Eene vraeg welke wy reeds andermael hebben aengeraekt, gaen wy weder in eenige woorden onzen lezeren onder het oog brengen en het is deze: Wat heeft de moedertael sedert eenigen tyd in de nederduitsche provinciën op de verfransching, ten opzigte van het volk, gewonnen? - Welke erkenning, welke herstelling heeft zy van wege het staetsbestuer genoten?..
Op het eerste gedeelte dier vraeg kunnen wy met vreugd antwoorden dat wy wederom eenen grooten stap gedaen hebben; dat een aental verdwaelde vaderlanders de oude moeder erkend en haer werkelyken bystand hebben toegezegd. Dat, langs eenen anderen kant, er een aental jonge schryvers zich dagelyks opdoen en het fransche stof dat hen in kollegiën of hoogescholen besmeurd had, afschudden, om met hart en ziel de heilige vaderlandsche zaek te komen ondersteunen. Met een woord, wy hebben weder verdedigers en aenklevers bygewonnen.
Wat nu het tweede gedeelte der vraeg betreft, moeten wy met schaemte en verontwaerdiging bekennen dat er niets, volstrekt niets gedaen is. Integendeel heeft de moedertael verloren. - Wanneer voorleden jaer de pryskampen voor de kollegiën en athenaea des Ryks uitgeschreven werden, bekleedde de nederduitsche tael eene schoone plaets tusschen de voorgeschrevene onderwerpen. Het Staetsbestuer erkende hier door opentlyk dat het der tael van de grootere helft der natie wilde regt doen wedervaren. De uitslag van den pryskamp, zoo als ieder weet, was, voor zooveel de nederduitsche tael betreft, allergelukkigst. Dan het schynt dat het gevoel van regt en onpartydigheid van wege den Staet van geenen langen duer is geweest; want dit jaer zien wy het programma verschynen en van het Nederduitsch wordt er geen enkel woord meer gerept.
Auteursrechtvrij
