Een ode aan het Vlaamse landschap.
Jan Decreton en Anton van Wilderode zorgden samen voor het zeer mooie boek Daar is maar een land dat mijn land kan zijn. Decreton reisde door Vlaanderen op zoek naar de mooiste landschappen. Bij zijn foto's schreef Van Wilderode een reeks gedichten.
Zij die Vlaanderen kennen als het door lintbebouwing en architecturale willekeur verminkte land zullen hun ogen niet geloven. Elke foto in dit kunstboek is een ode aan het landschap, aan de ongerepte natuur. Men heeft duidelijk één bepaald beeld van Vlaanderen willen tonen. Daarin zal de stadsmens zich niet terug vinden, want de stad komt er haast niet in voor. Slechts op één foto zien we in de verte tussen het groen de Brusselse ‘hoogbouw’. Alles wat wordt getoond, is mooier dan de werkelijkheid; het is een mooie leugen. En toch, al deze foto's werden in het Vlaanderen van vandaag genomen. Decreton speelde daarbij erg veel met licht, soms té veel. Sommige zonsondergangln en nachtopnamen zijn daardoor ronduit kitscherig.
De gedichten van Van Wilderode passen erg goed bij de foto's. Hij houdt van dit landelijke Vlaanderen en zijn gedichten roepen meestal dezelfde mijmerende sfeer op als de foto's: heimwee naar een grotendeels verloren gegane landelijke schoonheid. Als de stad in deze poëzie aan bod komt is het dreigend:
‘De stad bestaat en wandelt on-onbesteld
met stapelkubussen van staal en stenen
en overweldigt over alles henen
de vrijheid van het aangevochten veld.
Het laatste vee nog even niet verdwenen
boven het laatste buntgras uitgeteld’. p. 104)
Het licht, zo belangrijk in de fotografie van Decreton, speelt ook in Van Wilderodes poëzie een hoofdrol, maar ook de natuurelementen wind, regen en zon, zijn erg belangrijk. Alleen de mens neemt hier een kleine plaats in en dan nog slechts de mens die daadwerkelijk met de natuur verbonden is:
‘Zij stonden gedrieën wat triest bij elkaar
de herder de heiboer de imker,
hun hart en de dag waren even zwaar
en even ondraaglijk als immer,
zij wilden op weg naar niemand wist wáár,
naar een wereld met andere kimmen...’. (p. 240)
Jan Decreton en Anton van Wilderode tonen in dit mooie boek een stukje van Vlaanderen dat in schril contrast staat met de stad, het lawaai en de auto's. Maar ook hun Vlaanderen bestaat en dit boek toont aan dat het nog steeds even bekoorlijk is.
Dirk van Assche
Anton van Wilderode, Jan Decreton, Daar is maar een land dat mijn land kan zijn, Lannoo, Tielt-Bussum / Davidsfonds, Leuven, 1983, 251 p., ill.
Auteursrechtelijk beschermd