Ontwaking. Nieuwe reeks. Jaargang 4

[p. 182]

Sprokkelingen.

Een internationaal antimilitaristisch congres zal op 26, 27 en 28 Juni te Amsterdam gehouden worden. Beleggers zijn: D^r. Louis A. Bähler, J.W. Bonnet S^r, F. Domela Nieuwenbuis, G. Van Erkel, D^r F. Van Eeden, H. Kolthek J^r, P. Koppe, P.H. Meyer, N.J.C. Schermerhorn, P.M. Wink en M. de Boer. De oproepingsbrief zegt terecht: ‘Den oorlog afkeuren is niet voldoende; in de allereerste plaats moeten wij de voorbereidselen in vredestijd afkeuren, die niet minder moorddadig zijn en zulks om de leugenachtigheid van het versleten gezegde ‘indien gij den vrede wenscht, bereid u dan tot den oorlog’ te bewijzen’. Verder wordt er op gewezen, dat indertijd een belachlijk vredescongres gehouden werd; dat kort daarop de Transvaalsche inpalmingsoorlog uitbrak; dat voortdurend de gekroonde hoofden elkaar op zoetsappige wijze van hunne vredelievende inzichten trachten te overtuigen, maar dat ondertuschen de oorlogsbudgetten van ieder land op ontzaglijke wijze stijgen. Men had nog een ander mooi voorbeeld kunnen inroepen: de oorlog tusschen Japan en Rusland, met den Mikado, den zoogezegden strijder voor het recht, aan den eenen kant, en den Czaar, den belegger van het lollekens - vredescongres in den Haag, aan den anderen kant.

[p. 183]

De inrichters hebben de beteekenis van het antimilitaristisch congres zeer goed aangegeven in deze woorden: ‘Het militarisme is de laatste vesting waarop het kapitalisme zich nog steunen kan; want zien wij niet, bij elke werkstaking, hoe de regeeringen, keizerrijken, zoowel als koninkrijken en republieken, aanstonds bereid zijn het recht van de bajonet te laten meepraten? Dwingen zij zelfs de soldaten niet tegenover de werkstakers den rol van onderkruipers te vervullen?’

Bijtredingen, opmerkingen en voorstellen te zenden aan F. Domela Nieuwenhuis, Schooklaan 12, Hilversum (Holland).

Voorzitter Magnaud, ‘de goede rechter’ van Château-Thierry, komt een vonnis te vellen, dat in de preutsche bourgeoiswereld heel wat opschudding moet hebben verwekt.

Eene vrouw werd voor overspel vervolgd, op aanklacht van haren wettigen man, van denwelke zij, tengevolge eener tusschen hen beiden genomen schikking, sedert meer dan tien jaren gescheiden leefde. Voorzitter Magnaud maakt van deze laatste omstandigheid gebruik om vast te stellen, dat ‘er in feite geen huwelijk meer bestond tusschen de echtgenooten. En in zulk geval, vervolgt hij, zou het overspel, waarover een hunner zich beklagen mocht, zich op zoodanige wijze verrechtvaardigen door de eischen der natuur en het gevoelsleven des harten, dat, bijaldien er sprake van fout kon wezen, zulk overspel niet anders zou kunnen aanschouwd worden als eene gemeene fout, waaraan beiden hebben gezondigd, met gedurende langen tijd vrijwilliglijk van elkander verwijderd te blijven.’

[p. 184]

De overspelige vrouw werd vrijgesproken.

Het burgersblad, waarin wij dit vonnis samengevat vonden, voegt er aan toe, dat ‘wij ons in tegenwoordigheid bevinden van een dezer gevallen, waarin ‘de goede rechter’ ons de ijdelheid aantoont der wetteksten, die in besliste tegenspraak zijn met de rechten der natuur.’

Dat is heel goed gezegd, maar waar blijft dan de bourgeoisopvatting over het officieele huwelijk en waartoe dient dan de heele rommelzoo van wetten, waaronder eenieder gebukt gaat?

Als het straks bekend geraakt, dat een man en eene vrouw te samen leven zonder zich een trouwboekje te hebben anngeschaft, dan zal het er opnieuw gaan van onwettig samenwonen en de moraal die met de voeten getreden wordt.

H.M.