Noordnederlandse Historiebijbel

Van Cams geslacht ende van den eersten afgod, die Belus hiet. 11 capittel

Cam wan een soen na der dyluvyen, hiet Chus. Thus wan enen soen, hiet Nemroth, ende was een rose 10 cubitus lanc.

[fol. 6vb]

Doe berutede hi ende beroefde ende beheerde al dat lant dat omtrent hem was. Hi hadde sijn oudevader horen seggen van der dyluvyen, dat al die werelt verdranc. Doe docht die Nemroth: hi woude enen toorn so starc ende so hoech maken, of die dyluvye quaem weder, dat hi sijn lijf daerop mocht onthouden. Ende hi began die toorn te maken. Ende die Nemroth wan enen soen, hiet Belus. Ende doe Nemroth doot was, doe docht sijn soen dat hi dien toorn optymmeren woude also hoech, dat hi daermede in den hemel clymmen mocht. Mer God en woude dat niet gehengen - daer wrochten 72 mannen an - ende God gaf elc man een sonderlinghe tael ende spraec, soedat die een den anderen niet en verstont. Ende si mosten dat tymmeren mit confusen afterlaten. Ende daerom wort dien toorn genoemt `Babel'. Dat is te seggen `confuus'.

Ende die Belus wan enen soen, hiet Nynus. Ende die tymmerde die grote stat Nynyve. Ende hi hadde een wijf, hiet Semeramis. Die vant eerst dat die mannen broken souden dragen om haer scamelheit te bedecken, want si was seer luxuriose. Dese Nynus dede een beelde maken van goude na Belus sinen vader, dat groet was ende binnen hol. Dat sette Nynus binnen Nynyve opter plaetsen. Ende hi geboet over sijn conincrijc: so wie yet misdede, groet of cleyn, die soude comen voir dat beelde ende doen hem sacrificie ende anbedent voir een God, so waer hi vry

[fol. 7ra]

van al sijn misdaet. Dat was dat eerste beelde ende afgod, dat ye in der werelt quam.

Mer die Griecken eerden ende anbeden dat vuer voir enen stercken God, want si seiden, dat dat vuer al die goden verwan, waren si gouden, yseren, stenen of houten. Daer seide Nynus jegen ende hi maecte een overdracht mit den Griecken: wes God dat den anderen verwonne, die sout men anbeden. Doe dede Nynus dat beelt van sinen vader al vol gaten drilen ende stopte dat weder mit sement ende goet dat beelde vol waters, want het was bynnen hol. Doe set men dat beelde op die plaets ende die Griecken maecten daer een vuer omme. Ende doe dat vuer begonde te barnen, doe smaut dat sement, ende dat water uten beelde lesschede dat vuer. Doe scoten die van Nynyve op mit enen geruft ende riepen, dattet haer God gewonnen hadde. Aldus worden die beelden van den ongelovigen menschen angebeet voir goden, omdat die duvelen daeruut spreken.

Van Semeramis, die coninghinne van Babylonien

Doe Nynus doot was, doe liet hi twee sonen after. Doe seide Semeramis, sijn wijf, tot haren outsten soen: "Wil gi nu minen wille doen, so sel gi die meeste heer wesen van der werelt. So neemt mi tot enen wive. Wil gi dat niet doen, so sel ic u verdriven uut desen lande." Die soen consenteerdet ende nam sijn moeder tot enen wive

[fol. 7rb]

jegen die ewe. Die soen starf corts daerna.

Doe seide Semeramis tot haren anderen soen: "Wil gi mi nu hebben tot enen wive, so moechdi die meeste here wesen van al der werelt." Doe seide die soen: "Moeder, ten is niet behoerlic, dat een kint sijn moeder sel hebben tot enen wive." Doe seide die moeder: "Wil gijt niet doen, so sel ic u verdriven uuten lande." Doe seide die soen: "Moeder, sel ict ymmer doen, so geeft mi een half jaer respijt om mi daerjegen te bereiden." Doe gaf si hem dat respijt.

Dese soen was genoemt Trebata; die toech verre in een vreemt lant, aldaert hem genoechde te wonen, ende begonde daer een stede te maken, ende haelde uut sijns moeders lant grote scat ende guet. Doe dese stede volmaect was, doe noemde hise na hemselven `Trebata'. Dat is `Trier'. Ende dat was 1300 jaer eer Romen gesticht was.

Doe dat half jaer omgecomen was ende Semeramis van haren soen niet en vernam, doe sende si boden uut in allen lande om te soken. Ten lesten wort hi gevonden. Doe togen die boden tot Semyramis ende wijsden haer waer haer soen was.

Ende Trebata tymmerde enen tempel, daer hi sijn afgoden in settede, ende die verwolfde hi mit seylstenen. Doe Semeramis haren soen wiste te vinden, doe bereide si haer ende toech tot

[fol. 7va]

hem om hem te nemen tot enen man. Doe Trebata vernam, dat sijn moeder tot hem quam, doe toech hi haer jegen ende ontfincse vriendelic. Doe begheerde si bruloft te volbrengen. Doe seide Trebata: "Moeder, ic heb u eerst geloeft te offeren in vol harnas in den tempel voir onsen god, eer ic die bruloft doe." Semeramis was tevreden.

