Noordnederlandse Historiebijbel

Van Trifoen

[Tekst]

Trifoen die quam uut Arabyen ende brocht die jonge Antyochus, Alexanders zoen, ende vergaderde sijn vrienden die hi daer int lant hadde.

Ende hi screef an Jonatas om vrientscap ende gaf hem dat bisdom van Jherusalem ende 4 steden int lant. Oec sende hi hem goude vaten uut te drinken ende biscopsgewaden van purpur. Symon, Jonatas brueder, die gaf hi al dat lant van Cyryen tot Egypten

[fol. 238va]

daer rechter over te wesen. Doe quam Demetrius in Galyleen. Ende Jonatas die toech tegen hem te striden. Ende doe ontliep Jonatas meest al sijn volc. Doe scoerde hi sijn cleder van rouwe ende doe bat hi Gode mit opgeheven handen dat hi hem te hulpe quaem. Doe reet hi in die vianden ende si worden vluchtich. Doe Jonatas volc dat sach, doe quamen si weder ende si verslogen ende verjaechden haer vianden. Doe toech Jonatas mit sinen volc weder in Jherusalem.

Ende doe sende Jonatas te Romen ende vernyeude den vrede die Judas, sijn brueder, gemaect hadde. Symon die toech in Jafeth ende vestede dat jegen Demetrius. Ende Jonatas maecte die mueren vast in Jherusalem.

In dien tiden docht Trifon valsheit: hoe hi den jongen Antiochus mochte doden ende selve coninc wesen. Mer hi ontsach Jonatas ende docht hoe hi hem eerst mochte ter doot brengen. Ende hi ontboet Jonatas tot hem mit 40.000 man. Doe sach Trifon dat hi niet an en hadde. Doe geboet hi openbaer al sijn volc dat si Jonatas onderdaen souden wesen. Doe seide Trifon tot Jonatas: "Laet u volc een deel thuys varen ende vaert mit mi te Tholomais: die stede wil ic u geven." Jonatas die betroude hem ende waende al

[fol. 238vb]

waers ende toech mit hem mit 3.000 man. Ende doe liet hi daer 2.000 in Galyleen ende quam mit een dusent tot Tholomays. Doe nam hem Trifon heimelic ende sloet hem in een kercker ende sloech al dat volc doot dat hi aldaer brocht. Doe waren al die joden bedroeft ende screyden om Jonatas.

Doe nam Trifon een groet heer ende waende Jherusalem belopen hebben. Mer die joden coren Symon tot enen heer in Jonatas stede ende wederstonden die valsche Trifon. Symon die maecte Jherusalem vast ende sende volc in Jafet om dat te besetten. Doe Trifon dat vernam, doe sende hi boden an Symon om vrede. Ende hi seide dat hi sinen brueder hielt voir gelt dat hi hem sculdich was. "Ende sent mi dat gelt of sinen kinder te gysel, ic sel u Jonatas wedersenden." Symon wist wel dattet valscheit was, mer om des volcs seggens willen so sende hi hem die twee kinderen. Doe Tryfoen die kinderen hadde, doe dode hi den vader mit die kinderen, dat een quade moert was.

Ende doe dode Trifon Antyochus, den jongelinc, ende wort coninc in sijn stede. Doe dat Symon vernam, doe sende hi an Demetrius ende gaf hem giften. Ende hi bat hem dat hi Jherusalem quijt scoude ende al dat lant van Judeen ende vergaef hem alle misdaet. Doe scautse Demetrius quijt van allen saken. Nu waren die joden eerst recht vry van datse Nabugodonosor eerst vinc.

Doe toech

[fol. 239ra]

Symon ende wan Gasen, die stede, ende brac die afgoden ende settede daer joden in die die wet Gods hielden. Ende die Griecken ruumden al van Davids toorn, die si beseten hadden noch van Epyfanus tiden. Symon die was out. Ende hi gaf Jan, sijn soen, Gasen, die stede, ende maecten daer here of.

Doe vergaderde Demetrius een heer jegen Trifon. Ende dat vernam Arcerces, die coninc van Persen. Ende hi sende daer een prins mit voel volcs. Die vinc Demetrius ende sloech hem voel volcs of.

