Noord en Zuid. Jaargang 22

[p. 45]

Een mondeling examen in Nederlandsche taal en letterkunde voor de hoofdacte te Utrecht. (Juli 1898).

De candidaat moest na een kwartier zich te hebben voorbereid, een bladzijde lezen uit: Bloemlezing uit Nederlandsche Prozaschrijvers VI (pag. 40). Naar aanleiding hiervan werden hem de volgende vragen gedaan:

Wat is een chaos? Welk woord heeft dezelfde beteekenis? Welk bijvoegl. naamw. is van chaos afgeleid? Hoe noemt een student zijne kamer; hoe den persoon bij wien hij inwoont? Waarom zou de schrijver den held Albertus Witpapyrus genoemd hebben? Aan welken tijd doet die uitgang us u denken? Noem eens mannen, wier namen ook dien uitgang wel eens hadden. Wat is de Renaissance? Wat is een fez? Wie dragen zulk een hoofddeksel? Wat is het tegengestelde van een echte fez; van eene echte vlecht? Wanneer draagt men een galarok? Wat is een censor? Aan welk volk der Oudheid denkt ge? Wat verstaat ge onder censuur? Welk verschil bestaat er tusschen wreken en wraken. Gebruik wraken eens in een zin. De vader was geëindigd met gul te zijn, toen A. toch niet in 't ouderlijke huis wilde blijven. Wat beteekent de hoofdzin? Wie was Afrodite; wie Rafael?

Ontleed redekundig den zin: Hij liep de kamer op en neer. Hoeveel voorwerpen kent ge? Hoeveel wijzen der werkw? Waarom noemt ge de onbepaalde wijs niet? Hoeveel tijden heeft de voorwaardelijke wijs? In welke wijs staat het werkwoord in deze zinnen: Als hij zuinig geweest was, zou hij overgehouden hebben, en Toen hij aan het station kwam, zou de trein vertrekken.? Waarop berust de verdeeling der werkwoorden in klassen? Welke zijn de 4 hoofdvormen, waarop we letten? Wat zijn causatieven? Wat is het verschil tusschen des dags en des daags?

Hoe hebt ge uwe studie der Letterkunde ingericht? Zijt ge begonnen mit de 17e of met de 19e eeuw. Noem eens schrijvers uit de 17e eeuw Vertel me eens de levensgeschiedenis van

[p. 46]

Vondel? Waar is hij geboren; waar heeft hij in ons land gewoond? Welk beroep oefende hij uit; welke was zijn laatste werkkring? Tegen wie was De Roskam gericht? Hoe wordt de burgerij daarin voorgesteld? Waar is Staring geboren; waar heeft hij gestudeerd? Welke universiteiten waren er toen? Wat is het verschil tusschen Academie en Universiteit? Noem eens gedichten van Staring, waaruit blijkt, dat hij met hart en ziel Gelderschman was. Kent ge in onze letterkunde ook een pendant van 't Vogelschieten? Wie heeft ons de laatste uitgaven van Staring's gedichten bezorgd? Wat voor een gedicht is Jaromir? Kent ge een paar Puntdichten van Staring? Wat hebt ge van Potgieter gelezen?

Hier mogen nog enkele vragen volgen, die ik van het aan 't bovenstaande voorafgaande examen heb kunnen opvangen. De examinator sprak zoo zacht, dat hare meeste vragen achter de balustrade niet verstaan konden worden.

Wat beteekent groezelig? Wat is een patriarch? Is er heden ten dage ook nog een patriarch? Wat is het verschil tusschen kindsheid en kindschheid? tusschen kinderlijkheid en kinderachtigheid? meesterlijk en meesterachtig? Wat is gloren? In welke naamvallen kan het oorzakelijk voorwerp staan? Noem eens adjectieven, die een oorz. voorw. in den 2^en naamv, bij zich krijgen. Welken tweeden naamv. hebben we in Des doods schuldig? Hoe verklaart ge dit? Wat is het verschil tusschen hoogheid en hoogte? Wat is de stam van onthullen? Van welken stam is bloem afgeleid? Wat is het achtervoegsel? Noem eens afgeleide en samengestelde voorzetsels. Noem eens substantieven en adjectieven, die als voorzetsels gebruikt worden.

Noem eens schrijvers uit de 19e eeuw. Van welke schrijvers uit den allerlaatsten tijd hebt ge iets gelezen? Geef een kort overzicht van Bilderdijk's levensgeschiedenis. Wat weet ge van B. in betrekking tot Siegenbeek? Wat is lyrische poëzie? Noem eens een epos. Welke gedichten van Da Costa hebt ge gelezen? Van welken schrijver uit de 17e eeuw wilt ge me iets vertellen?

Amsterdam.

v.d. Mate.