Ontwaking. Nieuwe reeks. Jaargang 4

[p. 110]

Alcala del Valle

Dat de Spaansche inkwisitors in zoo betrekkelijk langen tijd niet meer van zich hadden doen spreken, mocht bij sommigen wel verwondering wekken. Het stilzwijgen rond den naam dezer Torquemada's bewaard mocht velen de overtuiging gegeven hebben, dat zij na de openbaringen over de Mano Negra het laffe hunner misdrijven hadden ingezien, of dat zij met schrik geslagen waren en het niet meer zoo gemakkelijk zouden aandurven de bloedige reeks hunner slachtoffers met nieuwe namen te verlengen. Het mocht wellicht de gedachte doen rijzen, dat na de gruwzame, zoo snel opeenvolgende onthullingen over de gebeurtenissen van Xérès, Barcelona, Montjuich, Cuba, de Philippijnen en dit ontzettende komplot, dat de Mano Negra schiep, de Spaansche arbeiders open oog en open oor hadden verkregen voor al wat er rond hen omgaat en dat hun zoo rechtstreeks moest aanbelangen. Men mocht misschien met reden gaan veronderstellen, dat bij de minste poging van de gegalonneerde en getabberde rekels en rijke schurken, die zich inspannen om het Spaansche volk uit te zuigen en te martelen, om al ware het slechts een gering deel van al de gruwelijke misdaden, die zij zich op zulke cynieke wijze op het geweten laadden, opnieuw te verwerkelijken, er eene beweging zou ontstaan, die de paapsche regeering van Alonzo XIII zou omversmijten, hetgeen haar reeds lang verdiende loon moest zijn.

[p. 111]

Maar dat alles is utopie! Het beulenras is zoo overmoedig en het Spaansche volk zoo laag gevallen, dat wij, zonder profeetje te willen spelen, met zekerheid de herhaling der bloedige feiten, die een zoo somber daglicht werpen op de Spaansche toestanden, hadden moeten voorzeggen.

Eenige maanden slechts zijn er verloopen sedert de Spaansche regeering, buigende onder den druk van een reusachtig, internationaal protest, hare slachtoffers der Mano Negra uit hare klauwen liet losrukken en opnieuw moeten wij den sluier der vergetelheid, waaronder zij zich had verborgen, oplichten en wraakroepende, tergende wandaden aanklagen.

Op 1 Augusti j.l. hadden de arbeiders van Alcala del Valle, ten teeken van protest tegen de ongerechtvaardigde werkersaanhoudingen, die overal in Spanje plaats hadden, de algemeene werkstaking uitgeroepen. Eene ongewapende, vreedzame manifestatie werd door de gendarmen uiteengedreven.

Een knaap van vijftien jaar werd dood geschoten; drij arbeiders werden zwaar gekwetst; anderen bekwamen verwondingen van minder belang. Het volk dreef toen de gendarmen achteruit; twee hunner werden gekwetst, naar het schijnt, door hunne eigen makkers. - Des anderdaags werden vier-en-negentig mannen, vrouwen en kinderen opgesloten in de plaatselijke gevangenis, die juist groot genoeg is om dertig personen te bevatten. De aangehoudenen werden afzonderlijk ondervraagd en het is bekend wat dit te beduiden heeft. Om hun de bekentenis te ontrukken, dat zij deelmaakten van een oproerig genootschap, dat zij verborgen wapens bezaten, werden de gevangenen vastgebonden, afgeranseld, hunne

[p. 112]

ledematen in ijzeren prangen geklemd, hunne geslachtsdeelen verbrijzeld. Velen werden voor dood weggedragen en blijven voor hun leven gebrekkelijk. De verschillende, geraffineerde martelingen, die zij moesten ondergaan, hier te beschrijven, zou ons te ver voeren. Het zal volstaan, als wij wijzen op de verklaring door de aangehoudenen onderteekend, dat zij allen op barbaarsche wijze werden mishandeld en dat er niet een is, die daarvan niet de zichtbare sporen draagt. In het gevang van Alcala, te midden der vier-en-negentig opgesloten slachtoffers, kwam, ten gevolge harer mishandelingen, eene vrouw, Maria Dorado, vóor het termijn in het kraam.

Het is niet van belang ontbloot de redenen te doen kennen waarom deze laatste aangehouden werd. De gendarm José Sanchez had haar destijds voorstellen gedaan, die gij wel zult raden, maar die heel fier werden afgeslagen. Inmiddels had Maria Dorado liefdesbetrekkingen aangeknoopt met eenen arbeider, die natuurlijk na de voorvallen van 1 Augusti aangehouden werd. Vergezeld van eenen zijner zeer achtbare collegas ging toen Sanchez deze arme vrouw opzoeken en ondervroeg haar over hetgene zij wist nopens de arbeidersbeweging. Daar zij geene bevredigende inlichtingen verschafte, sloegen haar deze twee lafaards, waarna zij (gendarmen zijn galante jongens!) haar tot boeleering trachten te bewegen. Daar hunne veile poging den gewenschten uitslag niet had, namen zij de ongelukkige in hechtenis. Den volgenden dag werd zij vrijgelaten, doch met de waarschuwing, dat zij dienstwilliger hoefde te worden, op straf van opnieuw te worden aangehouden, hetgeen inderdaad gebeurde.

