OSO. Tijdschrift voor Surinaamse taalkunde, letterkunde en geschiedenis. Jaargang 30

[p. 246]

Woord vooraf

Dit varianummer bevat acht bijdragen. Charlotte van 't Klooster opent met een artikel over het belang van medicinale, aromatische en cosmetische planten voor de Saramaccaners in het dorp Pikin in het binnenland van Suriname. De Marronstammen hebben een enorme kennis opgebouwd over het tropisch regenwoud en weten de verschillende plantensoorten te gebruiken voor diverse doeleinden om zo in hun primaire levensbehoeften te kunnen voorzien. Veel van deze planten worden al decennia lang door hen gebruikt voor gezondheidsdoeleinden. In haar bijdrage focust Van 't Klooster op het belang van planten binnen de Saramaccaanse cultuur met betrekking tot ziekte en gezondheid.

Vervolgens bespreekt Pitou van Dijck de gevolgen voor de omgeving van een aantal grote infrastructurele werken van de huidige Surinaamse regering, zoals vergroting van de capaciteit van hydro-energie door de omleiding van rivierstromen, de aanleg van dammen en waterkrachtcentrales en de daaraan gerelateerde aanleg van wegen en transmissiesystemen en het plan om een spoorweg en een weg naar Brazilië aan te leggen.

Sabrina Marchetti beschouwt de ervaringen van Creools-Surinaamse werksters in de gezondheidszorg in Nederland in de jaren zestig en zeventig. In haar bijdrage richt zij zich op de wijze waarop bij de door haar onderzochte groep vrouwen specifieke beelden die gebaseerd zijn op ras en gender en geworteld zijn in de koloniale tijd deel zijn gaan uitmaken van hun postkoloniale verhalen.

Karwan Fatah-Black behandelt in het vierde artikel de economische zelfvoorziening van Suriname en de rol van Paramaribo als knooppunt in de koloniale economie in de achttiende eeuw. In veel studies naar de economische afhankelijkheidsrelatie van koloniën in de periferie met koloniale moederlanden in de kern van het kapitalistische wereldsysteem ligt de focus op de export van de kolonie naar de metropool. Het zelfvoorzienende aspect van de kolonie blijft veelal onderbelicht. In zijn bijdrage brengt Fatah-Black de lokale markt in Suriname in kaart en onderzoekt hij de verhouding tot regionale en trans-Atlantische aanvoerlijnen

In de vijfde bijdrage, van de hand van Huub Everaert, staat de afwezige vader binnen Creoolse gezinnen in de periode 1838 en 1873 centraal. In de archiefbronnen ontbreekt van de vaders ieder spoor. In zijn bijdrage ligt de focus op het percentage vrouwen dat kinderen heeft van verschillende mannen. Het toewijzen van ‘onbekende vaders’ in de periodes waarin vrouwen zonder man in de bronnen beschreven zijn lost Everaert op met simulatiescenario's.

[p. 247]

Tom Weterings bespreekt de vroege koloniale samenleving in de periode 1667-1683 toen Suriname nog Zeeuws bezit was. Zijn reconstructie van deze samenleving is gebaseerd op brieven, de zogeheten Sailing Letters, die tijdens de zeeoorlogen tussen de Republiek en Engeland in de zeventiende en achttiende eeuw door de Engelsen zijn gekaapt. Uit deze brieven destilleert Weterings informatie over de omgeving van de zeelui, kooplieden, huisvrouwen, ambtenaren, planters en andere briefschrijvers in Suriname in de zeventiende eeuw.

In het zevende artikel behandelt Marijcke Schillings het moeizame proces van missionering onder Creolen, Marrons en Indianen in de negentiende eeuw door de priester Joannes Romme. Met zijn veel meer bekend geworden tijdgenoot Petrus Donders behoorde Romme tot de eerste missionarissen in Suriname.

In de laatste bijdrage gaat George van Zanen in op de controverse in de negentiende eeuw over het gebruik van het Papiaments, de Creoolse taal op Curaçao, Aruba en Bonaire. Hoewel het Nederlands sinds de zeventiende eeuw de officiële taal was, vervulde het voornamelijk een functie in de ambtelijke sfeer en in enkele kranten. De rooms-katholieke missie en de Joodse en Portugese elite bedienden zich van het Papiaments. Het gemeenschappelijk gebruik van het Papiaments vormde het een bindend element tussen de verschillende bevolkingsgroepen. Uit de bijdrage van Van Zanen komt naar voren dat in de tweede helft van de negentiende eeuw het gebruik van het Papiaments onder de blanke inwoners niet onomstreden was.

Deze aflevering van Oso wordt zoals gewoonlijk afgesloten met de rubrieken Recensies, Signalementen, Recente publicaties en Berichten.

Hans Ramsoedh

Hoofdredacteur