|
| |
V. [Venus, danc hebdijn zoete cracht]
Venus, danc hebdijn zoete cracht,
Wat niders clappen, ic bem bedacht,
In dinen dienst wil ic vulstaen;
Want zident dat ic wart ghevaen
Minlic van di in trauwen reyne
So ne begherdic dinc negheine
Dan altoos even ghestade bliven
Der bloume boven allen wiven,
Daer mi nature toe heift ghevoucht,
Twelke nu vor alle dinc ghenoucht;
Ende al ware ooc al weinsghen mijn
So ne zoude gheen wijf vermindert zijn
Bi mijnre minne, hoet met mi stoede;
Maer van eeren ende ooc van goede
Altoos vermeest in alre stont,
Alwaer ic heere der weerelt ront,
Al goet zoude haer als mi ghescien;
| |
| |
Wat hebben dan niders an mi verzien!
Die noit ne creech in zijn ghedochte,
Daer men begrijp oft maken mochte;
Lacen, dat doet mi alzo wee!
In zoude ghescriven nemmermee;
Want ic ne rust, no nacht, no dach,
Van lidene dat ic niet ne mach
Ghebruken goeder ghetrouwer vroude,
So elc ghetrauwe met rechte zoude.
Ach, die dit doen mochtzi doch smaken
De spise, die zi den goeden maken,
Si zoudens hem hoeden waren si vroet;
Maer neenzi niet, dies es mijn moet
So zeere bedruct, so waer ic ga,
Of waer an ic de handen sla,
Het pijnt mi zo in mijn ghedochte.
Gheliefdet Gode, ent wesen mochte,
Ic hadde liever dat hi mi haelde
Dan enich nider mijn vruecht versmaelde,
Sonder redene of ocuzoen.
Venus, ic ware dijn campioen,
Mocht ic jeghen die valsche monden
Die aercheit secghen zine hadze vonden,
Ende al waert dat een mesdade,
So waert onrecht ende grote scade
Soudmens den goeden te wers betrauwen;
Nochtan moet icker omme in rauwen
Leven, Venus, dies claechic di,
Met truerne so vermerghic mi,
Met peinsene, ende met droufheiden;
| |
| |
Dies en es niet langhe leden
Dat ic met eenen bedructen zinne
In slape viel, daer zach ic inne
Een droom, die ic hier wille bescriven
Ter eere der bloume vor alle wiven:
Mi dochte ic cam in een valeye,
Recht in de zoete maent van Meye,
Wandelende in een vergier,
Daer ic zach eenen egglentier,
Ghebloyt van rozen root gheladen,
Verchiert met zoeten groenen bladen;
Sijn roke was lidens medecyne,
Sijn dornen ne daden niemen pine;
Want hi was teeder van ranken smal.
Mettien sachic int zoete dal;
Een weizelic wijf zat daer alleine,
Als of zoe hadde gheweist waerdeine
Van den vergiere, daer ic in was.
Ic ghinc tot haer duer tzoet gras,
Ende groetetse knielende vriendelike.
Soe sceen wel sijnde van machte rike;
Want costelic waren haer ghewaden.
Het sceen recht dat zoe was gheladen
Met enigher zaken, die haer wanhaechde,
Soe groette mi weder ende zoe vraechde
Wanen ic quame ghewandelt daer.
Ic sprac ic ware van herten zwaer,
Dies zocht ic eeniche melodye
Om te verdrivene melancolye.
Si sprac: ‘So bestu wel gherocht,
| |
| |
Die vinden can heift wel ghezocht.’ -
‘Ic ben bedrucht, dat zegghic di.’ -
‘Sit hier neder ende sech mi
Waer mede dattu best gheladen;
Ghevroedicht, ic zal di beraden.’ -
‘Vrouwe, sprac ic, dies bem ic blide.’
Ende ic zat neven haerre zide,
Ende bat haer up dat haer betame
Dat zoe mi secghen wilde haer name.
‘Gherne, sprac die vrauwe fijn,
Die dicwile wandelen moet int groene,
Mids dat ic lettel hebbe te doene;
Men rouct mijns lettel up desen dach,
Men bezicht mi zelden daer men mach;
Nochtan zal yemen loon ontfaen
Twerc moet wesen bi mi ghedaen,
Of men verliest der pinen loon.’
