|
| |
| |
| |
| |
Eene Verovering.
(1746.)
De roomsche Keizer, Karel VI, liet na zyn overlyden zyne dochter, Maria Theresia, als eenige en wettige erfgenaem zyner uitgebreide staten.
De magt van een ryk dat sedert eeuwen de afgunst en de vrees in de harten der vorsten die het omringden, had opgewekt, nu vervallen zynde in de handen van eene nog zoo jonge vorstin, had nooit zich de gelegenheid gunstiger opgedaen om eenen troon in welks vernieling zy zich allen heil voorspelden, omvertewerpen. Tendien gevolge zag de noodlottige Maria Theresia, terwyl de rouw over het verlies haers vaders nog gansch heur hart vervulde, byna gansch Europa tegen haer te wapen trekken.
Beijeren, Polen en Spaenjen betwistten haer het erfdeel dat de geboorte en de grondwet haer toewezen. Pruissen rukte in Silesiën, bewerende dat hetzelve hem door erfregt toebehoorde. Saksen, Sardenjen en Frankryk kwamen zich nog by hare vyanden voegen en rukten van alle kanten in hare staten. Doch het was nog niet genoeg alle de magt hunner wapens op eene zwakke vrouw te drukken, hare eigene onderda- | |
| |
nen werden tegen haer opgehitst en tot opstand aengedreven. Door zoo vele vorsten verdrukt, door zoo talryke natiën bevochten, toonde de jonge vorstin eenen moed en eene standvastigheid die aen vele mannen zouden gemangeld hebben. Zy wist de lage pogingen harer vyanden met de grootste behendigheid te verydelen, en door hare toegevenheid en goedheid won zy de achting des volks dat zich eerst tegen haer verklaerd had; en alle die moedige mannen die onder de bevelen harer voorouders reeds sterk geweest waren, werden nu nog magtiger, nu liefde en zelfsopoffering hunne harten kwamen veroveren. Terwyl het vuer der verwoesting vier jaer lang in de vreedzame staten van het keizerryk had geblaekt, had Belgenland het geluk genoten als gerust aenschouwer het lot dat het moest ten deel vallen, aftewachten; maer nu was de tyd gekomen dat het ook alle de onheilen des oorlogs moest gaen deelen. De Franschen zich op menige bloedige nederlaeg willende wreken, vielen met een leger van honderd-duizend man, onder de geleide van den Mareschalk van Saksen op deszelfs grensen en sloegen het beleg voor Doornik. Zy wonnen den veldslag van Fontenoy op een leger samengesteld uit Duitschen, Engelschen, en Hollanders welke tot hulp der stad waren toegesneld. Dit leger van ongeveer veertig-duizend man verloor veel door de verdeeldheid der aenleiders van de verschillende natiën. Doornik zich van alle hulp beroofd vindende, gaf zich over en in weinig tyd zag men byna alle de steden van geheel Vlaenderen onder de fransche heerschappy.
Eenige maenden later, in January 1746, toen men
| |
| |
zich aen geene verdere inrukking meer verwachtte, zag men op eens Brussel belegerd. Groot was de verbaesdheid by het aenschouwen van dit magtig leger welk op de stad aendrong. Deze had reeds hare poorten gesloten en zich tot eenen dapperen tegenweer gereed gemaekt en men begon den vyand, door het gedurig geschut, in zyne werkingen te ontrusten. De aenvallers op hunne beurt schoten ook eene menigte bomben en gloeijende ballen in de stad en in de schanswerken der belegerden. Het stadsbestuer bad driftig den Mareschalk de bestorming der stad te staken daer zy hem voor niets nuttig was; doch deze antwoordde met vele vriendelyke, doch weinig voldoende woorden en weldra bedreeg eene gansche vernieling den kant der Vaert en Schaerbeekpoort. Na eenige dagen in vrees en angst te hebben doorgebragt, begaven zich eenige moedelooze burgers by den gevolmagtigden minister, den graef Kaunitz-Ritberg, hem smeekende de stad overtegeven om haer van eene verdere vernieling te bevryden; doch deze heimlyk hulptroepen verwachtende, kon zich zoo ligt aen zulke treurige eindmiddels niet overgeven. Van dag tot dag werd de nood dringender; want de vyand begon genoegzame opening in de vesten te krygen om er met zyn leger door te rukken; en de ongelukken die eene stormlooping zouden volgen, vreezende, kwam men tot het hooplooze gedacht der overgave en men trad in onderhandeling.
