Signalementen
Marieke Meijer, Valse Vrienden. Arnhem: Meijer, 2013. 60 p., ISBN 978 90 8209 930 0, prijs € 20,-. [te bestellen via www.mariekemeijer.com of info@mariekemeijer.com]
‘Als je gaat wandelen dan ga je rijden in de auto. Want lopen doe je niet.’ Dat is een van de dingen die Marieke Meijer leerde toen zij in 2012 voor het eerst Suriname bezocht. Nederlanders en Surinamers geven soms een andere betekenis aan Nederlandse woorden of uitspraken. ‘Valse vrienden’ noemen taalwetenschappers die woorden. Het begrip vormde het uitgangspunt voor het afstudeerproject van Marieke Meijer aan de Hogeschool voor Kunsten Utrecht.
Maar Marieke Meijer gaf aan het begrip Valse Vrienden een ruimere betekenis dan alleen een taalkundige. Ze gebruikte het als uitgangspunt om de band tussen Nederlanders en Surinamers weer te geven die, behalve door vriendschapsbanden, ook door vooroordelen en ongelijkheid wordt gekenmerkt. Toch zijn het vooral alledaagse onderwerpen die de revue passeren en op een luchtige wijze worden verbeeld. Meijer laat allerlei mensen in Suriname en Nederland aan het woord die met korte uitspraken de verschillen tussen beide landen weergeven of haar de gewoontes in Suriname uitleggen. Zij illustreert de teksten met in zwart-wit getekende portretten van de sprekers of van taferelen die de teksten verbeelden: handen met gouden ringen, stagiaires op de fiets ‘hey witje! Pas op dat je niet verbrandt’ en een scene in de discotheek, want ‘volgens een Surinamer dans je goed als je zo langzaam mogelijk met je kont schudt’. Vanzelfsprekend tekende zij een straatje met de oude, houten huizen in Paramaribo, want dat is nu eenmaal wat Nederlanders doen. En ook die gewoonte leidt tot een misverstand, want: ‘Nederlanders denken dat Suriname arm is, omdat de Nederlandse toeristen alleen maar oude, in elkaar gestorte houten huizen fotograferen.’ Het resultaat is een originele kijk op de unieke en soms complexe relatie tussen mensen in Suriname en Nederland.
Ellen Klinkers