reid de boeiende en geestdriftige aanloop krediet te verlenen. In Vlaanderen staan we immers nergens op musicalgebied. Daarom was ik van mening dat toegeeflijkheid gewenst was, hopend dat de direktie en het gezelschap heel wat zouden leren uit de verliesposten.
Tans heeft de jongste produktie in Teater Arena bewezen dat de leiding en het ensemble recht hadden op begrip en rijpingstijd. Na enkele minder goede pogingen, een paar verdienstelijke opvoeringen, een uitstekende, zuivere toneelmontering (ik bedoel de indrukwekkende ‘Woyzeck’ door Büchner-Marowitz) besloot Teater Arena het speeljaar met de musical Adolf Shitler van de Vlaamse schrijver Eddy Asselbergs.
Op zichzelf was deze produktie bijzonder knap. Opvallend waren de vorderingen die het gezelschap op dit domein had bereikt. In alle opzichten was de keuze van de auteur en het stuk toe te juichen. Aan de talentrijke Eddy Asselbergs, die in de Vlaamse toneelwereld bedrijvig is als akteur, regisseur en schrijver, werd een schitterende kans geboden. Meteen werd aandacht gevraagd voor een merkwaardige brok Vlaams teater. En ten slotte bewezen de uitvoerders dat ze in amper één seizoen een bewonderenswaardige weg hebben afgelegd.
Eddy Asselbergs is niet aan zijn proefstuk. Door het N.T.G. en andere groepen werden reeds tal van werken van hem gekreeerd. Denk aan Pro Patria, Bomma, Melodrama in Madrid, Eerste dag, Kinderspel, Episode. In veel van die stukken gaf hij blijk van een voorbeeldig inzicht en een stevig vakmanschap.
In
Adolf Shitler waagde Eddy Asselbergs zich aan een voor hem
Jakob Beks in Adolf Shitler.
volledig nieuw genre de musical.
Het resultaat was, globaal gezien, erg positief. Te meer omdat het Asselbergs met zijn musical niet te doen was om goedkoop amusements- of estetisch gedoe.
Adolf Shitler is geschraagd door een zinrijke achter- en ondergrond, nl. de sfeer scheppen waarin diktatoriale figuren zich aan de maatschappij kunnen opdringen, met alle noodlottige gevolgen vandien. In het gevarieerd spel verleent de auteur overvloedig stof tot bezinning op tal van verschijnselen in onze eigentijdse samenleving.
Asselbergs geeft in Adolf Shitler blijk van een rijke verbeeldingskracht. De kern van zijn stuk kan herleid worden tot een schets van de geboorte, de opkomst en de kleinheid van Adolf Hitler. Die lijn wordt doorgetrokken in een ongemeen geestige, soms wrangsarkastische en doorlopend parodiërende stijl. Asselbergs neemt niet enkel een loopje met de Duitse diktator maar met tal van andere figuren die hij in een bont anakronistisch amalgaam samenbrengt.
Sint-Niklaas, Napoleon, Wagner, Tarzan, Einstein, de blauwe engel en andere echte en legendarische personages huppelen en dansen over de scène in een spektakel dat het publiek bestendig doet gieren. Maar hij gaat verder. Ook pijnlijke en verschrikkelijke taferelen worden ingelast. Er worden verscheidene situaties op de planken gebracht die verwijzen naar recente of aktuele gebeurtenissen.
Dat alles met een guitige, af en toe zerpe saus opgediend en met de duidelijke bedoeling de toeschouwers iets meer te bieden dan denderend totaalteater. Adolf Shitler spoort aan tot kritisch doordenken en namijmeren.
Zo'n winstpunt is eerder zeldzaam bij musicals.
Asselbergs heeft een montering gerealiseerd die beslist boven de middelmaat uitsteekt.
Dat betekent in geen geval dat ik blind ben voor de gebreken en tekortkomingen van de produktie. Het geheel doet ontegensprekelijk overladen aan. Men ergert zich vaak omdat een en ander te ver gezocht is. Nu en dan betreurt men de al te triviale en zelfs wansmakelijke toonaard. Wie zich nochtans blindstaart op deze minder fraaie aspekten gooit het mooie kind met het vuile badwater weg.
Er is voor alles de veelzijdige inhoud van de musical. Die loont de moeite. Verder zijn daar de gevarieerde stijl waarin alle elementen worden gepresenteerd, de pittige liedjes en dansen, de raak getekende figuren, de sfeer, de leuke gags, de kleurrijke en ondeugende fantasie, het zwierig tempo en de ontegensprekelijk voorbeeldige enscenering.