Onder de duitsche en hollandsche troepen die, gedurende het beleg, de stad verdedigd hadden, bevond zich een aental jonge Brusselaren die onderling gezworen hadden tot den dood voor de vaderstad te stryden.
| |
| |
Hoe noodlottig vonden zy zich nu, nu alle hoop voorby was om hun voornemen welk zy zoo plegtig hadden aengegaen, te volbrengen, nu zy zich moesten gaen buigen voor dien trotschen vyand dien zy met het stael in de vuist hadden meenen te ontvangen. En inderdaed hun ongeluk was veel grooter dan dit der andere krygers, hunne broeders: zy verloren niet alleen de vryheid, neen, die zouden zy ook aen de behoudenis hunner medeburgeren kunnen opofferen; maer zy verspeelden den liefderyken grond hunner geboorte stad. Dien grond waer al wat hun heilig en dierbaer was, verbleef, en dien zy hunne vyanden overlieten, gingen zy verruilen tegen een vreemd land, tegen eene gevangenis waer het de overwinnaer zou goedvinden hun vasttekluisteren. Dit gedacht maekte zulken diepen indruk op hunne gemoederen dat zy hunnen vorigen eed herinnerende, op nieuw besloten de stad nooit levend te verlaten.
Den volgenden dag namen de Franschen bezit der Vlaemsche-poort en de bezetting verliet de daer op volgende dagen in vier afdeelingen de stad. De Brusselaren hadden zich vol wanhoop na hunne wooningen begeven, en zochten slechts aen de aendacht der vyanden te ontsnappen, onder wederzydsche belofte nogtans zich by het minste gevaer te vereenigen.
Nauwelyks had de overwinnaer zich van de stad meester gemaekt of het geheim dat er schuilde, was hem bekend. Hy oordeelde de grootste omzigtigheid om het bedekte gevaer tegen te gaen, noodig. In den avond werden de huizen der verdachte burgers geopend en allen die zich met wapenen bevonden naer de gevangenis
| |
| |
geleid. Deze daed van inbreuk was zoo bedektelyk niet kunnen geschieden of weldra kwam er eene menigte krygers om hunne broeders te ontzetten van alle kanten toegeloopen. Dit alles was vruchteloos, dit wisten zy; het was ook de hoop om te zegenpralen niet die hun dien moed instortte. Als uitzinnig wierpen zy zich een voor een tegen hunne magtige vyanden. Velen sneuvelden in den roekeloozen aenval. De anderen levend aengehouden, werden als pligtig aen schennis van vredeverbond gevangen.
Den dag nadien, nu alle gevaer uit den weg was geruimd, begonnen de overwinners, schoon zy meer dan vyf-duizend dooden te betreuren hadden, de behaelde zege tusschen de lyken en puinen der overwonnenen te vieren. Op het Stadshuis hadden zich de bezonderste aenleiders des legers op een gastmael vergaderd, terwyl de straten weêrgalmden van de schreeuwen en zangen der dronke en woeste krygsbenden die gedurig de woorden: ‘aen ons de overwinning! aen ons de zege! leve Frankryk!’ op de ongestuimigste wys herhaelden.
Terwyl dezen zich aen de buitensporigste vreugde overgaven, bevonden de burgers zich in de droevigste gesteltenis; want by hun was het al armoede en verwoesting dat zich aenbood. Daer zag men eene vrouw by de puinen harer vorige wooning zitten weenen; daer een man, een troostlooze vader, tusschen de asch naer de lyken van eene gemiste vrouw of kinderen zoeken. By deze en andere hartscheurende tafereelen mengde zich de dolle vreugden der Franschen die zich, als duivelen der verwoesting, tusschen de puinen en
| |
| |
vlammen die zy aengestoken hadden, verlustigden.