Als ic dit hoorde, onder den troon
Des hemels ne mochte gheen blider wesen:
‘Vrauwe, sprac ic, ic werde ghenesen
Van bliscepen dat ic hu tesen stonden
Hebbe om mi te beradene vonden;
Ic biddu ghewerdicht mi te horen.’
Si sprac: ‘Ic moet di secghen voren,
Want ic bem houdere dan du zijs.’
Doe sprac die vrauwe van zinnen wijs:
‘Hoor, vrient, twi dattic bem ghemoyt
Daer staet een egglentier ende bloyt,
Van roken zoet, van bladen groen,
| |
| |
Met rozen verchiert naer zijn saisoen.
Een duve die esser up ghebeedt,
Sijn telghen die heift hi ute ghespreedt,
Als die de duve wille ontfaen,
Ende latense tharen ghemake staen.
Sijn rosen hi al te male ontdede
Omme haer te ghevene confortelichede;
Sijn dornen heift hi ghestelt ter steke
Omme haer te houdene te ghereke
Voor niders, clappers, of boze veleine,
Die grieven mochten der duven reyne;
Dus zat zoe vroilic in den doren,
Niet peinsende dat mense mochte verstoren,
Ende alzoe meest de rozen bezach
Cam een, die tallen tiden plach
De duve te houdene vor messcien,
Ende heeft ze verstoort recht onvoorzien.
Met dat zoe vlooch van daer zoe stoet
Stonter een doren in haer ghemoet,
Dieze gherochte bi aesticher vloghe,
Dies zoo int herte wel quelen moghe;
Dieze verjaechde, de scult es zijn.
De egglentier die es so fijn,
Sijn dornen ne waren noit ghemaect
Omme dat de duve zoude zijn gheraect;
Maer dor de ghone heift hi den doren,
Die de duve willen verstoren,
Bi sinen sculden het niet en cam.
Nu tijtzoet hem, dies bem ic gram;
Hi staet bereet ende wide ondaen.
| |
| |
Wanneer zoe comt hi moetze ontfaen;
Want in hem es haer stede bereit,
Verchiert met rechter stadicheit;
Want tharen bouf staet hi ende bloyt,
Haer eyghijn es hi wies vernoyt.’
Noch sprac de vrouwe van wiser leere:
‘Noch bem ic grammer dan noit eere;
Want dese duve vlooch metter wonde
Tot haerre ghespele, om ter ghezonde
Der quetze te commene bi haren rade,
Ende esser bi commen in meere scade.
Wat wondre eist dat zoe troostens faelt!
Want ic ne wasser niet overgehaelt,
Wel wetet waer men wil hebben raet.
Vergheit men mijns zo eist al quaet;
Want men noit vonnesse vray en sciet
No gaf, daer men mi achter liet;
Dus heift die ander duve ghedaen
Dat zoe meer lidens heeft ontfaen,
Ende heiftze bedruct met eenre fantome,
Exempel segghende bi eenen boome,
Die met vruchte gheladen stont,
Ende zeide zi waren in den gront
Vart van keeste, hoe scone si stonden.
Sonder mi was dit vonnesse vonden;
Dies eist onrecht, van cranker werde.
Menich boom staet up der erde
Sout al vart zijn dat hi draecht
So ware de werelt zeere gheplaecht;
Dat ware een jammerlic gherucht
| |
| |
Soudmen versmaden de goede vrucht,
Al stonder quade ghewassen bi.
Dat vonnesse ne wijst men ooc niet bi mi;
Wijs herte noit dat te wisene vant.’
Mettien nam zi mi bider hant,
Ende dede mi beloven eer wi scieden
Dat ic den duven soude ombieden,
Wat mi vrau Redene hadde gheseit.
Soe nam orlof, ende int ghesceit
Dau zoe mi zo dat ic ontspranc.
Ic weets der hoofscher vrauwen danc
Dat zoe in drome mi dus sprac toe;
Ic groetu van vrau Redenen weghe,
Ende God verlene ons zulke zeighe
Dat wi met vruechden bliven tzamen;
Dies biddic der zoeter namen
Marien, die drouch de zaliche vrucht,
Ende ic zende hu een minlic zucht,
So goede ghetrauwe vruchten plien.
Die goet es hem zal goet ghescien,
Goet moetti hebben al hu leven,
Bedructelik es dit ghescreven;
Te vruechden gheve hem God gheval,
Die den ghetrauwen verbliden zal.
|
|
Auteursrechtvrij