdjah & Adinda.

Het Max Havelaar Toespraken Toernooi voor scholieren (september) was alweer aan zijn vierde editie toe. Het concept, of eigenlijk Multatuli, blijft leraren en leerlingen boeien. Ook studenten trouwens, en niet de minsten: in het blad Harvard Simplicissimus verschenen twee vertalingen en tekeningen van Multatuli. Dat Multatuli's beeltenis nog steeds veel oproept, blijkt niet alleen aan de talloze toeristen die zich elke dag maar weer rond het beeld op de Torensluis verzamelen en zich laten fotograferen. Ook was er veel belangstelling voor de verschillende proefversies van het beeld op een tentoonstelling over de maker Hans Bayens in Atri et Amicitiae te Amsterdam.

Verder heeft het Multatuli Huis de Armeense Max Havelaar uit 1955 verworven en een nieuwe Indonesische editie: ‘Karena aku lelaki terhormat dan makelar kopi’ (aldus Droogstoppel). Ook nog het zeldzame, kleurige affiche voor de film Max Havelaar (1976), dat nu prachtig uitkomt tegen de opgeknapte lichtgele wand.

2015

Het Multatuli Huis bestond dit jaar reeds veertig jaar! Guido Leerdam richtte een kleine tentoonstelling in. En ook dit jaar stevent het Multatuli Huis af op een bezoekersrecord (dat nog niet bekend was tijdens het ter perse gaan van dit Jaarboek). Inclusief Open Monumenten Dag gaat het om een verdub-

[p. 92]

beling ten opzichte van 2014. (En de site richting 85.000; Facebook: 1.587) Het kleine maar fijne museum pikt een graantje mee van de algehele groei van het toerisme in Amsterdam. Hoog tijd dat ze daar in Lebak ook eens van gaan profiteren. Of zweemt dit te veel naar rendementsdenken? Maar hoe meer akkers er ingezet worden, hoe meer plek om te zaaien, toch? Het Multatuli Huis is dan ook betrokken bij de plannen voor een Multatuli Museum in Lebak. We zijn op zoek naar objecten voor de collectie aldaar. Ons relikwie, de haarlok, in tweeën splitsen zou een mooi gebaar zijn - eerlijk alles delen! - maar gaat toch een beetje te ver. Misschien kunnen we de onlangs opgedoken zonnebril (zie rubriek Media) toesturen? Multatuli zal die immers vooral in het zonnige Insulinde nodig gehad hebben.

En natuurlijk werden in 2015 de Summertime Walk en het Max Havelaar Toesprakentoernooi weer georganiseerd. En bijzonder succesvol was Open Monumentendag. In dat ene weekend ontving het Multatuli Huis evenveel bezoekers als in het hele jaar. Multatulibiograaf Dik van der Meulen heeft veel Multatuli gezaaid dit jaar. Eerst op de Genootschapsbijeenkomst over Willem III en Multatuli, samen met collega-MG-bestuursleden Tom Phijffer en Winnie Sorgdrager. Daarna heeft hij met vice-voorzitter Tom Böhm bij de vrijdenkers nog een lezing over Multatuli gehouden.

Multatuli is hot: hij is opgenomen in de bloemlezing van geëngageerde Nederlandse schrijvers getiteld Vuur! van Anton Dautzenberg. Laatst genoemde heeft tevens een prijs in het leven geroepen voor het beste geëngageerde literaire werk van het jaar. De winnaar zal telkens twee ‘vuurstenen’ laden met zijn vuur: dat zijn niet zomaar een paar bakstenen maar twee originele plavuizen uit het huis van Douwes Dekkers in Lebak, die gedurende het jaar in het Multatuli Huis zullen worden bewaard.

Tot slot heeft het Multatuli Huis mede dankzij een particuliere crowdfundigsactie ‘Hart voor Multatuli’ enkele bijzondere brochures over Multatuli weten te verwerven. Antiquariaat ‘De Friedesche molen’ in Amsterdam, die ze te koop aanbood, heeft een flinke duit in het zakje gedaan. Ze zijn afkomstig uit het bezit van de voormalige Multatuli Museum-conservator C. de Hart. Deels bevatten ze opdrachten aan De Hart van E. du Perron en Menno ter Braak.