Gelyk de statige stilte welke een woest onweder volgt, begon ook dit ongestuimig gewoel te verminderen en alles kreeg eene doodsche rust weder. De laetste stralen der ondergaende zon waren reeds lang verdwenen; de stille maen verlichtte treurig de ongelukkige stad.
In de Blykstraet was schier alles vernield. Tusschen de beschadigde en ingestorte huizen stond er echter nog eene wooning waer over het vuer der verwoesting alle zyne onheilen niet had verspreid. Alleenlyk waren de menigvuldige kleine vensterruiten op de gansche uitgestrektheid van den voorgevel byna alle, hetzy door de hitte der vlammen of het instorten der muren, gesprongen of verbryzeld. De vensters had men zorgvuldig met tapyten en wollen deksels bekleed om zich van de koude des jaergetyde te bevryden.
In deze nederige wooning zat een man met sneeuwwitte haren, het hoofd op de borst gebogen, voor een groot vuer welks gloed de schaduwe der voorwerpen die het omringden op de gele muren der kamer rondspreidde. Schoon hy in alles het kenmerk des hoogstgevorderden ouderdom scheen te dragen, had hy echter die rustvolle jaren welke het leven na de ongestuimige en altyd opgehitste dagen der jongheid verleent, nog niet verlaten. Van jongs af had hem het ongeluk als eene trouwe gezellin bewaekt, de smarten eener gedurige ziekte hadden zich met alle de folteringen eener onderdrukte ziel gepaerd, en deze hadden zyne levenskrachten uitgedoofd en hem voor den tyd verouderd.
Friwaerd, zoo heette hy, was zoon van eenen voorheen wel bemiddelden burger van Brussel. In het jaer
| |
| |
1695 toen de Franschen onder Lodewyk XIV de stad beschoten, werden alle zyne eigendommen de prooi der vlammen en de vader zelf bleef onder de puinen zyner eigene wooning dood. Der moeder was het gelukt zich met haer eenig kind te redden; maer nu was er de arme weduwe geen enkel middel van bestaen meer overgebleven en de zoon werd ten prys van het zweet des aenschyns zyner moeder opgevoed, tot dat deze zwakke vrouw onder de droefheid en den gedurigen arbeid bezweek en in de armen van haren nog zoo jongen zoon den geest gaf.
Nu de jonge Friwaerd zich van degenen die hem het meest op aerde beminden, verlaten vond, werd het leven hem treurig en bitter. Hy had zyne moeder tot den laetsten oogenblik voor hem zien werken als eene slaef en nu, nu hy genoegzame krachten meende gaen te bezitten om op zyne beurt voor haer te zorgen, werd zy hem ontnomen en hy had niets dan tranen heur ten loon. Gewis zou hy aen de gevolgen eener altyddurende kwyning gestorven zyn, indien er geene tedere vrouw, een engel van vertroosting, zyn ongeluk had komen verzachten, met zich geheel aen zyn noodlot op te offeren. Hy wist zulke tedere zelfsopoffering te waerderen en dankte vurig de Voorzienigheid die het bitterste bestaen met zoo veel heil vervullen kan. Een zoon had reeds hunne zoete vereeniging bekroond; maer de fortuin die nooit iets bestendig laet, had aen hem, haren verworpeling, slechts het zoete getoond om hem het bittere des te beter te doen smaken; want in de geboorte van een meisje, welk hun beider geluk zou moeten hebben voltooijen, bezweek die aengebede vrouw onder
| |
| |
de hevige smarten des barens, en de ongelukkige vader bleef ten eenigen steun zyner kinderen over.
