Redactioneel
De publieke opinie, die machtige heerseres, onder wier scepter wetten verrijzen en misbruiken ineenstorten, legt haar ontzagwekkend gewicht in de schaal [...]. vw vi, p. 211 (Ideën, vierde bundel)
Wat moeten we aan met de publieke opinie? Er zijn tegenwoordig studies communicatie en mediadeskundigen bij de vleet en er worden rubrieken, zelfs hele kranten gewijd aan de analyse van de beeldvorming in de media. Toch hebben wij die machtige heerseres van de publieke opinie nog niet in onze macht. Misschien moeten we dat ook niet willen (=levend Hollands). Zonder openbaar debat of publieke opinie was er geen maatschappij, geen Multatulistudie, sterker nog, geen Multatuli. Zowel Multatuli zelf als zijn volgers maken er immers gretig gebruik van.
Voordat we ons met de machtige heerseres gaan meten, presenteren we eerst een paar persoonlijke brieven die niet voor publicatie bestemd waren - waarmee we natuurlijk toch de publieke opinie prikkelen. Desondanks of daarom denken we dat dit primaire werk van Multatuli cum suis een waardige opening is van Over Multatuli 72, dat voor het eerst als jaarboek verschijnt. Het gaat om de vorig jaar ontdekte bedelbrief van Multatuli aan minister Fransen van de Putte en de bijgevoegde brief en briefjes van Tine, Edu en Nonni. Lees en geniet.
Om de heerseres van de publieke opinie te beteugelen moeten we ons misschien aan de feiten houden. Julius Pée bepaalde de beeldvorming over Multatuli in Vlaanderen, waar Philip Vermoortel nauwgezet en vermakelijk verslag van deed op de voorjaarbijeenkomst van het Multatuli Genootschap. Het artikel vormt een weerslag van zijn lezing. Ook Dick Welsink houdt de feiten secuur in de gaten en levert een inmiddels vertrouwde voetnoot bij de Encyclopedie van Ter Laan. Wim Coster op zijn beurt legt nieuwe feiten bloot in de beruchte zaak-de-weduwe-Pruimers, waarin Multatuli doelbewust maar onfortuinlijk het openbare debat opzocht. Als er iemand te lijden heeft gehad onder de publieke opinie dan was de weduwe Pruimers het wel. Hoe de publieke opinie over het Landhotel Multatuli denkt, zullen we waarschijnlijk nooit weten. In ieder ge-