De religieuze geschiedenis van Frankrijk
Het boek dat hier wordt gepresenteerd is het derde en laatste deel van een reeks, waarin de auteurs een vergelijkende studie wilden schrijven over de kerken, het jodendom en de islam, en de grote stromingen binnen de hedendaagse spiritualiteit. In een boeiende stijl wordt hier een objectief overzicht gegeven van het actuele religieuze leven in Frankrijk.
Wie een dergelijk boek leest met het oog op het vergaren van informatie over een bepaalde regio komt uiteraard wat bedrogen uit omdat men bij een synthese nu eenmaal selectief te werk dient te gaan. Toch vormt zo'n synthese de onmisbare achtergrond, het bredere kader waarbinnen meer regionaal gerichte studies kunnen (moeten) worden geplaatst. Voor de aandachtige lezer valt daarenboven hier en daar wel iets nuttigs te rapen. Bijzonder interessant is het hoofdstuk ‘Sociologie et géographie religieuse de la France: 1930-1965’. Voor de regio Nord-Pas-de-Calais (p. 180 e.v.) worden hier o.a. inlichtingen gegeven over de zondagspraktijk, priesterwijdingen, de ‘Facultés Catholiques’, de jeugdbewegingen, de christen-democratische stroming, de bisschoppen enz.
In het boek wordt verder vrij veel aandacht besteed aan de Rijselse kardinaal Liénart, die behoorde tot een nieuwe generatie bisschoppen, relatief jong en vrij populair (p. 19-20), zijn rol tijdens de Tweede Wereldoorlog (p. 89) en zijn verzet tegen de verplichte tewerkstelling (pp. 100-101), de toenadering die hij zocht tot het judaïsme (p. 220), zijn steun aan de priesters-arbeiders (p. 230) en de rol die hij speelde tijdens het concilie (p. 268).
Aan de hand van enkele frappante details komt men tot het inzicht hoe ook in de regio Nord-Pas-de-Calais het godsdienstig aspect aanvankelijk nog een zekere rol vervulde in het maatschappelijk leven, om dan langzaam maar zeker te verglijden tot een absoluut dieptepunt, niettegenstaande de aanwezigheid van enkele hoopgevende signalen. Zo lezen we in de beginjaren van de hier behandelde periode over de