Die zoon was nu een man geworden en had den haet tegen de Franschen als een erfregt van den vader verkregen. Nu die onstervelyke vyanden hunner vryheid zich weder onder de stedelyke muren bevonden, had hy niet geaerzeld zich onder de verdedigers zyner geboortestad te scharen. In niets had hy in heldenmoed voor zyne stadgenoten geweken. Allen, even moedig, even driftig hadden zy op de vesten gestreden; even onversaefd, even uitzinnig, hadden zy zich in de handen hunner magtige vyanden geworpen.
Doch laet ons tot de wooning terugkeeren. Naest de zyde des vaders zat zyne dochter wier geboorte het leven aen hare moeder gekost had. Het was een teder en minlyk meisje van omtrent zeventien jaer. Zy hield de handen des ouderlings gedurig in de hare gedrukt, en zigtbaer en zieltreffend was de liefde welke zy hem toedroeg. Zy aenzag hem met bitterheid, met medelyden. Hoe ongelukkig vond zy zich hem niet te kunnen troosten! Te vergeefs zocht hare inbeelding naer woorden die hem een weinig vergetelheid zyner ongelukken zouden hebben kunnen inboezemen; maer terwyl heur hart in dit oogenblik slechts de pynen haers vaders scheen te gevoelen, werd hare ziel ook van bitterheid verscheurd. Het arme kind had ook reeds van dien ouderdom, die nog met geluks- en vreugdedroomen had moeten vervuld zyn, zeer veel geleden.
Gelyk alle bloemen hare aengename geuren ophalen om eenen schoonen zomermorgen te verlustigen, zoo strekten ook alle natuerlyke hoedanigheden om de be- | |
| |
valligheid dier jonge maegd te vergrooten. Behalven hare zwierige gestalte en engelenaenzigt welk de natuer haer zoo milddadig had geschonken, straelde in haer nog die onschatbare bekoorlykheid der onschuld uit, die zegt hoe zuiver en teder een hart is, waer nooit het gift der wereld zyne verwoesting heeft in gemaekt.
Nu echter had zich eene treurige kwyning, zoo treffend voor alle gevoelig hart, over haer aenschyn verspreid:
- ‘Johan zal de gevangenis niet verlaten’ zegde het meisje zeer mismoedig. ‘Er zegt my iets dat deze dag voor ons niet gelukkig eindigen zal! Hoe slecht lezen wy in de oogen der menschen? Wie had gedacht dat de Mareschalk, een man zoo groot, zoo edelmoedig in schyn, ons bedroog; dat zyne vriendelykheid en betoond medelyden slechts spotterny waren?’
- ‘Gy bedroeft u ten onregte, myne Martha’ sprak de vader met tederheid tot haer, ‘morgen zullen wy uwen broeder omhelzen. Meent gy dat men aen zulk een prachtig gastmael, waer ik roekeloos genoeg ben geweest u naer toe te leiden, aen ons, arme overwonnenen, denkt. Maer wat spreekt gy van grootmoedig, myn kind, is het eene groote daed een gerust en vreedzaem land te vernielen, is het groot de magt die de Voorzienigheid ons ter verdedigen gaf tot verdrukking te gebruiken.’
- ‘ô Neen vader’ viel het meisje uit, ‘er is geene grootheid als in de deugd; maer dat de Mareschalk ons mynen broeder wedergeve, dat hy u in uw ongeluk dien zoeten troost verschaffe en ik zal hem gansch myn leven beminnen en grootachten.’
- ‘Ja, zoo zyt gy allen, myn kind; in uwe harten
| |
| |
schuilt slechts liefde en medelyden; maer in ons is het een grootscher gevoel, een gevoel van eigen weerde en trotschheid. Hoe pynlyk is het niet voor een man zich te buigen en te vernederen voor dengene welken men veracht. ô, Myn kind, die slag is ons pynelyker dan de dood.’
- ‘Ik ben het dan die u altyd ten ongeluk strek, ô vader,’ riep het meisje, terwyl hare blikken om vergeving schenen te smeeken, ‘ik ben het die u den verderflyken raed heb ingestort. Het is dan uit liefde tot ons dat gy u zoo in uwe eigen oogen hebt verlaegd?’
