Ontmoeting. Jaargang 17

[p. 30]

J.D.F. van Halsema
De verlustiging

Gloriant reed opgewekt op zijn rijwiel tussen de velden door, waar de koeien zijn en de vele grassen die alle hun ingenieuze bouw aan de Heer te danken hebben. Hij passeerde wolfsklauw, dotter en hondsdraf; eenmaal per dag ging de zon onder in kardinaalsluchten, en Gloriant legde zich welgemoed terneer in de zachte berm en sliep. Eenmaal per dag ging de zon op, na de diepe slaap en de kleine droom van Gloriant; hij zette zich bedauwd op zijn rijwiel en fietste voorwaarts, langs sloten, hofhonden en kleine borden. Soms hield hij even halt en maakte een handstand, het ochtendgebed van de bedauwde fietser; dit verkwikt het spierstelsel en noodt tot ongedwongen ademhalen.

Om tien uur in de morgen reed Gloriant met de zon in de rug, en het was aangenaam; van tijd tot tijd deed hij zich tegoed aan plantaardig voedsel, dat hij wel wist te vinden als het er op aan kwam. - Hij was bovendien op de hoogte van de genezende werking die de sappen, ook van de meest eenvoudige bermflora, uitoefenen op de mens; ja, soms legde hij zich, zonder dat dit nodig was, uit overmaat van blijmoedigheid des nachts een beetwortelkompres aan of dronk hij in alle vroegte een heilzame thee. - Om zeventien na tien remde hij scherp af, wierp het rijwiel in de berm en at met smaak de braam die hij zojuist had waargenomen. Hij mompelde: ‘O rijpe overvloed, waar zijn uw grenzen?’, en ging voort, als altijd Gloriant die fietst. Er kroop een rups in de trapper, en er zat allang een mier achter zijn oor, die hij om tien over half elf resoluut wegveegde, weg ermee. Na dit kleine voorval dacht hij enige tijd nergens aan, behalve aan dat hij fietste. De zon was langzaam maar zeker geklommen, en scheen hem nu krachtig in nek en schouders; Gloriant verloor veel lichaamsvocht en fietste tegen elven een boerenerf op met losse handen, wachtte zich voor de hond, zette zich aan het frisse pompwater en vervolgde zijn tocht verkwikt, vlas langs de weg en graan, en verder zuurstof her en der. Gloriant vulde zijn longen met lucht en liet deze dan weer ontsnappen; hij herhaalde dit meermalen met nadruk en het schonk hem tijdelijk diepe bevrediging. Hij week vervolgens uit voor een groep mieren, die zich langzaam in zijn richting voortbewoog, en legde verscheidene kilometers af, vredig, ja bijna onbewust. Om twaalf uur had hij de zon op het hoofd en een lied op de lippen; hij was blijde Gloriant die fietste. Hij stapte af, nuttigde enkele vruchten die de wegkant opleverde en stapte weer op. Er kwam een vrouw aanfietsen in zijn richting; zij droeg een zwarte hoofddoek en sprak toen zij elkaar passeerden: ‘Ongeveer vanaf het tijdstip dat de Heer mijn definitieve Herder werd met inbegrip van mijn groene hoeden en mijn huissleutel, konden de schaarse voorbijgangers mij avond aan avond heel stilletjes achter de open gordijnen bezig

[p. 31]

zien met een zegen te zijn voor meubilair en zingend theewater. Ik ben de vrouw die schrikt van onverwachte springtouwen’. ‘Dank U wel’, antwoordde Gloriant eerbiedig en schoof langs haar heen. Hij fietste over een bruggetje dat daar lag en plukte een kers.