Aldus bleef Judeen sonder striden. Symon, die biscop van Jherusalem, die maecte in Jeppe een haven ende beterde dat lant van Judeen ende verdreef daeruut die heydense macht. Ende elc man sat vry onder sinen wijngaert ende in sinen boemgaert sonder vresen.

Die Romeynen senden Symon enen vergulden scilt ende gaven hem vryheden. Ende si overscreven hem vrientscap in coperen tafelen. Ende die vergulden scilt dede die biscop Symon setten opten berch Syon.

Demetrius die daer gevangen lach, die had een kint ende hiet Antiochus. Dat begeerde sijns vaders lant te besitten ende vergaderde sijns selfs volc ende versloech voel van Trifons volc. Ende Trifon vloech in een stat ende daer beleide hem Antiochus. Dese Antyochus die screef an Symon dat hi hem al die vryheden gaf die hem sijn vader gegeven hadde. Ende oec gaf hi hem macht haer eygen gelt te slaen. Doe Antyo\chus

[fol. 239rb]

Trifon belegen hadde, doe sende hem Symon te hulpe 2.000 man ende ander scoen gaven. Ende Antiochus ontseide die gaven al ende en woude die voerwaerden niet houden die hi hem beloeft hadde. Ende Antyochus die sende een bode tot Symon, die hiet Antenobius ende hiet hem dat hi overgave Davids toorn ende Jeppe ende Gasen ende tijns van der stede, of hi soude comen ende beleggen Jherusalem. Doe dat Symon verstont, doe seide hi: "Wi en hebben geen vreemt lant beseten mer ons eygen lant ende erve dat wi op onsen vianden gewonnen hebben." Antenobius keerde tot Antyochus ende seide hem die andwoerde van Symon. Doe was hi toornich.

Ende Trifon die ontvoer hem mit scepen. Ende doe beval hi sijn lant den hertoge Cendebeus ende volchde Trifon na. Doe belach Cendebeus een stede in Judeen.

Doe dat Symon vernam, doe seide hi tot sinen kinderen: "Mijn brueders ende ic die hebben tot nu toe onse vianden verdreven. Nu ben ic een out man ende ic sette u in mijn stede. Vecht sterckelic. Die hulpe Gods si mit u." Hi gaf hem 20.000 man. Ende si togen jegen Cendebeus. Mer daer liep een water tusschen hem beiden. Jan reet eerst in dat water ende socht die passage ende al dat volc volchden hem. Doe sta\ken

[fol. 239va]

si basunen op. Ende doe wort Cendebeus vluchtich ende si slogen hem daer voel volcs of. Ende die jonge Judas wort gewont. Ende Jan die volchde die vianden ende jaechdese te Cedron in die stede. Doe keerden Symons kinderen weder in Jherusalem.

Die byscop van Jherusalem, Symon, die hadde een dochter. Die gaf hi enen man, hiet Tolomeus, ende was here van Yerico. Hi was rijc van scat, sodat hi hem verhovaerdichde ende docht hoe dat hi Symon, sinen sweer, ende sijn kinderen mocht doden ende here worden over Judeen. Symon die toech doer dat lant van Judeen om alle dingen te rusten te setten. Ende hi quam in Yerico mit twee van sinen kinderen, Judas ende Matatias. Doe settede hi Symon ende sijn kinderen in een camer ter maeltijt. Ende hi sende daer luden toe diese doot slogen. Ende hi vinc Symons wijf mit twee jonge kinderen. Ende hi screef an Antyochus om hulp ende sende volc te Jherusalem om dat in sijn macht te crigen. Ende in Gasen sende hi oec volc om Jan daerin te doden. Mer Jan die wort gewaerscuwet, sodat hi haestelic in Jherusalem toech. Ende hi versloech diegene die daer gecomen waren om hem te doden. Ende hi wort biscop in Jherusalem na sinen vader.

Nu sijn alle Matatias kinderen doot. Judas, Jonatas ende Symon

[fol. 239vb]

die storven al verradelic, omdat si hulp ende troest sochten an die heydene Romeynen.