- ‘Neen Martha’ riep de vader, terwyl hy haer met geestdrift op de borst druktte, ‘gy zyt nog myne rampzalige kinderen, de eenige schat dien ik bezit, de eenige band die my aen de aerde vastkleeft; maer welhaest, myne tedere dochter, zult gy dien ongelukkigen vader dien gy zoo lief hebt, dien gy zelfs bovenmaten bemint, hem aen wien gy niets dan een treurig bestaen verschuldigd zyt niet meer bezitten. Het graf gaept reeds op hem, de onvermydelyk dood zal my welhaest uit uw midden wegrukken, en dan, dan zoudt gy u alleen bevinden, gansch alleen in eene overwonnene stad, aen de moedwilligheden eener snoode krygsbende blootgesteld; en uw broeder die dan in myne plaets u zou moeten beschermen, over uwe veiligheid zou moeten waken, zal zitten kwynen in het diepste eener gevangenis. Voor u, myne kinderen, voor u zou ik, indien alle levenskrachten in my niet gansch waren uitgedoofd, alle gevaren trotseren en nu, nu tranen en beden myne eenige wapenen zyn, zou ik voor u allen smaed en verachting verdragen.’
Na deze woorden omhelsde hy nog eenmael zyne
| |
| |
geliefde dochter en hield haer zoo driftig tegen zyn hart gewrongen als of al het vuer der jongheid in hem was teruggedaeld. Niets liet zich hooren tusschen deze verrukkende uitboezeming van kinderliefde, dan de herhaelde zoenen des vaders en de snikken van het meisje die, door de droeve voorspelling des ouderlings geraekt, in bitter geween was uitgeborsten.
Terwyl zy nog met de grootste opgetogenheid elkander omarmden, viel de yzeren hamer welke op de voordeur hing, ligtjes neder. ‘Daer is hy’ riep het meisje, terwyl zy zich van haren vader losruktte, met eene blyde, doch door de hevige ontroering verdoofde stem, en de deur openende, spreidde zy reeds hare armen om haren broeder te ontvangen. Doch weldra hare misgreep ontwarende, week zy schaemrood en gansch ontsteld achterwaerts. Een man van lange gestalte het hoofd met eenen kleinen driepuntigen hoed bedekt, trad binnen. Een groote blauwe mantel omgordde hem de lenden. Tusschen deszelfs opening ontwaerde men op zyne borst by de gouden borduerselen zyner kleederen, een prinselyk eerekruis en eenen degen met een zeer kunstig gedreven gevest welke hem aen de linker zyde hing. Zyne oogen waren ontsteld, en zyne wezenstrekken droegen de teekens dier dolzinnige vreugden die den staet der dronkenschap verraden. Na eenige verdwaelde en wulpsche blikken op het bange meisje gestuerd te hebben, vatte hy haer met de hand; doch zy ontruktte dezelve met eene snelle beweging en vlugtte aen de zyde des vaders die reeds, by het zien des vreemdelings, uit zynen stoel regt gestaen was en de bewegingen van den onbekende met ontevredene
| |
| |
oogen bespeurden. Na deze mislukte poging wierp de vreemdeling zynen mantel op de tafel, plaetste zich op den ledigen stoel nevens den ouderling en trok deze met de hand in zynen zetel terug.
- ‘Laet de vryheid die ik jegens u neem, u niet belgen, myn waerde vriend,’ sprak de ridder hem zeer minzaem toe; ‘gy weet niet hoe zeer my de vreugde vervoert, ten ware gy ook in nog jongere jaren eens overwinnaer zyt geweest! Hoe bly ademt men de lucht eener veroverde stad in, hoe trotsch stelt men den voet niet op den grond die men ten koste zyns bloeds bezit!’
- ‘Ik begryp de oorzaek uwer vreugde genoeg, Mynheer, het past den overwinnaren zich te verheugen! Maer welk is toch de rede die u zoo ontydig myne wooning doet ontrusten?’