Doe toech Trebata sijn moeder vol harnas an ende leedse in den tempel. Doe si in den tempel quam, doe togen die zeylstenen dat yser mitten lichaem na hem. Ende daer bleef Semeramis hangen int verwolft van den tempel ende smoerde daer. Also als si onnatuerlic geleeft hadde, also starf si onnatuerlic.

Van Jafet quamen die Griecken ende wort een groet geslacht. Ende Sem woende daer mede int lant.

Van Sems geslacht

Doe Sem 100 jaer out was, doe wan hi enen zoen, hiet Arfaxat, twee jaer na der dyluvyen. Ende daerna wan hi sonen ende dochteren.

Ende Sem was Noe outste soen. Ende hi was die eerste priester, die ye in der werelt quam. Ende oec was hi coninc van Salem - ende daerna wast Jherusalem -, want Sem wort van den engel Gods priester gewiet ende geheilicht, ende wort genoemt Melschisedech. Ende Abraham ghinc voir hem ter scolen. Ende doe Abraham

[fol. 7vb]

, Loth sinen neve, uter vangenis mit sinen vrienden verlost hadde ende wederommequam, doe quam Melschisedech, die priester, mit broet ende wijn. Ende dat was een figuer, dat Cristus, die overste priester, soude offeren sijn vleis ende sijn bloet in der gedaente van brode ende van wijn, alst ghesciede in den Laetsten Avontmael ende noch alle daghe gesciet in der heiliger Missen.

Doe Sem out was 600 jaer, doe bleef hi doot.

Doe Arfaxat out was 30 jaer, doe wan hi enen soen, hiet Sale. Ende daerna wan hi sonen ende dochteren. Ende doe hi out was 300 jaer ende 30, doe bleef hi doot.

Doe Sale out was 33 jaer, doe wan hi enen soen, hiet Heber. Ende daerna wan hi sonen ende dochteren. Ende doe Sale out was 400 ende 36 jaer, doe bleef hi doot.

Doe Heber out was 33 jaer, doe wan hi enen soen, hiet Phales. Ende daerna wan hi sonen ende dochteren. Ende doe Heber out was 400 ende 63 jaer, doe bleef hi doot.

Doe Phales out was 30 jaer, doe wan hi enen soen, hiet Reu. Ende daerna wan hi sonen ende dochteren. Ende doe Phales out was 200 jaer ende 39, doe bleef hi doot.

Doe Reu out was 32 jaer, doe wan hi enen soen, ende hiet Sarug. Ende daerna wan hi sonen ende dochteren. Ende doe Reu out was 200 ende 35 jaer, doe bleef hi doot.

Doe Sarug out was 30 jaer, doe wan hi enen soen, hiet Nachor. Ende daerna wan hi sonen ende dochteren. Ende doe Sarug out was

[fol. 8ra]

200 ende 30 jaer, doe bleef hi doot.

Doe Nachor out was 29 jaer, doe wan hi enen soen, hiet Thare. Ende daerna wan hi sonen ende dochteren. Ende doe Nachor out was 100 ende 48 jaer, doe bleef hi doot.

Doe Thare out was 70 jaer, doe wan hi Abram, Nachor ende Aram.

Aram die wan enen soen, hiet Loth, ende 2 dochteren. Die een hiet Saray ende die ander hiet Melcha. Ende Aram die sterf in Caldeen voir sinen vader in een stat, hiet Hur.

Doe nam Abraham sijns brueders dochter tot enen wittachtigen wive, want die wet was doe also geordiniert. Ende Nachor, sijn brueder, die nam Melcha, Saren suster, tot enen wive.

Doe wouden die van Caldeen, die Griecken, Thare daertoe dwingen, dat hi dat Griexe vuer soude anbeden. Mer Thare en woude dat niet doen, want hi ontsach den almachtigen God. Ende hi nam sijn kinderen, Abraham, ende Saray, sijn wive, ende Nachor mit Melcha, sijn wive, ende Loth, sijn neve, mit al haer gesin. Ende si lieten after huus ende acker ende ghingen uut Caldeen ende quamen int lant van Canaan. Ende daerna togen si in Mesopotanien in een stede, hiet Carram. Daer woende Thare mit sinen gheslacht ende aldaer starf Thare, doe hi out was 200 jaer ende vijf.

Abraham die en wan geen kinderen, mer Nachor, sijn brueder, die wan 4 kinderen. Die outste hiet Hus, die ander hiet Bus, die dorde hiet Camuel, die vierde hiet Caseth.

[fol. 8rb]

Hus wan enen soen, hiet Job, daer men in der heiliger Scriften of leest, die so wonderliken lijdsamich was. Van Bus so quam die propheet Balaam, die propheteerde dat een sterre op soude gaen uut Jacob. Ende hi was dieselve Balaam, daer die ezel tegen sprac.

Daer nymt eynde die ander etaet of outheit, die duerde 1222 jaer. In die etaet wort Trier gesticht ende gemaect.