Ontwaking. Nieuwe reeks. Jaargang 6

Maandschrift voor sociologie, kunst en wetenschap

[p. 119]

Sprokkelingen

Anti-Militarisme.

Een gedachte wordt met geen geweld onderdrukt. Integendeel, niets draagt méér bij tot haar verbreiding dan de aureool van 't martelaarschap, door vervolging rond de slapen harer woordvoerders gelegd. De buitengewone vlucht, die de anti-militaristische beweging in Frankrijk heeft genomen, komt dit eens te meer staven. De bedreiging van Hervé, dat het proletariaat de burgerij zou storten in den afgrond door haar zelve tusschen de klassen gegraven, begint zich te verwezenlijken. Het antwoord van de anti-militaristen, op de uitdagende veroordeeling van 24 onderteekenaars eener affiche, is niet lang uitgebleven: in het binnenland zoowel als te Parijs zijn talrijke plakkaten uitgeplakt, voorzien van honderden handteekeningen en met denzelfden inhoud als het biljet, dat het wraakroepend klasse-vonnis uitlokte. Wie wind zaait zal storm oogsten. De vóórteekens van 't nakend orkaan bezwangeren dreigend den franschen horizont; en de toepassing der zoogenaamde ‘lois scélérates’ zou niet anders kunnen dan de uitbarsting bespoedigen.

De laatste gebeurtenissen in Frankrijk, toonen duidelijk het klasse-karakter van 't Gerecht. Terwijl Hervé, Gohier e.a. tot vier jaar gevangenisstraf oploopen, zoogezeid voor ‘opruiïng’, mogen nationalistische en andere dagbladen, ongestraft hun godvreezende lezers aansporen om zich met geweld te verzetten tegen 't inventorieeren der kerkelijke goederen. Eén groot verschil bestaat tusschen beide aansporingen om de uitvoering der wetten te weerstaan, nl.: dat de nationalistische opruiïng daden van geweld en den val van een ministerie voor gevolg had! Maar de grondvesten van 't kapitalistisch kraam worden er niet door geschokt en daarbij: de wetten zijn niet gemaakt voor wie de macht heeft zich er boven te stellen!

[p. 120]

De zaak-Joris.

Hoe het nu met die zaak gesteld is, kan niet met zekerheid worden gezegd. Men weet alleen, dat de Porte weigert de gegrondheid der belgische eischen te erkennen. Heur lange nota aan onze regeering is niet bekend gemaakt, maar op verzoek van het turksche gezantschap kondigde Le Petit Bleu een artiekel af, dat we reden hebben te aanzien als de beknopte uiteenzetting der turksche argumentatie. Vooral wordt aangedrongen op 't bestaan van een turkschen tekst van het tractaat van 1830, die niet gelijkluidend met den franschen tekst zou zijn. Georges Lorand had niet veel moeite om, in een zaakrijk antwoord, heel dit turksch betoog den bodem in te slaan...

Dit avontuurtje bewijst, dat de Porte alle middelen aanwendt om de openbare opinie te bewerken ten voordeele van heur ‘recht’ om Joris op te knoopen... De Sultan heeft geen betrouwen in 't gerecht van een land, waar de kleine Sipido, voor zijn kwajongens-aanslag met een speelgoed-revolver, niets mèèr dan eenige jaren ‘verbeteringschool’ opliep.

Ondertusschen moeten wij dan maar betrouwen op 't gerecht van den Groot-Moordenaar en, terwijl Turkije de europeeschepers met zijn oostersch-slimme nota's overstroomt, zorgt de belgische regeering, dat de belgische pers niet 't minste afweet van de argumenten die zij laat gelden tot handhaving onzer rechten in het Morgenland!

België heeft nu gevraagd het geschil te onderwerpen aan het scheidsgerecht van den Haag. Zal de Sultan weer met een ‘geen betrouwen’ antwoorden? Best mogelijk, als de groote mogendheden het kleine België alleen laten. - En Frankrijk heeft te veel werk om, te Algesiras, de belangen der fransche nanciers tegen de afgunst van duitsche speculanten te verdedigen, om zich over de rechten en het leven van een anarchist te bekommeren! -

Ondertusschen duiken zekere vuige aantijgingen tegen Joris met regelmatige tusschenpoozen op in zekere pers en vooral in zeker blad, dat men gevoeglijk ‘La Dépendance turque’ zou mogen noemen. Zou dit soms geen voorbereiding zijn om, als de nood moest dwingen, een ‘gratie’ te kunnen toestaan, zonder schade voor de ‘prestige’ van den Zieken Heer?.... De wegen der turksche sluwheid zijn duister en ondoorgrondelijk...

S.R.