Onze Stam. Jaargang 1907

[p. 6]

Hooger onderwijs voor het volk in de moedertaal
uitgaande van de Gentsche Hoogeschool.
14^de jaar. - 1905-1906
Schiller's Leven en Werken
Voordrachten gehouden door M^r O. Van Hauwaert, Leeraar aan het Koninklijk Atheneum te Gent.

1^e Les

Hachelijke toestand van Duitschland in de 18^e eeuw. onder Frederik Willem I van Pruisen en tijdens de regeering van Frederik den Groote, heropwekking van het nationale bewustzijn. Invloed van Gottsched, Bodmer, Breitinger. Aanbreken van het klassieke tijdperk met Klopstock, Wieland, Herder, Lessing, dat door de onstuimige ‘Sturm-und Drangperiode’ heen, het glansrijkst toppunt bereikt met Goethe en Schiller.

Schiller's jeugd. Geboren te Marbach 10 November 1759; zijn vader was heelkundige in het leger, zijne moeder Dorothea Kodweiss. Verblijf te Lorch en te Ludwigsburg. Schiller's opvoeding in de academie van Karel Eugeen van Wurtemburg. Ontstaan van het eerste dramatisch werk, naar eene vertelling van Schubart. Opvoering van Mannheim 13 Jan. 1782, door tusschenkomst van baron von Dalberg. Die Räuber (met voornaamste personages: De Vader Moor, Karel en Franz Moor, Amalia) maakt den grootsten opgang, Schiller, als regiments-heelmeester te Stuttgart, strijdt voor zijne kunst. Vlucht naar Mannheim met zijn vriend Andreas Stekker. Ongoocheling, niettegenstaande de aanmoedigende bejegening van den regisseur Meyer. Schiller beproeft te vergeefs een gunstiger lot te zoeken te Frankfort; terugkeer naar Mannheim. Hopelooze toestand. Redding door

[p. 7]

toedoen van de edelvrouwe von Wolzogen. Schiller vertoeft te Bauerbach. waar hij Fies ko voltooit en Louise Millerin of Kabale en Liefde schrijft.

Fiesko, de samenzwering van Genua (voornaamste personages: Fiesko, Leonore. Verinna, Gianeítino) verwerft geringen bijval bij de opvoering te Mannheim.

2^e Les

Kabale en Liefde een burgerlijk treurspel. (pers: Stadsmuziekant Miller, zijne dochter Louise, president von Walter, Ferdinand ron Walter, secretaris Wurm, hofmarchalk von Kalb, Lady Milford. - Schiller is theaterdichter te Mannheim,

Schiller geeft oen tijdschrift aan het tooneel toegewijd. Die Rheinische Thalia. Vijandschap verdrijft hem uit de stad. Uitnoodiging van Körner. Reis naar Leipzig, verblijf te Gohlis, later te Loschwitz. Hoopvolle toekomst. Het Lied aan de Vreugde. Schiller eindigt don Corlos (pers: don Corlos, Markies Posa, Philip II, Elisabeth von Valois, prinses Eboli, pater Domingo, Alba.)

Vertrek naar Weimar aan het hof van hertog Karel August. (21 Juli 1787). Aandrang tot de studie der geschiedenis. Eerste hoofdstukken van ‘Het verval der Nederlanden’ verscheen in Wieland's Teutscher Merkur; Schiller wijdt zich ook aan de studie der oude klassieken, dicht: die Götter Griechenlands en die Künstler. Door toedoen van Goethe professor in de geschiedenis te Jena benoemd. Schiller huwt Charlotte von Leugefeld. Onverpoosde arbeid op historisch gebied. Schrijft Den Dertigjarigen Oorlog.

3^e Les

Overspanning breekt Schiller's lichaamskracht. Vertrek naar Karlsbad, vervolgens naar Rudolstadt. Weder wordt de toestand hachelijk. Erfprirs Frederik von Holstein-Augustenberg en de Deensche Minister Graaf Schimmelmann reiken een edelmoedige

[p. 8]

hulp. Weder straalt het geluk in Schiller's leven. Hij wijdt zich aan de studie der Kantiaansche philosophie, geeft op aansporing van Frederik Gotha uit Tubingen een nieuw tijdschrift: De Horen uit, tevens den Musenalmanach. Schiller verkrijgt Goethe's medewerking. Eene innige vriendschap onstaat tusschen beiden. Schiller geeft zijne beschouwingen over wetenschap, kunst, natuur te kennen, dicht o.a. der Spaziergang, de Idealen, antwoordt met Goethe op de aauvallen door de bijtende Xenien, laat dit wapen varen om met Goethe een reeks meesterstukken te scheppen, die anderen tot voorbeeld zullen strekken. Aldus verschijnen de reeks heerlijke balladen en Wallenstein. (drie deelen: Wallenstein’s kamp de Piccolomini (personnages: Octavio Piccolomini, Max Piccolomini, Wallenstein, Thekla, Illo, Therzky, Wallenstein, dood. (behalve de vorigen: gravin Terzky, hertogin von Friedlands Butler, Gordon.)

In 1799 vestigt Schiller zich bepaald to Weimar, vertaalt Shakespeare’s voornaamste werken, dicht het Lied van de Klok en de Intrede in de Nieuwe Eeuw.

4^e Les

De laatste werken van Schiller:

Maria Stuart: (Maria, Elisabeth, Burleigh, Leicester, Mortimer, Talbot).

De jonkvrouw van Orleans. (Johanna, Karel VII, Dunois, Lalière, Montgomery, Lionel, Talbot, Thibaut, Raimond, Isabeau.)

De Bruid van Messina of de vijandelijke broeders naar het voorbeeld der Grieksche treurspelen opgevat.

Willem Tell, (pers: Tell, Waler, Fürst, Stauffacher, Melchtal, von Attinghausen, Bertha, Rudenz, Gertrud, Hedwig, Baumgarten, Johannes Panicida, Gessler.

Schiller werd tot den adel verheven, dichte nog Hulde aan de Kunst, voltooide twee bedrijven van een nieuw stuk: Demetrius. De dood brak dit zoo werkzaam leven, 9^e Mei 1805. Onverwelkt blijft zijn roem. Schiller behoort tot de grootste en krachtigste leermeesters van het menschdom.