Brussel ook onze hoofdstad.
Door het Algemeen Nederlands Verbond werden vier opstellen van Hendrik Fayat, die eerder in tijdschriften zijn verschenen, onder de titel Brussel ook onze hoofdstad uitgegeven. De eerste twee werden voor het totstandkomen van het Egmontpakt geschreven, de twee laatste waarover we het hier zullen hebben, erna.
In het Egmontpakt erkent Fayat duidelijk positieve elementen die echter overschaduwd worden door fundamentele zwakheden ten nadele van de Vlamingen te Brussel. Deze zwakheden zijn o.a. de opgave van de pariteit te Brussel die indertijd werd verkregen in ruil voor de pariteit op nationaal niveau die nu niettemin gehandhaafd blijft, de dubbelzinnigheid van het taalgebruik in bestuurszaken, het inschrijvingsrecht dat een aanslag is op de grondwettelijk vastgelegde eentaligheid van Vlaanderen en de louter adviserende bevoegdheid van de gemeenschapskommissies die in elke Brusselse gemeente opgericht zullen worden. De recente geschiedenis heeft, wat dat laatste betreft, duidelijk bewezen dat een statuut van beschermde minderheid niet voldoende is om de Vlaming te Brussel tot zijn recht te laten komen.
Voor Fayat is het een onbegrijpelijke zaak dat men, op het ogenblik dat de autonome tweeledigheid van de Belgische staat moet worden gegrondvest op de gelijkwaardigheid en de gelijkberechtiging van de twee kultuurgemeenschappen, in de tweetalige hoofdstad een minderheidspositie institutionaliseert voor de Nederlandstaligen. Daarmee wordt dan ook een van de krachtlijnen van de Vlaamse Beweging verlaten. Fayat verklaart zowel in Het globale akkoord is ontmoedigend maar we mogen niet versagen (De Nieuwe, 17 juni 1977) als in Brussel onze hoofdstad (Neerlandia, 1977, nr. 4) dat hij de Vlaamse strategie i.v.m. de politieke autonomie nooit begrepen heeft. De Vlaamse politieke partijen hebben de eis tot politieke autonomie, die een Waalse eis is om aan een vermeende minorisering door Vlaanderen te ontsnappen, zo overgenomen in plaats van de realisering van die eis afhankelijk te maken van de eis tot autonomie van de Brusselse Vlamingen die door de Franstaligen effektief worden geminoriseerd.
Een dergelijke eis zou daarbij niet alleen de 200.000 Vlamingen te Brussel ten goede komen, maar ook de 300.000 andere Vlamingen die kultureel, sociaal en ekonomisch op Brussel afgestemd zijn.
Wie in Vlaanderen de gevolgen van het Egmontpakt voor de Brusselse Vlamingen en daardoor indirekt voor alle Vlamingen wil kennen, moet zich dit bundeltje aanschaffen te meer daar Fayat nooit een ekstremist is geweest en zijn flamingantisme steeds op een diep inzicht van de gehele Nederlandse kultuur steunde.
Werner Duthoy.
Hendrik Fayat, Brussel ook onze hoofdstad. Waarom Vlaanderen Brussel niet loslaten kan, Algemeen Nederlands Verbond, Surinamestraat 28, Den Haag, 32 blz.