Het geval van Maria Dorado en den man dien zij

[p. 113]

boven eenen gendarm verkoos, is van aard om de handelwijze van het Spaansche beulenras eenigzins te verduidelijken...

Tot 9 Augusti bleven de gevangenen te Alcala en er ging geen dag voorbij, zonder dat zij nieuwe martelingen moesten verduren. Toen werden zij naar Ronda overgebracht, en van daar uit gelukten zij er in een omstandig verhaal van het gebeurde aan het internationaal comité van Londen over te maken. Dit geschiedde op 21 October en korts daarop werd dit dokument door de Spaansche anarchistische en republikeinsche dagbladen afgekondigd. De republikein Junoy bracht de zaak te berde in de Kamer, waar minister Garcia Alix schaamteloos de aangeklaagde feiten loochende.

Van de 94 aangehoudenen zijn er thans 58 in vrijheid gesteld; ruim 20 verschenen voor den krijgsraad van Sevilla; het lot der overigen is ons onbekend; naar de ronk gaat, zullen zij, niemand weet wanneer, op hunne beurt gevonnisd worden. Het onderzoek was zooals het behoorde te zijn: een toonbeeld van partijdigheid en slechte trouw. Als getuigen werden slechts toegelaten de gendarmen, wier plaats eigenlijk op de bank van beschuldiging was. Burgerlijke advokaten werden afgewezen; de rol van verdedigers verviel aan kapiteins-bevelhebbers. Rechters en verdedigers waren dus op denzelfden kam geschoren, het gouvernement mocht op hunnen ‘esprit de corps’ rekenen en het bedroog zich niet.

De debatten, die zich te Sevilla op 25 Januari ontvouwden, brachten geen nieuws aan den dijk. Zooals tijdens het onderzoek de door de beschuldigden geroepen getuigen niet gehoord werden, weigerden thans de verdedigers deze getuigen te doen dagen. De rollen werden

[p. 114]

verwisseld. De werklieden hadden het spel aan gang gezet; de gendarmen werden aangevallen; het spreekt van zelf, dat zij op tegenweer bedacht waren! Dat zij naderhand hunne slachtoffers hadden gepijnigd, wie zou het nog durven beweren, als militaire dokters kwamen bevestigen, dat een lijfsonderzoek daarvan niets liet bestatigen? Dat de gendarmen elkander tegenspraken in hunne getuigenissen, was dit de moeite waard er zich om te bekommeren? Bleek daaruit de onschuld hunner pseudo-slachtoffers?

Het rekwisitorium eischte voor acht beschuldigden levenslange gevangenisstraf, voor dertien andere vier jaar opsluiting, benevens eene gezamentlijke veroordeeling van 940 pesetas, zijnde de waarde van een zoek geraakt geweer en de verplegingskosten der gekwetste gendarmen! En toen, wonder boven wonder! vroegen de (militaire) verdedigers eene algemeene vrijspraak, daar de aangeklaagde feiten niet bewezen waren. Het vonnis, dat onmiddellijk geveld, maar slechts drij weken later bekend gemaakt werd, legde de volgende straffen op:

Twee veroordeelingen tot levenslange kettingstraf, 5 tot 20 jaar, 7 tot 10 jaar en 1 tot 1 jaar galeistraf; eene vrouw, Teresa Claramunt, liep 1 jaar gevang op.

De veroordeelden hebben onmiddellijk verzet aangeteekend en nu zal het Verbrekingshof hunne zaak moeten onderzoeken. Wat er gebeuren zal, is moeilijk te voorspellen, en toch is het veroorloofd er aan te twijfelen of de vroede raadsheeren van het Hof zich menschelijker zullen toonen. - Zij hebben reeds een eerste bewijs hunner liefde voor de waarheid gegeven: slechts twee of drij veroordeelden zullen hunne eigen verdedigers mogen kiezen; de overigen moeten zich tevreden stellen met de advokaten die hun zullen worden opgedrongen,

[p. 115]

- hetgeen in volkomen tegenspraak is met de wet op de rechtspleging.

Nu zullen wij opnieuw het infame comediespel moeten bijwonen van rechters, die den schijn aannemen te rechten zonder op voorhand hun vonnis gereed te hebben. Maar nog is het misschien tijd der Spaansche regeering hare slachtoffers te ontrukken. Dat hebben de Spaansche kameraden, den afloop van Montjuich en de Mano Negra indachtig, zeer wel begrepen. Zij voeren thans eenen onverpoosden veldtocht met de pen en het woord. Hunne bladen houden niet op het publiek in te lichten en protestvergaderingen hebben iederen dag plaats. In Frankrijk en Engeland hebben zich comités gevormd om een reusachtig, internationaal verzet in het leven te roepen. Siegfried Nacht gaf in ‘der freie Arbeiter’ een flink artiekel ten beste, waarin hij de Duitsche sociaal-democraten tot den strijd oproept.

Wat zal er hier in Vlaanderen uitgericht worden? Zullen zij, die dees lezen en die, wilden zij het waarlijk, eene breede strooming konden verwekken ten voordeele der slachtoffers van Alcala, uit hunne schelp komen? Zullen de meesten zich bepalen bij hun dagelijksch politiek gebazel? En zal de rest meenen ruimschoots genoeg te doen te hebben met van tijd tot tijd het immer weerkeerend, goedkoop en platonisch woord over ‘hunne liefde voor dat arme volk’ te laten hooren?

Frans Vermeulen.