- ‘Hoe koud handelt gy jegens my, ik die, uit liefde tot u, de grootste moeite niet heb gespaerd om u optezoeken, die dit gastmael waer de gulle vreugde alle hartgrievende kommernissen verdryft, heb verlaten, alleenelyk om by u te zyn, die sedert ik u met uwe minnelyke dochter by den Mareschalk aengetroffen heb, nergens rust noch ware vreugde heb gesmaekt; en nogtans, ondanks uwe onverschilligheid, ben ik, ik de graef De Sorelle, bereid alle myne eertytels, alle myne rykdommen aen uwe voeten opteofferen.’
De vader ontstelde zich by deze woorden. Een voorgevoel van vrees beneep hem het hart, doch hy antwoorde zeer rustig:
- ‘Ik dank u voor de toegenegenheid die gy my draegt, Mynheer, ik weet niet waer ik de achting van
| |
| |
uwe adelheid verdiend heb; maer ik weiger alle de gunsten die gy my voorstelt. Zoo ik my by mynheer den Mareschalk aengeboden heb, was zulks alleen om de vryheid van mynen zoon aftesmeeken; met mynen zoon ben ik ryk, ben ik gelukkig genoeg.’
- ‘Dien zoon dien gy zoo waerd acht, kan ik u wedergeven. Het is niet mogelyk dat de Mareschalk aen my, aen den vriend zyns harten iets weigere; ik herhael het, het zal slechts van u afhangen gelukkig te zyn; maer wat willen wy ons langer met ernstige zaken ophouden op een oogenblik dat er niets dan vreugde in ons woonen mag. De vermaken wachten my nog, uwe dochter neem ik met my naer het feest: uwe stille wooning past niet aen hare jeugd; het is niet wel de roozen aen den dag te ontrukken.’
Nu zag de noodlottige vader niet dan te wel dat hy zyn laetste ongeluk niet te boven was en dat er nog een vloed van onheilen hem bedreigen kwam. Hy wendde zich tot het onstelde en bange meisje en aenzag haer met bitterheid. Hoe gaerne zou hy haer van eene onderhandeling waervan de woorden haer zuiver hart zoo moesten ontstellen, verwyderd hebben gezien.
- ‘Maer Mynheer’ antwoorde hy ‘gy eischt eene oneerlyke daed. Wie vader zal zyne dochter by nacht eenen man die hem gansch vreemd en waervan het karakter hem onbekend is, laten volgen! Gy begrypt genoeg dat dit niet mogelyk is.’
- ‘En ben ik niet edel, zeg; is myn ridderschap u geen waerborg myns gedrags? Maer wat spreekt gy van vreemd; hebben myne daden u dan nog niet getoond dat ik uwe dochter bemin? Gy weet niet dat sedert
| |
| |
dezen morgen myn geest aen niets heeft gedacht dan aen haer, myn boezem nooit heeft gejaegd dan voor haer, dat ik haer voor myne teêrgeliefde, voor myne minnares heb verkoren.’
- ‘ô, Mynheer, gy dwaelt. De vreugde die de overwinning in u heeft gebaerd, heeft u het hoofd verward? Weet gy niet dat het uwe adelheid niet vry staet een meisje zonder naem, zonder fortuin te beminnen? Geloof my, als vriend, morgen zoudt gy met uwe verdwaeldheid van heden spotten.’
- ‘Zult gy my dan onophoudend tegenspreken’ zegde de ridder op eenen stuerschen toon ‘weet dat uwe tegenkantingen my grootelyks beginnen te mishagen; myn voornemen is vastgesteld; het zal u niet gelukken hetzelve te verydelen.’
- ‘Oh! heb medelyden met ongelukkige slagtoffers der ellende!’ zegde de vader met eene smeekende stem. ‘Ontruk my den eenigen troost myns ouderdoms niet, wees edelmoedig en verlaet myne wooning, om Gods wil.’
