In de rand
In de jongste tijd is in België een strekking ontstaan om de namen van buitenlandse steden in de oorspronkelijke taal te gebruiken. Wat daarachter steekt, internationalistisch snobisme of onbedachte nieuwlichterij, weten wij niet. Wel zien wij in dat het verkeerd is en dat om verschillende redenen. Wij zouden dus moeten zeggen en schrijven Köln, London, Paris en Roma. Zo wordt het reeds op sommige wegwijzers gedaan en ook in de stations vermeld. Natuurlijk staat er Lille in plaats van Rijsel en Dunkerque waar het doodgewoon Duinkerke moet zijn.
Wij vragen alle officiële diensten met aandrang die dwaasheid niet in te voeren of waar het reeds gebeurd is zo spoedig mogelijk tot een gezonder opvatting terug te keren. Waar onze taal sedert eeuwen een eigen naam voor aardrijkskundige plaatsen, bergen en rivieren uit het buitenland bezit, mogen wij uit eerbied jegens onszelf en verbondenheid met onze sociale en nationale gemeenschap, van dat gebruik geen afstand doen. Wij mogen dat vooral niet waar het gaat, zoals in het geval van Frans-Vlaanderen, met namen die oorspronkelijk Nederlands zijn. De oudste naam van Lille, uit de tijd dat de stad nog Dietssprekend was, is Rijsel. Telkens als wij Rijsel Rijsel noemen, herinneren wij aan dat verleden en drukken wij meteen uit dat wij de stad, hoe verfranst ze ook moge zijn, als een Nederlandse stad beschouwen. Ofschoon over verschillende staten verdeeld, maken de Nederlanden niettemin een historische en kulturele eenheid uit.
Wij hoeven er niet aan te twijfelen dat 's-Gravenhage voor de Fransen La Haye en Antwerpen Anvers zal blijven. Laten wij het even vanzelfsprekend bij Rijsel en Duinkerke, bij Keulen, Londen, Parijs en Rome, bij de Taag en de Donau, de Pyreneeën en de Apennijnen houden. Akkoord dat het kleine zaken zijn, maar ze typeren een mentaliteit. Onze das is een vrijwel overbodig kledingstuk en toch hechten wij er belang aan.
Wie naar Frans-Vlaanderen of België schrijft, doe het aan een heer of mevrouw, gebruike verder de Nederlandse naam van de plaats of straat indien ze bestaan en voege er voor Frans-Vlaanderen of Wallonië de Franse vorm aan toe. Zo naar Rijsel: ‘Aan de heer W.W., Rue de la République x, Rijsel - Lille (Nord) Frankrijk/France. Door niet op onaanzienlijke bijzonderheden te letten, zijn de randgebieden van ons taalgebied verloren gegaan, want onze buren hebben niet verwaarloosd wat wij voorbijgezien hebben.
André Demedts.
Auteursrechtelijk beschermd