Ons Erfdeel. Jaargang 19

K.V.S. op toernee met Equus.

Onder regie van Senne Rouffaer speelde de ‘Koninklijke Vlaamse Schouwburg’ het toneelstuk ‘Equus’ en brachten de opvoering in enkele steden van Nederland, o.a. ook in Tilburg.

Over het stuk zelf kan ik erg kort zijn gezien mijn uitvoerige bespreking in Ons Erfdeel 1/75 n.a.v. de opvoering toen door ‘Globe’. Ik wil daarom alleen slechts enkele verschillen aanwijzen tussen deze twee produkties.

Wat al direkt opviel was het afgesloten dekor (van Frank Raven) dat bestond uit een houten betimmering van de manège waar binnen meestal op een verhoog de scènes zich afspeelden. Deze planken beslotenheid stond in tegenstelling met de meer open ruimte van de Globe-voorstelling waarbij vooral de beweegbare achterwand met masker en bewegende zuilengalerij het stal-tempel idee aksentueerde en daardoor het geheel een meer mytische dimensie gaf, hier was men meer klinisch-realistisch te werk gegaan, wat ook o.a. bleek uit de droomvoorstelling van de psychiater die zichzelf als slachtofferende hogepriester zag. De uitbeelding daarvan had bij Globe een meer magische geladenheid, terwijl in deze opvoering alles ‘clean’ en ‘klein’ werd gehouden. Bij de enscènering waren hier ook duidelijk alle spelers tegen de achterwand aanwezig en zij stapten vanaf hun zitplaats in het stuk. De changementen werden ook hier aangegeven door het verschuiven van kleine banken en tafels, dit gebeurde ook bij Globe, maar daar gebruikte men grotere en monumentalere objekten en in zwarte pij gehulde figuren brachten daar de veranderingen aan, wat het geheel ook weer een meer mysterieus karakter gaf. De paarden: de draadkoppen gemonteerd op helmen waren dezelfde maar de paardelijven waren in de Globevoorstelling huidnaakt beklede mannelijke figuren, wat een bijzonder erotisch effekt gaf, hier waren de paarde-mannenlijven gestoken in bruinachtige manchesterpakken waardoor elke erotiek ontbrak. De nachtelijke rijtoer, laatste scène voor de pauze, was door het wiptoestel bij Globe wat meer spektakulair, ofschoon hier in een soort draaitoestand de seksuele bevrediging realistischer overkwam. Wat het spel en de spelers betreft ga ik niet meer plussen en minnen, wel viel mij op dat het spel van de jonge Allen hier sterker en genuanceerder was, hier was duidelijk een geroutineerder akteur bezig (Bruno Schevernels) dan het jonge natuurtalent in de Globevoorstelling.

Persoonlijk heb ik een lichte voorkeur voor de Globe-opvoering maar die heb ik ook tweemaal eerder gezien, maar gevraagd naar reakties onder de pauze van mensen die de Globeenscènering niet gezien hadden: zij waren zeer geboeid en entoesiast, het publiek in de zaal zat ook ademloos te luisteren. Dus ook in deze andere opvoering blijft het stuk sterk overkomen, ondanks de beweringen van enkele kritici die het stuk blijven kraken. Zij nog vermeld dat de schrijver Peter Shaffer is, dat men dezelfde vertaling gebruikte nl. die van P. Hawinkels en dat Senne Rouffaer zelf ook de hoofdrol speelde van de psychiater Martin Dysart.

Piet Simons