- ‘Neen’ riep hy ‘neen, ik wil en zal haer met my heen voeren! Weet gy dan niet dat elk oogenblik van verbeiding eenen vloed van ongeduld in my stort; hoe weinig dankbaer zyt gy voor al de liefde die ik u bewys!’
- ‘Medelyden, medelyden’ riep de vader zich voor de knieën van den Franschman werpende, ‘ach! maek u het geweld niet ten nutte; gebruik uwe mannenkracht niet om eenen magteloozen ouderling die zyn kind tot den laetsten adem byblyven zal, te bestryden.’
- ‘Myn geduld neemt een einde, oneerbiedige’
| |
| |
riep hy, den ouderling van hem werpende, ‘is het niet aen u, nederig schepsel, als gy zyt, voor uwe overwinnaren te kruipen en te gehoorzamen; reeds lang genoeg hebt gy my mishaegd, lang genoeg hebt gy myne goedheid miskend; maer ik zweer u by mynen degen dat gy my uwe wederspannigheid duer betalen zult.’ Dit zeggende, plaetste hy de hand met eene vervaerlyke beweging op het wapen dat hem aen de zyde hing.
Het meisje dat lang, weenend en spraekloos, dit verschrikkend vertoog bygewoond had, viel nu huilend aen de borst heurs vaders; zy strengelde hare beide armen om zyne lenden en deed hem eenige stappen achterwaerts doen, terwyl zy angstig achterrug de bewegingen van den Franschman naerspeurde. Maer de vader rukte zich zachtjens uit hare armen, knelde ze in de zyne en hield haer zoo het aengezigt tegen zyne borst gedoken. Nu scheen het als of de kinderliefde in hem de uitzinnigste moed en misachting des doods ingestort had. Hy liet zyne bezwymde dochter in eenen stoel nedergaen, en dan met eene snelheid, ongewoon in zynen ouderdom, liep hy den ridder toe, rukte hem by verrassing het zwaerd uit de vuist en plaetste zich met hetzelve gelyk een man die slechts dertig jaren zou geteld hebben, voor zyne dochter.
Nu was de toorn van den Franschman ten top. Vloekend wierp hy zich op den ouderling, en waegde zyn leven om zyn verloren wapen te hervatten; maer de vader dreef hem gedurig met hetzelve zoo behendig van hem af, dat het den ridder onmogelyk was hem te naderen. Na eenige stonden elkander heen en weêr gedreven te hebben, had het zwaerd den roekeloozen
| |
| |
graef diep in de zyde geraekt, en met eenen grooten schreeuw viel hy uitgestrekt en levenloos ter aerde neder.
Op dit gerucht kwam er eene nachtwacht langs de beschadigde venster in huis gerukt, en vond benevens den zielbrakenden ridder eenen ouderling die met ontstelde en flauwe oogen op een roerloos meisje staerde, dat hy aen de borst drukte. Vader en kind werden beide uit hunne wooning geleid, in hechtenis genomen, en korts daerna in het openbaer geregt.
De ongelukkige Johan werd vergeten; hy bleef gevangen tot dat hy, twee maenden later, met eenige zyner makkers de handen zyner vyanden ontvlugtte. Johan werd met de dood zyns vaders en zyner zuster bekend; niets verbond hem meer aen het leven. Hetzelve was hem bitter geworden, en hy zocht slechts den dood op het slagveld te ontmoeten.
Een jaer hierna vocht de troostlooze zoon nog éénmael tegen de Franschen in den slag van Louwfeld, en nog éénmael viel hy gewond in de handen zyner vyanden. Eenige maenden hierna werd de vrede aengegaen en alle gevangenen in vryheid gesteld.
Later streed hy in verscheidene veldslagen onder Karel van Lorrynen tegen de Pruissen en verwierf door zynen heldenmoed de grootachting van de ervarenste krygers.
Amerika vocht zich vry, en hy bevond zich onder de banieren van den beruchten Washington en sneuvelde eindelyk voor de vryheid dier helden, zyne natuergenoten.
p. van delen.
|
|
Auteursrechtvrij