Het was half één, verder fietste hij, langs wolfsklauw, dotter en hondsdraf, en triumfeerde over het rondom op de velden opgestelde vee. Hij lachte, een sterke lach die een volle minuut aanhield; daarna fietste hij geruime tijd met de benen over het stuur en veegde het zweet van gezicht en borst. Een paard in een weide liep een ogenblik met hem op en wendde zich toen af, naar een ander paard. Voor een water gekomen kleedde Gloriant zich uit; hij bond zijn kleren onder de snelbinders, zwom over met het rijwiel op de rug, klom het land in en fietste voorwaarts. ‘Ik zit naakt op een rijwiel’, dacht hij; hij zong: ‘te land of te water, steeds Gloriant, vroeger of later’, en snel kleedde hij zich weer aan, de belangen die op het spel staan zijn te groot. Rustig fietste hij nu enkele minuten door; de lucht was hardblauw geworden en Gloriant liet waar hij fietste een smalle zandverstuiving achter, bijna recht als een streep. Om tien voor één verjoeg hij een vlieg, verliefd op de geur van zijn knie, en tegelijkertijd stilde hij jeuk links op de rug; vervolgens veegde hij met één handbeweging zweet en haar weg van zijn voorhoofd. Er dook een man op uit de greppel. ‘Ik sta in een greppel’, riep hij, ‘kom bij mij’. Gloriant ging in de greppel, drukte de man de hand, verontschuldigde zich en fietste heen. Het was één uur, en de zon stond in zijn borst; Gloriant fietste voorwaarts, sterk en nat als een voorouder. Soms had hij het te kwaad met horzel of vlieg en zo rukte hij tot omstreeks half twee op langs wolfsklauw, dotter en hondsdraf; er was een warme, duizelige stilte onder de vogels en het vee op de velden. Toen zette hij zich aan de kant van de weg en trok een smakelijke soep van de bermgrassen. ‘Deze soep is voor mij’, dacht hij en haastig zette hij de kroes aan de mond, na een kleine tor verwijderd te hebben. Hij bleef enige tijd verheugd zitten; dan voerde hij met ontbloot bovenlijf enkele buig- en strekoefeningen uit, waterde krachtig en zette zich weer op zijn rijwiel; een zweetdruppel viel omlaag. Een jong meisje reikte de fietser een brood aan, waarvoor hij vriendelijk dank zei. Een kleine wolk hield het zonlicht een twintigtal seconden tegen; er viel een takje hoorbaar op de weg. De planten en de grote en kleine dieren stonden in de warme lucht van half twee geluidloos en onzichtbaar te groeien langs de weg en op de velden rondom. Lichaamscellen van Gloriant werden buiten zijn medeweten afgebroken en door gloednieuwe vervangen, precies zoals indertijd bij zijn ouders, tot hun dood toe.

Het was omstreeks twee uur dat Gloriant door een dorp kwam; het lag om vijf over twee weer achter hem aan een einder. Zich verder reppend door de wereld der natuur kwam Gloriant voor een water te staan; hij kleedde zich uit en zwom over. Aan de overkant gekomen, legde hij zich neer; hij haalde een

[p. 32]

doos zalf te voorschijn en wreef zich hiermee in. Daarna schudde hij zijn rijwiel uit en fietste voorwaarts, krachtiger dan ooit.

Om zeven uur was het koeler geworden; Gloriant stond rechtop in de avondzon aan de kant van de weg te eten, statig als een priester die heilige spijsbrokken tot zich neemt. Van tijd tot tijd verjaagde hij met zijn hand de avondmuggen die kwamen aanzetten uit de bremstruiken. Die middag was hij nog door verscheidene dorpen gekomen waar hij eenvoudige groeten had gewisseld met de bevolking. Af en toe, al naar het hem inviel, had hij een vrucht geplukt, tegen het vochtverlies; er zat een spinneweb tussen zijn fiets dat er 's morgens niet geweest was.

Gloriant trok zijn hemd uit en waste het; hij vulde zijn kroes met drank, dronk hem leeg en spoelde hem schoon. Nog even stak hij scherp af tegen het oranje van de ondergaande zon, en toen zette hij zich fris als een jonge fietser op zijn rijwiel en ging verder. ‘De avond is absoluut ingevallen’, mompelde hij, en hij begon zichzelf te zegenen en zijn fiets die hem verder voerde, langs wolfsklauw, dotter en hondsdraf. Hij merkte dat de bomen zacht begonnen te ruisen en stapte af. Na enkele kniebuigingen gemaakt te hebben legde hij zich neer aan de kant van de weg en sliep. Eerst toen de zon opging, fietste hij verder; aanvankelijk had hij de zon in de rug, maar allengs werd het heter, zodat hij zijn hemd uit trok.